Cánh tay sinh học giúp lấy lại cảm giác
Những tiến bộ trong công nghệ chế tạo cánh tay sinh học đã giúp lấy lại cảm giảm cho hai bệnh nhân suốt hơn một năm qua - các nhà khoa học Mỹ thông báo.
Giờ đây, hai bệnh nhân có thể nhổ được cuống của trái cherry một cách nhuần nhuyễn.
Các cảm biến ở cánh tay giả được dùng để chuyển tín hiệu trực tiếp tới hệ thần kinh - nghiên cứu khoa học đăng trên tạp chí Science Translational Medicine cho biết.
Song song với thành tựu của các nhà khoa học Mỹ, một nhóm nghiên cứu người Thuỵ Điển cũng đạt được kết quả đột phá khác trong lĩnh vực chế tạo chi giả: cấy ghép tay sinh học trực tiếp lên xương để tăng khả năng điều khiển.
Một trong hai bệnh nhân được hưởng thành tựu nghiên cứu của Mỹ là anh Igor Spetic - người đã mất bàn tay phải cách đây 4 năm trong một tai nạn.
Anh này được gắn một bàn tay sinh học nhưng không thể cảm nhận được thế giới xung quanh. Spetic phải cẩn thận quan sát những gì mình đang làm và dùng mắt để đánh giá liệu mình có nắm bóp mọi vật quá mạnh hay không.
Một nhóm nghiên cứu đến từ trường đại học Case Western Reserve (Mỹ) đã gắn cảm biến vào cánh tay sinh học của Spetic và phẫu thuật để chỉnh cổ tay sinh học cho khớp với các dây thần kinh của phần tay còn lại của Spetic. Các dây thần kinh này vẫn còn khả năng truyền xung động kích thích điện.
Nhóm nghiên cứu có thể gửi nhiều kiểu xung động kích thích điện khác nhau tới dây thần kinh bằng cách dùng một máy vi tính. Những xung động điện này được não giải mã thành nhiều cảm giác khác nhau.
Nhóm nghiên cứu "vẽ bản đồ" những cảm giác này ở 19 vị trí khác nhau trên bàn tay, từ lòng bàn tay cho đến đầu ngón tay cái rồi khớp các cảm biến với những kiểu dung động điện khác nhau.
Sau đó, nhóm bịt mắt Spetic và di chuyển bàn tay sinh học của anh này lên nhiều chất liệu khác nhau, với lực ép khác nhau. Kết quả là Spetic có thể nói chính xác các chất liệu khác nhau mà anh này đang chạm vào, từ chiếc khoá kéo cho đến giấy nhám.
Tính đến nay, Spetic đã sử dụng bàn tay giả có cảm giác được hai năm rưỡi. Một bệnh nhân khác cũng sử dụng hệ thống này được một năm rưỡi. Cả hai bệnh nhân đều không bị hội chứng đau bàn tay bởi bàn tay sinh học của họ đã được cải tiến.
Trưởng nhóm nghiên cứu, Giáo sư Dustin Tyler cho biết: "Họ (hai bệnh nhân) giờ đây có thể làm được những việc thật sự khéo léo phức tạp".
Ông Tyler bày tỏ tin tưởng rằng trong vòng 5-10 năm nữa, nhóm nghiên cứu sẽ phát triển được một hệ thống được cấy ghép hoàn toàn để mỗi sáng, người bệnh tự lắp các điện cực vào từng dây thần kinh và nối nó với một thiết bị bỏ túi. Nhờ đó, khi người bệnh bật máy lên, họ có thể cảm nhận được mọi thứ bằng bàn tay giả của mình.
Các nhà khoa học tại đại học Công nghệ Chalmers (Thuỵ Điển) cũng tuyên bố lần đầu tiên cấy ghép thành công một cánh tay sinh học vào xương. Qua kỹ thuật nối trực tiếp cánh tay sinh học với xương, dây thần kinh và cơ của phần tay còn lại của bệnh nhân, người bệnh có thể điều khiển tay giả của mình tốt hơn.
Tố Uyên (Theo BBC)