Công tác thi hành án dân sự: Giải quyết nhiều việc khó nhờ vận động, thuyết phục

Nhờ thực hiện hiệu quả công tác vận động, thuyết phục đương sự tự nguyện, thỏa thuận thi hành án, các cơ quan thi hành án dân sự đã giải quyết được nhiều vụ việc có tính chất phức tạp, khó thi hành. Biện pháp này chẳng những giúp tiết kiệm chi phí, công sức của các bên mà còn góp phần chấm dứt các tranh chấp, mâu thuẫn.

Ông Nguyễn Hoàng Anh, Chi cục trưởng Chi cục Thi hành án dân sự (THADS) TX An Nhơn cho biết, nhờ áp dụng công tác vận động, thuyết phục đương sự, đơn vị đã giải quyết xong một vụ việc có tính chất phức tạp, rất khó thi hành trên thực tế.

Cụ thể, theo bản án số 37/2021/DSPT ngày 1.2.2021 của TAND tỉnh, bà N.T.L. phải tháo dỡ phần công trình xây dựng trên phần đất thuộc quyền sử dụng hợp pháp của ông Đ.N.Đ. (cùng ở phường Bình Định, TX An Nhơn), có diện tích 2,2 m2. Kết cấu phần công trình gồm móng đá chẻ, dầm, 2 trụ bê tông cốt thép, tường xây, mái ngói, trần nhựa.

Quá trình tổ chức THA, chấp hành viên (CHV) xác định đây là vụ việc phức tạp, bà L. không tự nguyện thi hành nên phải tính đến phương án cưỡng chế. Tuy nhiên, nếu đương sự chống đối thì rất khó cưỡng chế. Đặc biệt, phần công trình buộc tháo dỡ là toàn bộ bức tường dài hơn 7,5 m, chạy dài từ mặt trước ra mặt sau căn nhà bà L. Không chỉ là bộ phận chịu lực cực kỳ quan trọng của ngôi nhà bà L., bức tường còn tiếp giáp với tường nhà ông Đ., được xây dựng từ năm 1967, đến nay đã xuống cấp. Việc tháo dỡ bắt buộc phải có sự tham gia của đơn vị có kinh nghiệm chuyên môn để đánh giá tác động, ảnh hưởng của việc tháo dỡ, tránh gây hư hỏng xung quanh dẫn đến hậu quả phải bồi thường.

Nhờ thỏa thuận THA theo hướng quy đổi, quyền lợi của ông Đ. được đảm bảo trong khi căn nhà của bà L. (phải) được giữ nguyên. Ảnh: N.C

Xác định tính chất phức tạp của vụ việc, CHV đã xin ý kiến chỉ đạo của Trưởng Ban chỉ đạo THADS thị xã. Sau khi xem xét, Ban chỉ đạo THADS thị xã thống nhất THA theo hướng vận động, thuyết phục đương sự thỏa thuận quy đổi 2,2 m2 đất thành tiền. Thế nhưng, việc thuyết phục gặp nhiều khó khăn, bởi hai bên vì tranh chấp mà mâu thuẫn, không muốn “ngồi lại” thỏa thuận. Trước tình thế đó, Chi cục đã chủ động phối hợp với các ban, ngành, đoàn thể và chính quyền địa phương tổ chức nhiều buổi tiếp xúc nhằm giải thích, thuyết phục các bên.

Theo ông Nguyễn Hoàng Anh, nhờ sự phối hợp tích cực của các đơn vị, sự kiên trì, khéo léo của CHV và lãnh đạo Chi cục, hai bên dần nhận thức được việc thỏa thuận theo phương án của cơ quan THADS đưa ra là cách tối ưu nhất, giúp tiết kiệm chi phí, thời gian, công sức cũng như đảm bảo quyền lợi cho cả hai phía. Đến tháng 12.2023, hai bên thống nhất thỏa thuận theo hướng bà L. trả cho ông Đ. một khoản tiền để mua lại 2,2 m2 đất, hiện trạng nhà bà L. vẫn giữ nguyên.

Năm 2022, Chi cục THADS TP Quy Nhơn tổ chức thi hành bản án số 51/2022/DSPT ngày 18.1.2022 của TAND tỉnh. Theo đó, buộc vợ chồng bà N.T.T. và ông N.Đ.L. tháo dỡ toàn bộ vật kiến trúc, tài sản gắn liền với đất để trả lại cho vợ chồng bà N.T.K.L., ông Đ.N.B. phần đất có diện tích 16,3 m2, thuộc thửa đất số 54, tờ bản đồ số 8 (khu vực 3, phường Hải Cảng, TP Quy Nhơn).

Ông Ngô Khánh Sơn, CHV thụ lý vụ việc cho biết, khi bị buộc THA, ban đầu phía bà T. phản ứng gay gắt, nhất quyết không tự nguyện thi hành. Nắm bắt được những bức xúc, nỗi niềm của vợ chồng bà, CHV đã nhiều lần tiếp xúc, thuyết phục, giải thích để họ hiểu rõ các quy định pháp luật, trách nhiệm, nghĩa vụ và quyền lợi khi chấp hành bản án. Sau 5 tháng kiên trì động viên, vận động, vợ chồng bà T. đã tự nguyện tháo dỡ công trình để trả lại đất cho bên được THA.

Theo ông Nguyễn Trọng Tài, Chi cục trưởng Chi cục THADS TP Quy Nhơn, để công tác vận động, thuyết phục đạt hiệu quả cao, CHV phải có năng lực chuyên môn, nắm vững kiến thức pháp luật, nghiên cứu kỹ bản án. Đồng thời, CHV phải có đạo đức, tác phong lẫn uy tín, việc thuyết phục đương sự phải trên tinh thần lắng nghe và thấu hiểu, phải mềm mỏng nhưng dứt khoát, khách quan vô tư và kiên trì bền bỉ.

CHV cũng cần tìm hiểu rõ nhân thân, hoàn cảnh gia đình, từ đó có cách tác động hợp lý; hiểu rõ điều kiện kinh tế, khả năng thực hiện nghĩa vụ của đương sự để đưa ra phương án thuận lợi nhất cho họ. Quá trình thuyết phục đương sự, CHV cần tranh thủ sự ủng hộ của chính quyền địa phương, những người xung quanh đương sự; thường xuyên phối hợp với các ban, ngành, hội, đoàn thể để vận động, thuyết phục. Việc tự nguyện, thỏa thuận THA của đương sự cần đảm bảo đúng pháp luật, không trái đạo đức xã hội và không ảnh hưởng đến quyền lợi hợp pháp của người khác.

NGUYỄN CHƠN