Đầu tư cho “lá phổi” của đô thị
Theo kế hoạch đầu tư, phát triển cây xanh sử dụng công cộng đô thị trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2024 - 2025 và định hướng đến năm 2030 của UBND tỉnh, để đạt chỉ tiêu cây xanh đô thị và cây xanh sử dụng công cộng đô thị theo quy định, từ nay đến năm 2025, toàn tỉnh cần thực hiện 202 dự án với 315,86 tỷ đồng; giai đoạn 2026 - 2030 cần thực hiện 158 dự án với 586,93 tỷ đồng.
Nhiều đô thị chưa đạt tỷ lệ diện tích cây xanh
Theo Sở Xây dựng, tổng diện tích đất cây xanh tại các đô thị hiện nay trên địa bàn tỉnh là hơn 9,9 triệu m2. Trong đó, diện tích đất cây xanh sử dụng công cộng đô thị hơn 3,7 triệu m2; diện tích đất cây xanh sử dụng hạn chế trong đô thị hơn 2,8 triệu m2; diện tích đất cây xanh chuyên dụng trong đô thị hơn 3,3 triệu m2.
Hiện nay, tỷ lệ đất cây xanh đô thị bình quân đầu người toàn tỉnh là 11,35 m2/người. Có 9 đô thị đảm bảo đạt tỷ lệ theo quy định tại Nghị quyết 26/2022/UBTVQH15 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về phân loại đô thị. Trong 11 đô thị chưa đạt tỷ lệ đất cây xanh đô thị có những đô thị đạt rất thấp, như: Thị trấn Diêu Trì mới đạt 1,73 m2/người và xã Phước Lộc (huyện Tuy Phước) 0,94 m2/người; xã Mỹ Chánh (huyện Phù Mỹ) 1,38 m2/người; xã An Hòa (huyện An Lão) chỉ đạt 0,03 m2/người.
Tương tự, tỷ lệ đất cây xanh sử dụng công cộng đô thị bình quân đầu người toàn tỉnh khoảng 4,3 m2/người thì có 10 đô thị đảm bảo, 10 đô thị chưa đạt.
Trong 3 đô thị lớn của tỉnh, đến năm 2025 chỉ có Quy Nhơn đạt cả về tỷ lệ diện tích đất cây xanh đô thị và diện tích đất cây xanh sử dụng công cộng đô thị, tương ứng 14,1 m2/người và 6,13 m2/người; đến năm 2030, Quy Nhơn đạt tỷ lệ diện tích đất cây xanh đô thị.
Theo ông Lê Văn Hùng, Trưởng Phòng Quản lý đô thị TX Hoài Nhơn, công tác đầu tư, phát triển cây xanh đô thị trên địa bàn còn hạn chế khi hạ tầng các tuyến đường chưa đồng bộ, đa số chưa có phần vỉa hè đủ rộng để trồng cây xanh. Một số công viên, hoa viên tuy đã được đầu tư, cải tạo, chỉnh trang, nâng cấp một số hạng mục nhưng thiếu tính đồng bộ tổng thể. UBND các xã, phường chưa quan tâm kinh phí dành cho đầu tư, phát triển cây xanh đô thị...
TP Quy Nhơn đã đạt tỷ lệ diện tích đất cây xanh đô thị và diện tích đất cây xanh sử dụng công cộng đô thị, tương ứng 14,1 m2/người và 6,13 m2/người. Ảnh: NGUYỄN DŨNG
Kế hoạch của tỉnh đề ra chỉ tiêu đến năm 2025, diện tích đất cây xanh sử dụng công cộng đô thị tại TP Quy Nhơn - đô thị loại I của tỉnh, đạt 14,1 m2/người, đô thị loại III, loại IV và loại V phải đạt từ 6 - 8 m2/người; tỷ lệ diện tích đất cây xanh công cộng đô thị tại đô thị loại I là 6,13 m2/người, đô thị loại III và loại IV phải đạt từ 4 m2/người, đô thị loại V phải đạt từ 3 m2/người. Đồng nghĩa, cần đầu tư, phát triển tăng thêm 202,78 ha đất đầu tư cây xanh đô thị; trong đó diện tích đất cây xanh sử dụng công cộng đô thị là 169,43 ha, diện tích đất cây xanh hạn chế và chuyên dụng đô thị là 33,35 ha.
Đến năm 2030, TP Quy Nhơn tiếp tục duy trì diện tích đất cây xanh đô thị đạt 14,1 m2/người; đô thị loại III, loại IV và loại V phải đạt từ 8 - 10 m2/người; diện tích đất cây xanh sử dụng công cộng đô thị loại I phải đạt từ 7 m2/người, đô thị loại III và loại IV phải đạt từ 5 m2/người, đô thị loại V phải đạt từ 4 m2/người. Theo đó, cần phát triển tăng thêm đất cây xanh đô thị lên 312,08 ha; trong đó diện tích đất cây xanh sử dụng công cộng đô thị 269,61 ha, diện tích cây xanh hạn chế và chuyên dụng đô thị 42,47 ha.
Phó Giám đốc Sở Xây dựng Võ Hữu Thiện cho hay, cây xanh đô thị được ví như “lá phổi” của đô thị. Diện tích cây xanh đô thị, trong đó có cây xanh sử dụng công cộng càng lớn càng phủ xanh đô thị. Ngoài ra, cây xanh còn cải thiện điều kiện khí hậu, vi khí hậu, môi trường... giúp cho đô thị, thành phố đáng sống hơn.
Kế hoạch của tỉnh cũng nhằm hình thành một số công viên chuyên đề, công viên cây xanh cảnh quan tại các đô thị, nhất là các đô thị lớn như TP Quy Nhơn, TX An Nhơn và TX Hoài Nhơn để tạo điểm nhấn cho đô thị, là nơi tập trung sinh hoạt văn hóa, văn nghệ, TDTT cho cộng đồng dân cư, mang bản sắc văn hóa của từng đô thị.
Một trong những giải pháp thực hiện được đưa ra là đầu tư, phát triển cây xanh đô thị, cây xanh sử dụng công cộng đô thị kết hợp lồng ghép với triển khai thực hiện chương trình trồng mới 1 tỷ cây xanh giai đoạn 2021 - 2025. Bố trí quỹ đất để đầu tư phát triển các vườn ươm, công viên, vườn hoa, quảng trường, công viên chuyên đề, công viên trung tâm đa chức năng, đặc biệt công viên cảnh quan trong vùng lõi ở các đô thị lớn như TP Quy Nhơn, TX An Nhơn, TX Hoài Nhơn…
MAI HOÀNG