Nhớ về chiến thắng Thuận Ninh
Gần nửa thế kỷ trôi qua, nhưng ký ức của những người lính Sư đoàn 3 Sao Vàng không thể nào quên lần đầu đánh thắng Mỹ trong một ngày mùa thu cách đây 49 năm vào ngày 18.9.1965 tại Thuận Ninh (xã Bình Tân, Tây Sơn).
Đánh hơi việc di chuyển đội hình của Sư đoàn 3 Sao Vàng, quân Mỹ đã nã đạn pháo và bắn rocket xối xả xuống thung lũng Thuận Ninh, sau đó sư đoàn không vận số 1 Mỹ với trang bị vũ khí hiện đại, tối tân nhất đã đổ 2.000 quân bằng đường không hòng tiêu diệt lực lượng ta ở khu vực này.
Cựu chiến binh Sư đoàn 3 Sao Vàng về thăm chiến trường xưa và thắp hương cho đồng đội tại Nghĩa trang liệt sĩ huyện Hoài Ân. Ảnh: NGUYỄN PHÚC
Trận đánh bất ngờ
Khoảng 5 giờ sáng, ngày 18.9, trời còn mờ hơi sương, Tiểu đoàn trưởng Tiểu đoàn 2 Lương Văn Thư điện báo Trung đoàn trưởng Trung đoàn 2, Sư đoàn 3 Sao vàng Đỗ Phú Đáp xin hoãn việc ôn luyện chiến thuật mà tập trung cho chiến đấu; ngay lập tức các đại đội chiếm lĩnh trận địa theo phương án đánh địch đổ bộ đường không.
Lệnh nổ súng được phát ra và ngay từ loạt đạn đầu bộ đội Sư đoàn 3 đã tiêu diệt 10 lính Mỹ và bắn rơi 1 máy bay lên thẳng, khiến những tên lính Mỹ khác hoảng hốt. Được trinh sát báo địch đổ thêm quân ở vườn Xoài, sông Quéo, đồi Đại Liên, đồi Thao Trường…Tiểu đoàn trưởng Lương Văn Thư ra lệnh phải đánh chiếm bằng được các điểm cao, dùng hỏa lực khống chế thung lũng; trong đó nhiệm vụ Đại đội 1 đánh chiếm đồi Thao Trường do Đại đội trưởng Thụ dẫn quân xuất kích. Lính Mỹ vừa đặt chân đến đồi này bị quân ta tấn công quyết liệt, tiêu diệt từ loạt súng đầu. Cứ thế, bất chấp làn đạn dày đặc của địch, Đại đội trưởng Thụ dẫn đồng đội xông tới. Xạ thủ trung liên Hà Viết Luận cùng đồng đội chiếm đỉnh đồi và bắn cháy một trực thăng khiến lính Mỹ tán loạn rút chạy.
Cùng thời gian ấy, tại mỏm đồi Đại Liên, một cánh quân khác của Đại đội 1, Tiểu đoàn 2, Sư đoàn 3 Sao Vàng được lệnh tiêu diệt địch tại đây. Khi chiếc trực thăng hạ xuống, lính Mỹ vừa nhảy ra, liền bị bắn tiêu diệt ngay. Địch điên cuồng cho trực thăng đổ quân tiếp, nhiều trực thăng vũ trang khác và phản lực cơ yểm trợ bắn phá dữ dội xuống thung lũng Thuận Ninh. Mặc dù tương quan lực lượng hai bên rất chênh lệch, nhưng càng đánh tinh thần quyết chiến, quyết thắng của bộ đội ta càng lên cao. Trung đội trưởng Trần Văn Thiệu cùng chiến sĩ mới Đỗ Thiểm dùng súng trung liên nổ liên tiếp 3 loạt đạn, khiến chiếc trực thăng của Mỹ chao đảo đâm xuống đất và nổ tung. Liên tiếp nhiều máy bay Mỹ bị bắn rơi, có chiếc bị bắn rơi cách công sự chừng 40-50m, khiến các trực thăng khác phải quần lượn lên cao. Đặc biệt, khi khẩu trung liên của Đỗ Thiểm bị trúng đạn gãy 1 chân, Thiểm bị thương nhưng anh vẫn cùng đồng đội bám trận địa mà chiến đấu.
Chiến thắng nhiều ý nghĩa
Trận đánh Mỹ cách đây 49 năm là một trận đánh xảy ra rất bất ngờ khi Tiểu đoàn 2, Trung đoàn 2 thuộc Sư đoàn 3 Sao Vàng đang trên đường hành quân và chỉ trú chân tại Sông Quéo, Thuận Ninh. Nhưng nhờ chủ động và có sự phối hợp tốt cùng lực lượng địa phương; ngay từ phút đầu quân chủ lực và lực lượng du kích địa phương đã nổ súng chặn đánh địch một cách quyết liệt và mưu trí diệt từng phân đội Mỹ. Cuộc chiến đấu diễn ra từ sáng đến tối, quân Mỹ vẫn không làm chủ được trận địa, phải kết thúc cuộc hành quân sau khi để lại hơn 200 xác chết, 11 máy bay bị bắn rơi…
Trận Thuận Ninh là trận mở màn trong những trận đánh tiêu biểu của các lực lượng vũ trang Bình Định trong trận đầu đánh Mỹ và thắng Mỹ. Qua trận đánh không cân sức này, lực lượng vũ trang Bình Khê (nay là Tây Sơn) đã rút ra nhiều kinh nghiệm trong công tác hợp đồng tác chiến giữa bộ đội chủ lực, bộ đội địa phương và dân quân du kích. Chiến thắng Thuận Ninh đã góp phần củng cố quyết tâm đánh thắng giặc Mỹ xâm lược của quân và dân ta, làm ngòi nổ cho phong trào “Tìm Mỹ mà đánh, tìm nguỵ mà diệt” trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước.
NGỌC HÀ
(Ghi theo theo lời kể của ông Phạm Xuân Cường, nguyên chiến sĩ thuộc Trung đoàn 2 Sư đoàn 3 Sao Vàng).