Chấn chỉnh, khắc phục tình trạng lạm thu, thu sai
Ðầu năm học 2024 - 2025, sau khi có dư luận từ phụ huynh học sinh, Sở GD&ÐT đã yêu cầu Trường THPT Nguyễn Hữu Quang và Trường THPT số 3 Phù Cát (huyện Phù Cát) chấn chỉnh, khắc phục việc vận động thu tiền sai nguyên tắc. Phóng viên Báo Bình Ðịnh có cuộc trao đổi với Giám đốc Sở GD&ÐT Ðào Ðức Tuấn xung quanh vấn đề này.
• Sau công văn chấn chỉnh 2 trường THPT về việc vận động thu tiền sai nguyên tắc, Sở GD&ĐT đã theo dõi, giám sát việc khắc phục như thế nào, thưa ông?
Ngày 23.9, theo nội dung phản ánh của cha mẹ học sinh về việc Ban đại diện cha mẹ học sinh Trường THPT số 3 Phù Cát vận động thu tiền mua ti vi dạy học các lớp 10, Ban đại diện cha mẹ học sinh Trường THPT Nguyễn Hữu Quang vận động thu tiền để xây dựng nhà để xe học sinh, Sở GD&ĐT đã mời hiệu trưởng 2 trường về Sở họp và chấn chỉnh, yêu cầu khắc phục theo nội dung phản ánh. Đồng thời, Sở ban hành Công văn số 2577/SGDĐT-KHTC về việc triển khai thực hiện các khoản thu trong các cơ sở giáo dục (chống lạm thu trong năm học 2024 - 2025).
Ngay sau đó, hiệu trưởng 2 trường đã triển khai khắc phục và báo cáo về Sở. Cụ thể, Trường THPT số 3 Phù Cát đã hoàn trả ti vi cho Ban đại diện cha mẹ học sinh các lớp 10; Trường THPT Nguyễn Hữu Quang yêu cầu Ban đại diện cha mẹ học sinh ngưng vận động quyên góp và hoàn trả tiền cho các cha mẹ học sinh đã tham gia đóng góp ủng hộ xây dựng nhà để xe học sinh.
Sở đề nghị hiệu trưởng các trường THPT và trực thuộc, giám đốc trung tâm giáo dục thường xuyên trên địa bàn tỉnh tổ chức kiểm tra, rà soát, chấn chỉnh sai phạm (nếu có).
• Theo quy định của Bộ GD&ĐT, những khoản thu nào là bắt buộc, những khoản nào không được phép thu trong năm học 2024 - 2025?
- Các khoản thu trong các cơ sở giáo dục được cấp có thẩm quyền quy định, bao gồm: Học phí (theo Quyết định số 44/2022/QĐ-UBND ngày 8.8.2022 của UBND tỉnh); các khoản dịch vụ phục vụ, hỗ trợ hoạt động giáo dục ngoài học phí đáp ứng nhu cầu người học đối với các cơ sở giáo dục công lập trên địa bàn tỉnh (theo Quyết định số 49/2022/QĐ-UBND ngày 10.8.2022 của UBND tỉnh); BHYT học sinh (theo Luật BHYT, Hướng dẫn số 1699/HDLN-BHXH-SGDĐT ngày 14.8.2024 của BHXH tỉnh và theo hướng dẫn của Sở GD&ĐT năm học 2024 - 2025).
Các khoản thu không được phép thu (quy định của Bộ GD&ĐT tại Công văn số 5031/BGDĐT-KHTC ngày 27.1.2017) gồm: Bảo vệ cơ sở vật chất của nhà trường, bảo đảm an ninh nhà trường; trông coi phương tiện tham gia giao thông của học sinh; vệ sinh lớp học, vệ sinh trường; khen thưởng cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên nhà trường; mua sắm máy móc, trang thiết bị, đồ dùng học tập cho trường, lớp học hoặc cho cán bộ quản lý, giáo viên và nhân viên nhà trường; hỗ trợ công tác quản lý, tổ chức dạy học và các hoạt động giáo dục; sửa chữa, nâng cấp, xây dựng mới các công trình của nhà trường.
• Vậy còn các khoản thu tự nguyện, sẽ bao gồm…
- Kinh phí hoạt động của Ban đại diện cha mẹ học sinh là khoản thu tự nguyện, không bắt buộc, do cha mẹ học sinh đóng góp và do Ban đại diện cha mẹ học sinh trực tiếp quản lý, sử dụng; được quy định tại Thông tư số 55/2011/TT-BGDĐT ngày 22.11.2011 của Bộ GD&ĐT ban hành điều lệ Ban đại diện cha mẹ học sinh.
