Đổi mới công nghệ:
Yếu tố sống còn của doanh nghiệp
Trong môi trường cạnh tranh ngày càng gay gắt hiện nay, công nghệ được xem là “chỗ dựa” để doanh nghiệp (DN) tồn tại và phát triển bền vững. Thực tế này đang đặt ra cho các DN yêu cầu bức thiết về đổi mới công nghệ (ĐMCN) để nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm, giảm chi phí sản xuất, tăng tính cạnh tranh trên thị trường.
“Chịu khó” đầu tư
Nằm trong nhóm DN vừa và nhỏ, trong định hướng phát triển, Công ty cổ phần Thiên Phúc (Cụm công nghiệp Quang Trung - TP Quy Nhơn), chuyên sản xuất ống và lọ thủy tinh y tế đựng thuốc tiêm và thuốc uống, xác định cải tiến và đổi mới thiết bị, công nghệ là mục tiêu hàng đầu. Công ty rất “chịu khó” đầu tư ĐMCN khi kết hợp với các chuyên gia bên ngoài để thực hiện một số nghiên cứu phù hợp với năng lực kỹ thuật và tài chính của mình.
Hiện Công ty đang đầu tư hoàn thiện hệ thống thiết bị sản xuất ống thủy tinh trên cơ sở cải tiến thiết bị hiện có, kết hợp với nghiên cứu thiết kế mới một số thiết bị ở các công đoạn phân loại, in nhãn và sấy ống. Theo ông Nguyễn Thanh Duy, Giám đốc Công ty, việc nghiên cứu thiết kế mới được thực hiện trên máy phân loại ống tự động để thay thế cho phân loại thủ công; máy in nhãn ống tự động thay thế thiết bị in phải nhập ngoại; dùng lò sấy công nghệ Halogen để thay thế lò sấy điện trở thông thường.
“Nghiên cứu này thành công, về kỹ thuật sẽ giúp chúng tôi nâng cao năng suất từ 80 triệu lên 120 triệu sản phẩm/năm; nâng cao chất lượng sản phẩm, giảm chi phí sản xuất; đổi mới được hệ thống thiết bị sản xuất đáp ứng yêu cầu xây dựng tiêu chuẩn GMP hoặc tương đương của nhà máy. Về kinh tế, sẽ giảm đáng kể suất đầu tư nhờ thay thế được thiết bị nhập ngoại có xuất xứ từ châu Âu, giá thành rất cao- khoảng 10 tỉ đồng cho một dây chuyền công suất 20 triệu sản phẩm/năm” - ông Duy phân tích.
Không chỉ các DN vừa và nhỏ, một số “ông lớn” cũng rất cố gắng trong ĐMCN. Phó Tổng giám đốc Công ty CP Dược - Trang thiết bị y tế Bình Định Phạm Thị Thanh Hương khẳng định, ứng dụng khoa học công nghệ chính là nền tảng phát triển của đơn vị. Trên 500 sản phẩm thuốc được Cục Quản lý Dược (Bộ Y tế) cấp số lưu hành toàn quốc và xuất khẩu, 12 dây chuyền sản xuất đạt tiêu chuẩn GMP-WHO và 15 thiết bị y tế đạt tiêu chuẩn quy định trên từng loại là những sản phẩm từ kết quả ứng dụng khoa học công nghệ của công ty.
Cần đổi mới chính sách khuyến khích ĐMCN
DN cần kết nối cung - cầu công nghệ
Ông Hồ Ngọc Luật, Vụ trưởng Vụ Phát triển KH-CN địa phương (Bộ KH-CN) cho rằng, các DN Bình Định có nhiều sáng kiến và năng động trong ĐMCN. Tuy nhiên, số DN có hoạt động ĐMCN lớn để được đầu tư chưa nhiều. Việc kết nối cung - cầu công nghệ là điều các DN và tỉnh cần lưu ý.
Bà Trần Thị Hồng Lan, Cục phó Cục Ứng dụng và Phát triển công nghệ (Bộ KH-CN), cho biết cuối tháng 10 này, lần đầu tiên hoạt động trình diễn và kết nối cung - cầu công nghệ cho khu vực Nam Trung bộ - Tây Nguyên được tổ chức tại tỉnh Phú Yên. Đây là cơ hội để các DN Bình Định gặp gỡ với các nhà khoa học, các nhà đầu tư, tạo nền tảng kết nối cung - cầu công nghệ giữa nguồn cung trong và ngoài nước.
Từ năm 2000 đến nay, tỉnh ta đã có nhiều chính sách và cơ chế tài chính khuyến khích DN đầu tư ĐMCN. Trong đó, hỗ trợ gần 73 tỉ đồng cho 20 DN nghiên cứu phát triển công nghệ. Quỹ Phát triển khoa học và công nghệ hỗ trợ 9 dự án của DN dưới hình thức cho vay ưu đãi, với hơn 10 tỉ đồng. Còn có các hoạt động đưa DN tham gia chợ công nghệ- thiết bị, giao dịch mua bán công nghệ trên chợ ảo (internet)… Những hỗ trợ này cùng sự năng động của các DN đã mang lại hiệu quả trong sản xuất kinh doanh. Một số kết quả nghiên cứu tạo ra sản phẩm thương mại hóa, góp phần bước đầu hình thành và tạo lập thị trường công nghệ ở địa phương.
Dù vậy, chính sách khuyến khích DN đầu tư ĐMCN trên địa bàn tỉnh đã bộc lộ không ít hạn chế. Tiến sĩ Lê Công Nhường, Giám đốc Sở KH-CN, nhận định: “Tính chủ động của DN khi đề xuất được hỗ trợ theo chính sách còn thấp; một số còn đứng ngoài cuộc. DN hạn chế về nhân lực kỹ thuật; lúng túng khi tìm danh mục công nghệ và mất nhiều thời gian để mua công nghệ phù hợp. DN cũng gặp khó khăn về nguồn thông tin cần thiết, trong khi công tác tuyên truyền và tư vấn về chính sách chưa có chiều sâu”.
Đứng ở góc độ chủ DN, ông Nguyễn Thanh Duy cho rằng, DN vừa và nhỏ trên địa bàn tỉnh gặp nhiều khó khăn về vốn để đầu tư công nghệ, trường hợp phải mua thiết bị từ nước ngoài kinh phí rất cao và càng khó khả thi. Có những thử nghiệm không thành công, DN buộc phải thay đổi hẳn mô hình, tốn kém nhiều. Nguồn chuyên gia kỹ thuật trong lĩnh vực có liên quan, chuyên gia có đủ kinh nghiệm để giải quyết những vấn đề kỹ thuật có tính chất liên ngành còn thiếu. “Chúng tôi rất muốn được tạo điều kiện để tiếp cận nguồn kinh phí hỗ trợ ĐMCN. Việc đăng ký và phê duyệt các dự án ĐMCN có thể thực hiện nhiều đợt trong năm, thay vì chỉ 1 lần/năm như hiện nay”, ông Duy chia sẻ.
Trong khi đó, bà Phạm Thị Thanh Hương lại đề cập đến một khía cạnh khác: “DN rất cần có những hội thảo chuyên ngành để có sự chia sẻ sâu hơn và kết nối tốt hơn hoạt động chuyển giao công nghệ tiên tiến của trong và ngoài nước”.
THU HIỀN