Tiếp cận truyện ngắn Anh - Mỹ kinh điển

Đầu năm 2024, nhà văn Trần Như Luận giới thiệu đến bạn đọc ấn bản tuyển dịch đầu tay của anh: Tuyển tập 12 truyện ngắn Anh - Mỹ kinh điển, lừng danh (NXB Hội Nhà văn, 12.2023).

Đây là tập sách được xuất bản với sự thẩm định chất lượng và hỗ trợ kinh phí của Liên hiệp các Hội VHNT Việt Nam năm 2023. Trong tuyển tập, tác giả chọn các nhà văn nổi danh trong thời kỳ từ giữa thế kỷ XIX đến giữa thế kỷ XX, gồm 5 nhà văn: Kate Chopin, James Toyce, Louisa May Alcott, Nathaniel Hawthorne, Ambrose Bierce.

Trong đó, nữ nhà văn Kate Chopin (1850 - 1904) được xem là một trong những nhà văn Mỹ tiên phong viết về nữ tính, nữ quyền. Tác phẩm của bà thường nói tới những ẩn ức tình dục, bộc lộ những góc khuất trong tâm hồn cũng như  “nỗi chịu đựng quá mức của người phụ nữ trước thói độc đoán, gia trưởng rất phổ biến của đàn ông thời ấy”. Tài năng và sự cống hiến của bà được công chúng quan tâm kể từ khi giáo sư người Na Uy, ông Per Seyersted (1921 - 2005) khám phá tác phẩm của bà gần 70 năm sau. Ở tập sách này, bà được giới thiệu qua 4 truyện ngắn tiêu biểu: Câu chuyện một giờ (The story of an hour), Người phụ nữ đáng kính (A respectable woman), Đôi tất lụa (A pair of silk stockings) và Nụ hôn (The kiss).

Tập sách giới thiệu 2 truyện ngắn tiêu biểu Những người đã khuất (The dead) và Một người mẹ (A Mother) của nhà văn James Joyce (1882 - 1941). Joyce sinh ở Ireland, sáng tác văn học bằng tiếng Anh. Ông là tiểu thuyết gia, nhà văn viết truyện ngắn, nhà thơ, nhà giáo, đồng thời là nhà phê bình văn học. Ông đóng góp tích cực vào trào lưu tiên phong theo chủ nghĩa hiện đại và được coi là một trong những nhà văn lớn có tầm ảnh hưởng quan trọng nhất thế kỷ XX.

Sách còn giới thiệu nữ nhà văn Mỹ Louisa May Alcott (1832 - 1888). Bà làm thơ, viết truyện ngắn và được biết đến nhiều nhất với tư cách là tác giả tiểu thuyết. Bà được giới thiệu đến bạn đọc qua tuyển dịch của nhà văn Trần Như Luận với các truyện ngắn tiêu biểu: Lời nguyền của xác ướp (The Mummy’s Curse), Anh và em (The brothers), Trò chơi mạo hiểm (Perilous play) và Hoa tháng năm (May Flowers).

Bên cạnh đó, nhà văn Trần Như Luận còn giới thiệu hai nhà văn Mỹ khác. Trong đó, nhà văn Nathaniel Hawthorne (1804 - 1864) với truyện Thị trưởng Molineux, thân tộc của tôi (My Kinsman, Major Molineux). Đây là truyện được nhà phê bình văn học Harold Bloom xem là một trong những tác phẩm đáng đọc nhất của nhà văn Nathaniel Hawthorne.

Còn với nhà văn Ambrose Bierce (1842 - 1914), ông từng là chiến binh trong cuộc nội chiến Mỹ, tham gia ở phe Liên bang miền Bắc, chiến đấu với lý tưởng giải phóng nô lệ. Ông được biết đến nhiều qua cuốn sách The Devil’s Dictionary (Từ điển ma quỷ) - sách được Cơ quan Hai thế kỷ cải cách của Cách mạng Mỹ vinh danh là một trong 100 kiệt tác vĩ đại nhất văn học Mỹ. Theo Milton Subotsky (nhà văn - nhà sản xuất phim người Mỹ), Bierce tiên phong về loại truyện kinh dị tâm lý. Ở tuyển dịch này, ông được giới thiệu qua truyện ngắn Người kỵ mã trên bầu trời (A Horseman in the sky), một truyện ám ảnh về tác động tàn phá của chiến tranh đối với một gia đình.

Nhà văn Trần Như Luận hiện sống và làm việc tại TP Quy Nhơn. Ông viết đa dạng thể loại, đặc biệt ghi dấu ấn với nhiều tiểu thuyết như Thầy Gotama và 8000 đệ tử (2014), Đời vớ vẩn (2019), Gương mặt loài Homo Sapiens (2022). Với lợi thế là một người sáng tác, nhà văn Trần Như Luận có những tuyển lọc và thẩm dịch kỹ càng, giúp bạn đọc có thêm kênh tiếp cận với những tác phẩm, tác giả nổi tiếng của nền văn học Anh - Mỹ.                    

NGÔ PHONG