Trường THPT số 3 Phù Cát tháo dỡ 5 ti vi vận động từ Ban đại diện cha mẹ học sinh. Ảnh: HỒ ĐIỂM
Ngoài ra, bảo hiểm thân thể do tổ chức bảo hiểm triển khai thu, đây là khoản thu tự nguyện đối với học sinh và cha mẹ học sinh (nhà trường không được thu và không giao giáo viên chủ nhiệm thu); các khoản tài trợ cho các cơ sở giáo dục thuộc hệ thống giáo dục quốc dân được thực hiện theo quy định tại Thông tư số 16/2018/TT-BGDĐT ngày 3.8.2018 của Bộ GD&ĐT.
• Sở GD&ĐT đã triển khai hướng dẫn các cơ sở giáo dục thực hiện thu học phí, các khoản thu dịch vụ phục vụ, hỗ trợ hoạt động giáo dục và các khoản thu khác như thế nào, thưa ông?
- Nhằm tăng cường hiệu quả công tác quản lý và sử dụng các khoản thu trong nhà trường, chấm dứt tình trạng huy động đóng góp sai quy định, ngày 26.8.2024, Sở đã ban hành Công văn số 2284/SGDĐT-KHTC, hướng dẫn thực hiện mức thu học phí và các khoản thu dịch vụ phục vụ, hỗ trợ hoạt động giáo dục ngoài học phí đáp ứng nhu cầu người học và các khoản thu khác đối với các cơ sở giáo dục năm học 2024 - 2025.
Ngày 9.9.2024, Sở GD&ĐT tiếp tục ban hành Công văn số 2400/SGDĐT-KHTC về việc triển khai thực hiện các khoản thu trong lĩnh vực giáo dục, đào tạo năm học 2024 - 2025. Ngày 16.9.2024, ban hành Công văn số 2477/SGDĐT-KHTC về việc thực hiện công khai trong hoạt động của các cơ sở giáo dục thuộc hệ thống giáo dục quốc dân, theo Thông tư của Bộ GD&ĐT.
• Vậy Sở đã có biện pháp giám sát, rà soát nào để đảm bảo các trường nghiêm túc thực hiện đúng quy định?
- Từ đầu năm học, các đơn vị trực thuộc Sở GD&ĐT phải nộp cam kết về Sở trước ngày 15.9.2024. Theo đó, các cơ sở giáo dục mầm non, phổ thông trên địa bàn cam kết, nghiêm túc thực hiện không thu các khoản thu ngoài quy định; tự chịu trách nhiệm về các vi phạm. Đối với các cơ sở trực thuộc UBND các huyện, thị xã, thành phố, gửi cam kết về UBND các huyện, thị xã, thành phố.
Ngoài ra, các cơ sở giáo dục thực hiện công khai cam kết chất lượng giáo dục và đào tạo, các điều kiện đảm bảo chất lượng thu, chi tài chính theo Thông tư số 09/2024/TT-BGDĐT ngày 3.6.2024 của Bộ GD&ĐT.
Sở GD&ĐT thường xuyên theo dõi, giám sát, tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra các khoản thu, chi trong các cơ sở giáo dục trên địa bàn tỉnh.
• Thường vào đầu năm học, sẽ có nhiều khoản thu, Sở đã làm gì để phụ huynh nắm rõ các khoản thu, tránh tình trạng hiểu nhầm hoặc bị lạm thu, thưa ông?
- Sở GD&ĐT đã yêu cầu tất cả các cơ sở giáo dục phải thực hiện công khai các khoản thu theo quyết định của cấp có thẩm quyền, nội dung và hình thức công khai được quy định tại Thông tư số 09/2024/TT-BGDĐT của Bộ.
Ngoài ra, vì thời điểm đầu năm học, cha mẹ và gia đình học sinh phải chi nhiều khoản để mua sắm quần áo, sách giáo khoa, dụng cụ học tập…, Sở GD&ĐT đề nghị các trường học không thu học phí trong tháng 9.2024 và giãn thời gian thu học phí học kỳ I năm học 2024 - 2025 vào các tháng cuối năm 2024, để giảm bớt khó khăn cho học sinh và phụ huynh.
• Xin cảm ơn ông!
HỒ THỊ ÐIỂM (Thực hiện)