Quyết liệt, đồng bộ các giải pháp chống khai thác IUU
Đây là chỉ đạo của đồng chí Hồ Quốc Dũng - Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh tại cuộc họp triển khai các giải pháp cấp bách về chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU) do Tỉnh ủy tổ chức, diễn ra sáng 11.9.
Cùng chủ trì buổi làm việc có đồng chí Phạm Anh Tuấn - Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh.
Vẫn còn tàu cá vi phạm vùng biển nước ngoài
Giám đốc Sở NN&PTNT Trần Văn Phúc cho biết: Tình trạng tàu cá và ngư dân tỉnh ta vi phạm các vùng biển nước ngoài vẫn chưa chấm dứt hẳn. Từ đầu năm 2024 đến nay, toàn tỉnh có 10 tàu cá của ngư dân huyện Phù Cát và Phù Mỹ bị lực lượng chức năng nước ngoài bắt giữ; trong đó có 7 tàu cá hoạt động, neo đậu và xuất bến tại tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, 3 tàu xuất bến tại tỉnh Kiên Giang.
Theo lãnh đạo ngành Nông nghiệp tỉnh, tất cả tàu cá vi phạm vùng biển nước ngoài của tỉnh ta thời gian qua đều hoạt động, xuất nhập bến và neo đậu ở các tỉnh phía Nam, hằng năm không về địa phương. Mặc dù ngành Nông nghiệp tỉnh và chính quyền các địa phương đã tổ chức nhiều Đoàn công tác đến gặp gỡ trực tiếp chủ tàu và thuyền trưởng tuyên truyền, vận động nhưng vì lợi ích kinh tế nên họ vẫn cố tình vi phạm.
Huyện Phù Cát thời gian qua nổi lên là điểm nóng có nhiều tàu cá vi phạm đánh bắt thủy sản vùng biển nước ngoài bị bắt giữ. Năm 2023, trên địa bàn huyện có 3 tàu cá vi phạm, riêng từ đầu năm 2024 đến nay có đến 8 tàu cá vi phạm. Chủ tịch UBND huyện Phù Cát Nguyễn Văn Hưng cho biết: Huyện có 887 tàu cá được cấp đăng ký hoạt động, tuy nhiên phần lớn đều hoạt động tại các ngư trường phía Nam. Thời gian qua, UBND huyện đã trực tiếp tổ chức phổ biến, tuyên truyền chống khai thác IUU đến từng chủ tàu, người nhà chủ tàu và yêu cầu ký cam kết không vi phạm vùng biển nước ngoài. Tuy nhiên, việc quản lý đội ngũ tàu cá, nhất là tàu có chiều dài từ 12 m đến dưới 15 m còn rất khó khăn.
“Theo thống kê, toàn huyện có 236 tàu cá có chiều dài từ 12 m đến dưới 15 m, chủ yếu hành nghề câu mực hoạt động ở các ngư trường ở phía Nam. Hầu hết số tàu cá này rất ít khi về địa phương. Thời gian qua, các tàu cá vi phạm vùng biển nước ngoài chủ yếu rơi vào nhóm tàu này”, ông Hưng nói.
Còn trên địa bàn huyện Phù Mỹ, từ đầu năm 2024 đến nay có 2 trường hợp tàu cá của ngư dân ở xã Mỹ Thắng vi phạm vùng biển nước ngoài bị bắt giữ.
Chủ tịch UBND huyện Phù Mỹ Lê Văn Lịch cho biết: Các tàu cá di chuyển hoạt động tại ngư trường Phú Quốc (tỉnh Kiên Giang) từ tháng 10.2023 rất ít khi về địa phương nên khó vận động, tuyên truyền chống khai thác IUU.
Lực lượng BĐBP phát tờ rơi tuyên truyền chống khai thác IUU tại phường Hoài Hương (TX Hoài Nhơn). Ảnh: CÔNG CƯỜNG
Quyết liệt các biện pháp xử lý, ngăn chặn
Tại cuộc họp, Bí thư Tỉnh ủy Hồ Quốc Dũng thẳng thắn chỉ rõ những tồn tại, hạn chế kéo dài, chậm khắc phục trong công tác chống khai thác IUU. Bên cạnh nguyên nhân nhận thức của ngư dân còn hạn chế còn có sự thiếu quyết liệt trong lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành của người đứng đầu cấp ủy các cấp, các ngành; chưa quan tâm đúng mức, thiếu kiểm tra, thanh tra, giám sát, chưa có biện pháp mạnh trong xử lý đối với các tàu cá vi phạm nên chưa đủ sức răn đe, giáo dục.
