Sân chơi thiết thực cho dân ca bài chòi
Đêm chung kết Liên hoan Dân ca Bài chòi lần thứ II – 2014 vừa diễn ra tại TP Quy Nhơn đã để lại những cung bậc cảm xúc cho người xem qua những tiết mục đặc sắc, thể hiện được tài năng của những người cùng chung đam mê gìn giữ âm nhạc truyền thống ở các tỉnh Bình Định, Phú Yên, Khánh Hòa.
Thí sinh Nguyễn Thị Kiều My (Bình Định) đoạt giải Nhất đơn ca lứa tuổi từ 18 – 45.
1. Phát huy thành công của Liên hoan Dân ca Bài chòi lần thứ I - 2013, vừa qua Trung tâm Truyền hình Việt Nam tại Phú Yên (VTV Phú Yên) tiếp tục phối hợp với Sở VH-TT&DL Bình Định tổ chức Liên hoan Dân ca Bài chòi lần thứ II – 2014. Vòng sơ khảo của Liên hoan tổ chức ở các TP Quy Nhơn, Tuy Hòa, Nha Trang đã thu hút được gần 100 thí sinh tham gia. Trong đó, 19 thí sinh xuất sắc nhất đã được lựa chọn vào vòng chung kết. Các thí sinh này thuộc nhiều lứa tuổi và ngành nghề khác nhau, nhưng điểm chung là luôn có ý thức gìn giữ và niềm đam mê dân ca bài chòi.
Đối với thí sinh lớn tuổi như ông Nguyễn Văn Uông (54 tuổi, Phú Yên), thì việc được trình diễn trên sân khấu Liên hoan không mang ý nghĩa thi thố, mà là để góp phần giới thiệu, quảng bá dân ca bài chòi trong công chúng. Liên hoan đã tạo sân chơi thiết thực để động viên, tạo cơ hội cho các bạn trẻ thể hiện, gắn kết với dân ca bài chòi. Thí sinh Nguyễn Thị Diễm Thy (14 tuổi, Bình Định) chia sẻ: “Noi gương các thành viên trong gia đình để luyện tập hát dân ca bài chòi, em rất vui khi được cùng mẹ Trần Thị Quý và chị gái Nguyễn Thị Kiều My tham gia vòng chung kết Liên hoan. Đây là cơ hội giúp em có thể học hỏi thêm từ những giọng ca hay của các anh, chị, cô, chú ở trong và ngoài tỉnh…”.
Vùng đất Bình Định là một trong những cái nôi của dân ca bài chòi và là địa phương được Bộ VH-TT &DL giao nhiệm vụ quan trọng đại diện cho các tỉnh Nam Trung bộ phối hợp với các đơn vị liên quan xây dựng hồ sơ quốc gia “Nghệ thuật bài chòi dân gian miền Trung Việt Nam” trình UNESCO công nhận là di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại. Đó cũng là lý do Bình Định được chọn là nơi tổ chức vòng chung kết Liên hoan Dân ca Bài chòi lần thứ II - 2014. Sự lựa chọn này đã phát huy hiệu quả không chỉ ở việc thu hút được nhiều thí sinh có chất lượng ở Bình Định tham gia, mà còn ở lực lượng khán giả đông đảo đến hội trường Trung tâm Văn hóa tỉnh để cổ vũ cho đêm chung kết. Là một trong những khán giả đến rất sớm để chờ xem đêm chung kết, cụ Cao Văn Được (97 tuổi, nhà ở phường Lê Hồng Phong, TP Quy Nhơn), tâm sự: “Tuổi đã cao nhưng tôi vẫn giữ nguyên vẹn những ký ức được nghe dân ca bài chòi từ thuở nhỏ. Biết được thông tin về đêm chung kết, tôi đến xem thử các cháu ngày nay thể hiện khả năng gìn giữ và phát huy di sản văn hóa truyền thống quý báu của ông bà để lại ra sao…”.
2. 19 thí sinh đã đem đến 16 tiết mục tham gia vòng thi chung kết, có nội dung phong phú, đa dạng về thể loại. Bên cạnh các tiết mục bài chòi đặt lời mới ca ngợi cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước, về Bác Hồ, về chủ quyền biển, đảo Tổ quốc… còn có những tiết mục biểu diễn trích đoạn Thoại Khanh - Châu Tuấn của Phạm Thị Kiều (Bình Định, đơn ca lứa tuổi 46 trở lên), Tam hạ Nam đường của thí sinh Nguyễn Thị Kiều My (Bình Định, đơn ca lứa tuổi từ 18 - 45), Thoại Khanh – Châu Tuấn của thí sinh Đoàn Minh Tuấn và Nguyễn Thị Mận (Khánh Hòa, song ca) đã giới thiệu đến với người xem những nét đặc sắc của bài chòi cổ.
GS.TS Tô Ngọc Thanh, Chủ tịch Hội VNDG Việt Nam, Chủ tịch Hội đồng giám khảo Liên hoan, nhận xét: “Các tiết mục tham gia vòng chung kết Liên hoan năm nay có chất lượng khá cao. Trong mỗi nhóm tuổi dự thi đều xuất hiện những giọng ca hay, phong cách biểu diễn khá chuyên nghiệp. Số lượng tiết mục biểu diễn bài chòi cổ nhiều hơn Liên hoan năm trước đã cho thấy ý thức gìn giữ, trao truyền của các thế hệ người dân Nam Trung bộ. Các tiết mục đặt lời mới cho các chủ đề khác nhau cho thấy tính đa dạng thích ứng của các làn điệu dân ca bài chòi…”.
Tại vòng chung kết Liên hoan Dân ca Bài chòi lần thứ I - 2013, lực lượng thí sinh Bình Định là chủ yếu và đã đoạt được hầu hết các giải cao. Các thí sinh Bình Định vẫn tiếp tục được sự nổi trội về số lượng và chất lượng trong vòng chung kết Liên hoan năm nay, với 10 thí sinh tham gia 9 tiết mục ở tất cả các nhóm tuổi, thể loại. Qua đó, đã đoạt được 2 giải Nhất, 2 giải Nhì, 3 giải Ba. Trong đó, có khá nhiều gương mặt thí sinh tham gia đoạt giải tại Liên hoan năm ngoái, đã nhiệt tình tham gia và thể hiện sự tiến bộ khi đoạt giải cao hơn…
Hoài Thu