Chuẩn hóa địa danh trên địa bàn tỉnh
Ngày 2.10, UBND tỉnh đã tổ chức Hội nghị nghiệm thu kết quả chuẩn hóa địa danh dân cư, sơn văn, thủy văn, kinh tế - xã hội trên địa bàn tỉnh. Theo đó, sau 7 tháng (3-8.2014) Sở Nội vụ Bình Định phối hợp Công ty TNHH MTV Nhà xuất bản Tài nguyên - Môi trường và Bản đồ Việt Nam triển khai hiệu quả công tác chuẩn hóa địa danh dân cư, sơn văn, thủy văn, kinh tế - xã hội trên địa bàn tỉnh.
1. Từ tháng 3.2014, Công ty TNHH MTV Nhà xuất bản Tài nguyên - Môi trường và Bản đồ Việt Nam (NXBTNMT) cùng với Sở Nội vụ Bình Định và các đơn vị liên quan tổ chức các công việc chuẩn hóa địa danh trên địa bàn tỉnh. Công việc đầu tiên là thu thập, phân tích, đánh giá tài liệu dùng để thống kê, chuẩn hóa địa danh và tài liệu để đối chiếu, xác minh. Tiếp đến, thống kê toàn bộ các địa danh dân cư, giao thông, kinh tế - xã hội, thủy văn, sơn văn trong phạm vi từng đơn vị hành chính cấp xã và bổ sung thêm địa danh dân cư trong danh mục thôn, làng, khu phố, khối phố do Sở Nội vụ cung cấp (tính đến cuối năm 2013). Thực hiện đối chiếu, chuẩn hóa từng địa danh được thống kê với địa danh của đối tượng tương ứng trên các tài liệu đã quy định được sử dụng.
NXBTNMT gửi các sản phẩm lên Trung tâm Kiểm định chất lượng sản phẩm đo đạc và bản đồ (thuộc Cục Đo đạc và Bản đồ Việt Nam) để kiểm tra trước khi nghiệm thu. Sau khi thống nhất với các cơ quan chuyên môn cấp tỉnh và đánh giá, kiểm tra chất lượng cấp chủ đầu tư, toàn tỉnh có 1.135 địa danh số địa danh thay đổi về cách viết (chiếm 38,7 %), 437 địa danh thay đổi vị trí (chiếm 14,9 %), 32 địa danh không còn tồn tại (chiếm 1,1 %), 531 địa danh được bổ sung, thêm mới (chiếm 18,1%).
Bà Phạm Lan Hương, Phó Giám đốc Xí nghiệp Bản đồ của NXBTNMT, cho biết: “Sau nhiều nỗ lực, chúng tôi đã hoàn thành việc chuẩn hóa trong phòng địa danh dân cư, sơn văn, thủy văn, kinh tế - xã hội trên bản đồ địa hình tỷ lệ 1/25.000 thuộc tỉnh Bình Định (phần đất liền). Đối chiếu, xác minh chuẩn hóa tổng số 2.930 địa danh và công tác ngoại nghiệp của 158 xã, phường, thị trấn và 11 huyện, thị xã, thành phố trong tỉnh. Việc chuẩn hóa các địa danh tỉnh Bình Định sẽ phục vụ công tác lập bản đồ để trình Bộ TN-MT ban hành”.
2. Trong quá trình thực hiện chuẩn hóa địa danh trên địa bàn tỉnh, NXBTNMT đã gặp nhiều khó khăn như nhiều địa danh dân cư được bổ sung từ danh mục thôn, làng, khu phố, khối phố do Sở Nội vụ cung cấp chưa xác định được tọa độ trung tâm do không có tài liệu để đối chiếu. Các cán bộ NXBTNMT đã giải quyết điều này bằng cách xác định mới tọa độ trung tâm những địa danh được bổ sung tại thực địa. Việc xác minh, chuẩn hóa địa danh cấp xã tại các huyện miền núi là địa bàn sinh sống của đồng bào dân tộc thiểu số, nên cách ghi địa danh, ghi lại âm của người địa phương cũng gặp nhiều khó khăn.
NXBTNMT cũng đã phối hợp cùng chuyên gia ngôn ngữ và chuyên gia địa danh tiến hành xác minh, chuẩn hóa, thống nhất danh mục địa danh với các cơ quan chuyên môn cấp tỉnh. “Sau khi tổng hợp theo ý kiến của chuyên gia ngôn ngữ PGS.TS Tạ Văn Thông và chuyên gia địa danh Trịnh Anh Cơ, NXBTNMT đã thống kê được 34 địa danh chưa có sự thống nhất giữa các huyện về tên gọi và 77 địa danh cần xin ý kiến về mặt ngôn ngữ. Chúng tôi đã lập báo cáo gửi Sở Nội vụ để đề nghị các Sở NN&PTNT, Sở VH-TT&DL, Sở GTVT, Ban Dân tộc tham gia ý kiến để tiếp thu, sửa chữa. Tuy nhiên, sau đó vẫn còn 26 địa danh sơn văn, thủy văn và 1 địa danh về mặt ngôn ngữ chưa có ý kiến thống nhất giữa các sở, ban, ngành…”, bà Phạm Lan Hương cho biết thêm.
Tại Hội nghị nghiệm thu kết quả chuẩn hóa địa danh dân cư, sơn văn, thủy văn, kinh tế - xã hội trên địa bàn tỉnh, 27 địa danh chưa thống nhất nêu trên đã được NXBTNMT xin ý kiến đóng góp của các đại biểu tại hội nghị. Chẳng hạn, cùng một ngọn núi trên phạm vi hai địa phương nhưng người dân xã Hoài Đức, huyện Hoài Nhơn gọi là núi Hòn Bồ Lại Khánh (như địa danh trên bản đồ địa hình); còn người dân ở thị trấn Tăng Bạt Hổ, huyện Hoài Ân lại gọi là núi Hòn Bồ (Đèn). Cũng một con suối nhưng người dân xã Ân Hảo Đông, huyện Hoài Ân gọi là suối Bà Nhỏ; còn người dân xã An Hòa, huyện An Lão lại gọi là suối Đá… Các vấn đề trên được các đại biểu phân tích, thảo luận về ngữ nghĩa, đặc điểm địa lý, cách gọi quen thuộc của người dân địa phương… để giúp chuẩn hóa các địa danh còn lại.
Chủ trì Hội nghị nghiệm thu kết quả chuẩn hóa địa danh dân cư, sơn văn, thủy văn, kinh tế - xã hội trên địa bàn tỉnh, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Ngô Đông Hải đánh giá: “Chuẩn hóa địa danh trên địa bàn tỉnh là công việc quan trọng và đã được hoàn thành tốt. Thời gian tới, Sở Nội vụ cần tiếp tục phối hợp với Cục Đo đạc và Bản đồ Việt Nam khẩn trương hoàn chỉnh chính thức địa danh trên địa bàn tỉnh trình các cấp có thẩm quyền phê duyệt…”.
HOÀI THU