Duyên cầm sắt từ sân khấu bài chòi

Cùng tốt nghiệp lớp dân ca bài chòi khóa V (niên khóa 2001 - 2004) Trường Trung cấp Văn hóa - Nghệ thuật Bình Định, NSƯT Dương Nữ Thùy Dung và NSƯT Nguyễn Phương Phú vừa là bạn đời, bạn diễn ăn ý thuộc lớp kế cận của Đoàn ca kịch bài chòi Bình Định (Nhà hát Nghệ thuật truyền thống tỉnh), đồng hành “giữ lửa” nghệ thuật sân khấu ca kịch bài chòi. Họ cùng được phong tặng danh hiệu NSƯT vào tháng 10.2023.

Bén duyên với nghề

Cả Thùy Dung và Phương Phú đều xuất thân trong những gia đình yêu thích nghệ thuật truyền thống, có người hoạt động nghệ thuật. NSƯT Thùy Dung (SN 1985, quê ở xã Nhơn Phúc, TX An Nhơn) có cha mẹ mê dân ca, hát bội, cải lương, có người chú từng là diễn viên của một gánh cải lương ở địa phương. Còn NSƯT Phương Phú (SN 1986, quê ở phường Hoài Hương, TX Hoài Nhơn) có cha từng là diễn viên của Đoàn tuồng Nghĩa Bình. Từ nhỏ cặp đôi này đã được gia đình “nhen lửa” tình yêu nghệ thuật truyền thống, để rồi sau này họ bén duyên với ca kịch bài chòi.

NSƯT Thùy Dung kể: “Hồi nhỏ, tôi nghe ba mẹ hát cải lương nên mê lắm. Tốt nghiệp lớp 9 xong, bà ngoại và dì khuyên mẹ cho tôi dự thi vào lớp dân ca bài chòi do Đoàn ca kịch bài chòi Bình Định tuyển sinh. Tháng 10.2000, tôi trúng tuyển vào Đoàn và trở thành diễn viên học việc. Một năm sau đó, tôi thi đậu lớp dân ca bài chòi khóa V, Trường Trung cấp Văn hóa - Nghệ thuật Bình Định”.

Trước khi bất ngờ trở thành học viên lớp dân ca bài chòi khóa V, Trường Trung cấp Văn hóa - Nghệ thuật Bình Định, Phương Phú là một ngư dân. Lần đó anh đưa em trai vào tham dự đợt thử giọng tuyển sinh do Trường Trung cấp Văn hóa - Nghệ thuật tỉnh và Đoàn Ca kịch Bài chòi Bình Định tổ chức tháng 10.2001. Anh được các nghệ sĩ của Đoàn cho hát thử và bất ngờ… trúng tuyển.

Cả hai trở thành bạn học lớp dân ca bài chòi khóa V của Trường Trung cấp Văn hóa - Nghệ thuật Bình Định, được đào tạo bài bản để phát triển năng khiếu. Với Thùy Dung, thời gian học tại đây, chị là học viên đặc cách vừa học, vừa đi diễn với Đoàn ca kịch bài chòi Bình Định và ghi dấu ấn khi đoạt HCB vai bé gái 8 tuổi trong vở Đứa con tôi tại Liên hoan Sân khấu chuyên nghiệp khu vực miền Trung năm 2023, giải C vai Ngọc Hân công chúa trong vở Anh hùng với giai nhân tại Cuộc thi Tài năng trẻ toàn quốc chuyên ngành dân ca, cải lương, kịch nói cuối năm 2003.

“Tốt nghiệp lớp dân ca bài chòi khóa V, cuối năm 2004 chúng tôi được nhận về làm diễn viên chính thức của Đoàn ca kịch bài chòi Bình Định. Là đôi bạn học cùng tiến, rồi sau trở thành cặp bạn diễn ăn ý trên sân khấu ca kịch bài chòi, tình yêu giữa chúng tôi cũng “đơm hoa kết trái” nên duyên vợ chồng cuối năm 2009”, NSƯT Phương Phú tươi cười nói.

