ĐIỀU TRỊ NHỒI MÁU NÃO CẤP DO TẮC ĐỘNG MẠCH NÃO LỚN:

Hiệu quả cao khi dùng stent kết hợp ống hút huyết khối

Kỹ thuật chuyên sâu dùng stent kết hợp ống hút huyết khối mang lại hiệu quả điều trị tốt, với tỷ lệ tái thông thành công 87% ở bệnh nhân nhồi máu não cấp do tắc động mạch não lớn, hạn chế tối đa di chứng.

Tỷ lệ bệnh nhân tắc động mạch não lớn chiếm 30%

21 giờ 52 phút ngày 8.7, bà N.T.L (79 tuổi, phường Đập Đá, TX An Nhơn) được đưa vào cấp cứu tại khoa Thần kinh Đột quỵ (BVĐK tỉnh) trong tình trạng lơ mơ, không nói được, liệt nửa người bên phải, nhịp tim không đều. Qua kiểm tra, bác sĩ chẩn đoán bệnh nhân bị nhồi máu não cấp ở giờ thứ 5, tắc động mạch não giữa trái/rung nhĩ, cường giáp. Trong 2 giờ, các bác sĩ sử dụng phương pháp lấy huyết khối cơ học kết hợp ống hút huyết khối và stent với hai lần can thiệp. Hiện, sức khỏe bệnh nhân ổn định, tỉnh, nói được, ăn uống được.

Trước đó, 10 giờ 54 phút ngày 7.7, bà N.T.T (83 tuổi, xã Cát Minh, huyện Phù Cát) được người nhà đưa vào thẳng khoa Thần kinh Đột quỵ cấp cứu khi đã hôn mê, liệt hoàn toàn nửa người bên phải, nhịp tim không đều. Bệnh nhân được chẩn đoán bị nhồi máu não cấp ở giờ thứ 3, tắc động mạch cảnh trong trái/rung nhĩ. Đây là bệnh nhân lớn tuổi, mạch máu xoắn vặn, bệnh lý tim mạch (rung nhĩ), huyết khối từ tim nhiều, cứng và dai gây tắc mạch não. Ê kíp can thiệp đã áp dụng phương pháp lấy huyết khối cơ học kết hợp ống hút huyết khối và stent, nhưng phải mất 150 phút và thực hiện 8 lần mới lấy ra hết huyết khối, cứu sống bệnh nhân.

Theo bác sĩ Trần Phương An, 1 trong 3 bác sĩ của khoa Thần kinh Đột quỵ thực hiện kỹ thuật chuyên sâu này, khi bị tắc mạch máu nhỏ, nếu bệnh nhân được phát hiện trong vòng 4,5 giờ (kể từ lúc khởi phát các triệu chứng đột quỵ) có thể điều trị hiệu quả bằng thuốc tiêu sợi huyết đường tĩnh mạch. Trong khi đó, bệnh nhân bị nhồi máu não do tắc động mạch lớn gây ra thương tổn não lan rộng và lâm sàng rất nặng nề, tỷ lệ tử vong rất cao. Tắc động mạch lớn thường do cục huyết khối quá lớn nên dùng thuốc tiêu sợi huyết mang lại hiệu quả thấp, vì vậy phải sử dụng kỹ thuật can thiệp nội mạch. Tuy vậy, “thời gian vàng” để áp dụng kỹ thuật này là trong 6 giờ, từ lúc khởi phát các triệu chứng đột quỵ đến lúc châm kim vào mạch máu để can thiệp đối với vị trí tắc nghẽn ở vòng tuần hoàn trước và trong vòng 8 giờ đối với vòng tuần hoàn sau.

Bác sĩ CKII Nguyễn Văn Trung, Trưởng khoa Thần kinh Đột quỵ, cho biết, bệnh nhân nhồi máu não cấp do tắc động mạch não lớn chiếm 30% tổng số bệnh nhân nhồi máu não.

Kỹ thuật can thiệp tái thông mạch máu não có thể sử dụng nhiều loại dụng cụ để tái thông tùy vào thương tổn, giải phẫu mạch máu và kỹ năng của bác sĩ can thiệp.

Ê kíp bác sĩ dùng stent kết hợp ống hút huyết khối cấp cứu điều trị bệnh nhân đột quỵ. Ảnh: KTKĐQCC

Chuyển giao kỹ thuật cho tỉnh bạn

Chừng 10 năm trước, khoa Thần kinh Đột quỵ áp dụng các loại dụng cụ thường dùng để lấy huyết khối như stent (giống như cái rọ để bắt và kéo huyết khối ra ngoài), ống thông hút huyết khối (ống thông được gắn máy hút) đưa ra ngoài.

Mới nhất, khoa phát triển kỹ thuật phối hợp stent và ống hút huyết khối trên cùng bệnh nhân, nhằm tối ưu hiệu quả và giảm thiểu các nhược điểm của từng dụng cụ. Qua đó, giúp giảm thiểu việc huyết khối bị trôi lên đoạn xa, giảm số lần kéo huyết khối, giảm tổn thương thành mạch, rút ngắn thời gian tái thông mạch não, sớm đưa trả lại dòng máu lưu thông để nuôi não.

“Đây là kỹ thuật chuyên sâu, được sử dụng trong phương pháp can thiệp tái thông mạch máu não, giúp tăng hiệu quả điều trị cho bệnh nhân. Hiện, tỷ lệ thành công tái thông của kỹ thuật này trên bệnh nhân là 87%, hạn chế tối đa di chứng”, bác sĩ Trung nói.

Việc nghiên cứu, ứng dụng thành công kỹ thuật lấy huyết khối bằng stent phối hợp với ống thông hút huyết khối được xem là bước tiến lớn trong việc điều trị bệnh nhân nhồi máu não cấp do tắc động mạch não lớn, giúp nâng cao hiệu quả, chất lượng điều trị và giảm tai biến cho bệnh nhân. Hiện, hằng tháng khoa tiếp nhận cấp cứu điều trị khoảng 30 bệnh nhân nhồi máu não cấp do tắc động mạch não lớn, trong đó có bệnh nhân chuyển viện từ BVĐK các tỉnh Phú Yên, Gia Lai, Khánh Hòa.

Bác sĩ Nguyễn Văn Trung cho hay: Khoa đang hướng dẫn, chuyển giao kỹ thuật tái thông mạch máu não trên bệnh nhân đột quỵ do tắc mạch máu não lớn cho 3 bác sĩ của BVĐK tỉnh Gia Lai. Hy vọng thời gian tới BVĐK tỉnh Gia Lai sẽ triển khai được kỹ thuật can thiệp tái thông mạch máu não, giúp bệnh nhân đột quỵ tại tỉnh Gia Lai được cứu chữa sớm, mang lại nhiều cơ hội hồi phục hơn, giảm tải cho BVĐK tỉnh Bình Định.          

MAI HOÀNG