Đồng chí Bí thư Tỉnh ủy yêu cầu Ban cán sự UBND tỉnh và các sở, ngành, chính quyền địa phương tập trung triển khai quyết liệt các biện pháp để chống khai thác IUU, đặc biệt là phải tập trung mọi nguồn lực để ngăn chặn, chấm dứt tình trạng ngư dân đưa tàu đi khai thác trái phép ở vùng biển nước ngoài.
Đồng chí Hồ Quốc Dũng yêu cầu Chủ tịch UBND tỉnh chỉ đạo Sở NN&PTNT, BĐBP tỉnh tổ chức kiểm soát chặt chẽ, đảm bảo 100% tàu cá có chiều dài từ 15 m trở lên phải có tín hiệu giám sát hành trình khi xuất bến hoạt động khai thác hải sản. Tiếp tục thực hiện thí điểm lắp đặt thiết bị giám sát hành trình đối với nhóm tàu cá có chiều dài từ 12 m đến dưới 15 m làm nghề câu mực vì đây là nhóm tàu có nguy cơ vi phạm rất cao.
Bên cạnh đó, các lực lượng CA, BĐBP, thủy sản phối hợp với chính quyền cơ sở tại các địa bàn trọng điểm (Phù Cát, Phù Mỹ) tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền, vận động, kịp thời phát hiện, ngăn chặn từ sớm, từ xa ngư dân vi phạm khai thác IUU. UBND các huyện, thị xã, thành phố ven biển phối hợp tập trung triển khai thực hiện có hiệu quả Nghị quyết số 04/2024/NQ-HĐTP ngày 12.6.2024 của Hội đồng Thẩm phán TAND tối cao về truy cứu trách nhiệm hình sự đối với hành vi khai thác thủy sản ở vùng biển nước ngoài.
BĐBP tỉnh phối hợp với CA tỉnh, các sở, ngành và chính quyền địa phương củng cố hồ sơ, xử lý dứt điểm các trường hợp tàu cá vi phạm khai thác IUU từ năm 2023 đến nay. Khẩn trương xác minh nguồn kinh tế, thu nhập, tài sản đối với các trường hợp cố tình không thi hành quyết định xử phạt theo quy định để có biện pháp chế tài cưỡng chế.
Đồng thời, Bí thư Tỉnh ủy yêu cầu người đứng đầu các cơ quan, đơn vị, Bí thư Huyện ủy, Chủ tịch UBND các huyện Phù Mỹ, Phù Cát có tàu cá vi phạm vùng biển nước ngoài từ năm 2023 đến nay phải nghiêm túc tổ chức kiểm điểm trách nhiệm, báo cáo UBND tỉnh để báo cáo Thủ tướng Chính phủ.
“Để sớm ngăn chặn tình trạng vi phạm khai thác IUU, UBND tỉnh sẽ tính toán tới phương án hỗ trợ ngư dân đẩy mạnh chuyển đổi số, áp dụng ghi nhật ký điện tử trong quá trình khai thác thủy sản, nhằm đảm bảo truy xuất nguồn gốc thủy sản. Cùng với đó, tỉnh xây dựng chính sách chuyển đổi nghề cho ngư dân và xả bản tàu cá cũ đối với nhóm tàu cá có chiều dài dưới 15 m, có nghề khai thác thường xuyên hoạt động ở các tỉnh phía Nam có nguy cơ cao vi phạm vùng biển nước ngoài. Tỉnh cũng sẽ ban hành chính sách lắp đặt thiết bị giám sát hành trình đối với nhóm tàu cá có chiều dài từ 12 m đến dưới 15 m. Đồng thời, chỉ đạo các cơ quan chức năng xem xét, củng cố hồ sơ, xử lý hình sự các vụ vi phạm khai thác IUU để tăng tính giáo dục, răn đe”.
NGUYỄN HÂN