Vợ chồng NSƯT Thùy Dung và NSƯT Phương Phú cùng sánh vai “giữ lửa” nghệ thuật ca kịch bài chòi Bình Định. Ảnh: NGỌC NHUẬN

Đồng vợ đồng chồng giữ nghề

Để gặt hái được thành quả như ngày hôm nay, vợ chồng NSƯT Thùy Dung và NSƯT Phương Phú đồng cam cộng khổ dìu nhau trên bước đường nghệ thuật cũng như trong cuộc sống.

NSƯT Thùy Dung nhớ lại: “Tháng 4.2013, vợ chồng tôi đón con gái đầu lòng chào đời. Cũng năm đó, tôi theo học lớp đại học chuyên ngành ca kịch bài chòi do Trường ĐH Sân khấu - Điện ảnh Hà Nội và Trường CĐ Văn hóa - Du lịch Nha Trang phối hợp tổ chức tại TP Nha Trang (tỉnh Khánh Hòa) theo hình thức học tập trung. Con gái mới mấy tháng tuổi, tôi ẵm con vào Nha Trang vừa học, vừa chăm con…, vất vả vô cùng, nhưng ráng học cho tốt”.

Ngót 20 năm theo nghề, cặp đôi NSƯT Thùy Dung - NSƯT Phương Phú đều trở thành diễn viên nòng cốt của Đoàn ca kịch bài chòi Bình Định. Từ những vở diễn lịch sử đến hiện đại, vai diễn nào cũng được hai vợ chồng thể hiện sống động, để lại nhiều ấn tượng trong lòng công chúng.

NSƯT Thùy Dung với thế mạnh giọng trong trẻo, ngoại hình xinh xắn, sở trường vào các vai chính đào bi, đào mùi, cả những vai đào lệch, đào cá tính trong những vở diễn đề tài hiện đại. Chị đoạt nhiều HCV tại các cuộc thi qua các vai diễn, như: Thoại Khanh trong vở Thoại Khanh - Châu Tuấn; Ngọc Hân công chúa trong trích đoạn Đêm Phú Xuân; vai Lan trong vở Hồn tháp; vai Tú trong vở Chuyện tình làng võ; vai Hà trong vở Huyền thoại về tiếng hát…

Còn NSƯT Phương Phú có vóc dáng cao lớn, khuôn mặt phúc hậu, cùng giọng hát cao vút, thanh thoát, phù hợp với các vai kép chính. Anh “ghi điểm” với những hình ảnh thư sinh, vai chính nghĩa, cũng khẳng định tên tuổi ở nhiều vai kép tính cách trong các vở diễn đề tài hiện đại. Có thể nhắc đến những vai diễn của anh đoạt HCV, như: Chế Biên Thành trong vở Hồn tháp; Chế Mân trong trích đoạn Độc dược; Điền trong vở Chuyện tình làng võ; Thiếu phó Trần Quang Diệu trong vở Chói rạng sơn hà…

Từ năm 2020, NSƯT Thùy Dung là Phó trưởng đoàn Ca kịch Bài chòi Bình Định, cũng là diễn viên, và chị nỗ lực hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao. Vợ chồng NSƯT Thùy Dung - NSƯT Phương Phú đã và đang cố gắng truyền cảm hứng cho lớp diễn viên kế cận gắn bó với nghề, luyện tập để tham gia các cuộc thi toàn quốc. “Tuổi chúng tôi chưa già, nhưng cũng không còn trẻ nữa. Do vậy, tôi mong sẽ có thêm nhiều diễn viên trẻ vào Đoàn để truyền nghề, cùng tiếp bước thế hệ đi trước bảo tồn và phát huy giá trị nghệ thuật sân khấu ca kịch bài chòi Bình Định”, NSƯT Thùy Dung chia sẻ. 

ĐOÀN NGỌC NHUẬN