Nghĩa tình tháng Bảy
Tạp bút của PHAN HUY THÙY
Tháng Bảy. Tôi đi từ nơi đồi núi trập trùng qua những xóm nhà đông đúc bên sông, mấy cánh đồng mênh mông xanh mướt cho đến phố phường sầm uất khang trang, đâu đâu cũng thấy những miền quê thanh bình, tươi đẹp. Điều khiến tôi chạnh lòng là quãng đường chỉ 60 km mà có đến 4 đài tưởng niệm và nghĩa trang liệt sĩ tôn nghiêm, lặng lẽ. Những nốt trầm trong khúc tráng ca về lịch sử hào hùng của dân tộc, mãi lay động lòng người và nhắc nhở chúng ta phải luôn ghi nhớ...
Thế hệ chúng tôi sinh ra sau năm 1975, khi quê hương không còn tiếng súng, non sông thống nhất vẹn toàn, được sống trong hòa bình là niềm hạnh phúc lớn lao. Trẻ thơ tung tăng cắp sách đến trường, cha mẹ an tâm ra đồng cày cấy, lúa lên xanh và cây trái trĩu cành, tiếng ru à ơi cũng ngọt ngào bình yên quá đỗi. Chúng tôi chỉ cảm nhận chiến tranh tàn khốc qua lời kể của người lớn, qua phim ảnh hoặc sử sách thơ ca…, qua những bản nhạc, bài thơ xúc động về sự hy sinh anh dũng của người lính, về tinh thần sẵn sàng xả thân vì Tổ quốc, về nỗi đau âm thầm sau bao cuộc chiến tranh vệ quốc vẫn đi cùng năm tháng.
Giá trị của hòa bình, độc lập, thống nhất phải đánh đổi bằng xương máu, bằng nỗi đau thương mất mát khôn cùng. Bản thân tôi cũng thấm thía nỗi đau chung khi ông bà nội có 5 người con tham gia bộ đội. Trong số đó, 2 người bác đã anh dũng hy sinh, 2 người bác còn lại cùng với cha tôi may mắn trở về sau cuộc chiến. Nhờ sự quan tâm của Đảng, Nhà nước và Chính phủ, bà nội được truy tặng Mẹ Việt Nam anh hùng vì có 2 con là liệt sĩ, 2 bác là thương binh hưởng trợ cấp ưu đãi hằng tháng. Riêng cha tôi phục vụ trong quân đội mãi đến năm 1982 mới giải ngũ, trở về với cuộc sống dân dã. Bây giờ, tóc nhuộm gió sương, cha tôi và các bác đều luôn thấy ấm lòng khi cống hiến của mình được nhân dân ghi nhận!
Hằng năm, vào các dịp lễ, tết và nhất là Ngày Thương binh - Liệt sĩ, những thương bệnh binh, gia đình liệt sĩ, người có công đều được chăm lo chu đáo. Nhưng vẫn còn bao người lính mãi nằm lại nơi núi cao rừng thẳm, nơi biển rộng sông sâu chưa tìm thấy; hàng nghìn mộ chí chưa rõ danh tính liệt sĩ… Chẳng thể đo đếm được nỗi đau những nỗi đau của nhiều người mẹ “ba lần tiễn con đi/ hai lần khóc thầm lặng lẽ/ các anh không về/ mình mẹ lặng im” khiến chúng ta ngậm ngùi!
Chiến tranh đã lùi xa, đất nước thái bình, nhân dân no ấm nhưng niềm đau vẫn chưa nguôi trong lòng người. Điều này nhắc nhở chúng ta rằng: Cái giá của độc lập, hòa bình phải đánh đổi bằng xương máu, bằng mất mát đau thương không kể xiết. Vì thế, mỗi chúng ta, nhất là thế hệ trẻ cần hiểu để ghi nhớ, thiết tha yêu quê hương đất nước như nhà thơ Nguyễn Khoa Điềm đã nhắc: “Em ơi em, Đất Nước là máu xương của mình/ Phải biết gắn bó và san sẻ/ Phải biết hóa thân cho dáng hình xứ sở/ Làm nên Đất Nước muôn đời”.
Tháng Bảy là dịp để chúng ta thành kính bày tỏ niềm tưởng nhớ, biết ơn các anh hùng liệt sĩ và chăm lo cho những người có công với cách mạng. Tháng bảy, nhìn sắc màu tươi thắm của ruộng đồng cây trái, thấy nhịp đời ngày mới an vui, tôi chợt nhớ những câu thơ của Giang Nam: “Nay yêu quê hương vì trong từng nấm đất/ Có một phần xương thịt của em tôi”!