Hoạt động ẩm thực:
Góp phần định vị thương hiệu du lịch
Đối với bất cứ một quốc gia điểm đến nào, trong danh mục sản phẩm hàng hóa và dịch vụ, cả vật thể và phi vật thể phục vụ khách du lịch (DL), thì các món ăn và cả thức uống luôn được nhìn nhận là một trong những yếu tố quan trọng hàng đầu để hấp dẫn du khách.
Ẩm thực tạo thêm dấu ấn điểm đến
Trong ẩm thực ẩn chứa những giá trị văn hóa phi vật thể cốt lõi của điểm đến và thông qua việc thưởng thức, du khách có thể khám phá, cảm nhận rõ nét bản sắc văn hóa chính thống của người dân địa phương. Khi có cơ hội thưởng thức các món ăn mới lạ và hấp dẫn trong chuyến đi của mình, du khách sẵn sàng đón nhận, bởi lẽ đó là một trong những hoạt động trải nghiệm thú vị nhất gắn với tâm lý và sinh hoạt hàng ngày của mỗi con người. Bên cạnh các yếu tố có thể làm thỏa mãn nhu cầu khách như thời tiết, dịch vụ lưu trú, phong cảnh tham quan… thì ẩm thực góp phần gia tăng đáng kể giá trị cho chuyến đi của khách DL cũng như tạo dựng hình ảnh tốt đẹp về điểm đến đó.
Ngoài việc là yếu tố tạo sức hấp dẫn, ẩm thực còn đóng vai trò vô cùng quan trọng, tạo dấu ấn khác biệt giữa quốc gia này với quốc gia khác. Bởi lẽ, bên cạnh bản sắc độc đáo của hương vị và nghệ thuật chế biến tinh tế của từng món ăn, khi quảng bá, chúng thường được đi kèm với tên thương hiệu của mỗi quốc gia, ví dụ như: Ẩm thực Trung Quốc, ẩm thực Pháp… Điều này giúp dễ dàng khắc sâu vào tâm trí của du khách, dù đã từng hay chưa được trải nghiệm, nhưng cũng khiến họ phải quan tâm tìm hiểu và lưu giữ được những cảm nhận ban đầu khó quên về điểm đến DL, qua đó góp phần tạo thêm động lực để họ quyết định đi thăm cũng như quay trở lại điểm đến DL.
Theo kết quả khảo sát về mục đích chuyến đi DL tới Hồng Kông, hầu hết du khách quốc tế được hỏi cho biết, bên cạnh những mục đích khác, một trong những động cơ chính dẫn tới việc quyết định đi DL tới Hồng Kông là nhằm khám phá, thưởng thức nét tinh hoa, độc đáo, đa dạng của văn hóa ẩm thực.
Hồng Kông đã rất khéo léo và thành công trong việc khai thác yếu tố văn hóa ẩm thực để định vị và quảng bá thương hiệu DL. Cụ thể, khái niệm văn hóa ẩm thực được hiểu theo nghĩa rộng hơn, không chỉ dừng lại ở khía cạnh ăn uống thông thường. Ẩm thực là bản sắc văn hóa, là quá trình sản xuất chế biến, tiêu thụ và góp phần quan trọng vào phát triển bền vững. Chú ý tới đặc thù của từng vùng miền để phân loại các món ăn với hương và khẩu vị khác nhau, phù hợp với quan tâm và thị hiếu từng phân khúc thị trường khách quốc tế; đồng thời chú trọng công tác quản lý chất lượng, vệ sinh, an toàn thực phẩm.
Các công cụ và phương tiện xúc tiến quảng bá văn hóa ẩm thực, các sản phẩm hình ảnh như ấn phẩm sách hướng dẫn DL, tập gấp, vật phẩm quảng bá, các websites được nghiên cứu xây dựng kỹ lưỡng, công phu, nội dung và hình ảnh chất lượng cao. Tổ chức và tham gia nhiều sự kiện giới thiệu quảng bá chuyên đề về ẩm thực cả trong nước và quốc tế. Vinh danh các nghệ nhân đầu bếp và lựa chọn các nhân vật nổi tiếng có phong cách, cá tính phù hợp để kết hợp quảng bá văn hóa ẩm thực nhằm đẩy mạnh thương hiệu điểm đến. Gắn quảng bá ẩm thực với các thương hiệu mạnh, đặc biệt chú trọng các thương hiệu chuyên sản xuất và chế biến về thực phẩm, đồ uống...
Phát triển DL gắn với ẩm thực
Có thể khẳng định, Việt Nam có đầy đủ các điều kiện và khả năng để phát triển thương hiệu DL quốc gia thông qua ẩm thực. Xuất phát từ những điểm đặc thù về địa lý, dân tộc học, tiến trình diễn biến của lịch sử, nền ẩm thực Việt Nam rất đa dạng, phong phú, trải theo chiều dài đất nước, 3 miền Bắc - Trung - Nam. Tinh hoa ẩm thực Việt Nam, bên cạnh bản sắc văn hóa độc đáo, còn chứa đựng tính nghệ thuật cao, thể hiện sự khéo léo, tinh tế, nhân văn trong phong cách chế biến, thưởng thức các món ăn của người Việt.
Ẩm thực Việt là di sản DL văn hóa phi vật thể mang tính bền vững, là thế mạnh của DL Việt Nam, cần phải được gìn giữ, phát huy, lấy đó làm cơ sở để định vị thương hiệu, quảng bá hình ảnh DL Việt Nam ra nước ngoài. Cần sớm xây dựng đề án quảng bá thương hiệu DL Việt Nam thông qua sản phẩm ẩm thực. Trước mắt cần nghiên cứu thị trường, rà soát, hệ thống hóa lại những món ăn tiêu biểu của dân tộc Việt Nam, đặc trưng cho các vùng miền, qua đó lựa chọn tích hợp vào sản phẩm DL, các công cụ quảng bá; có biện pháp khôi phục những món ăn tiêu biểu 3 miền ở cả trong và ngoài nước; tôn vinh những nghệ nhân/đầu bếp tiêu biểu của ẩm thực Việt; quảng bá rộng rãi ẩm thực Việt ra nước ngoài...
Tăng cường đầu tư kinh phí cho công tác quảng bá, bao gồm cả những hoạt động và sự kiện ẩm thực. Làm tốt công tác trên, nhận thức và ấn tượng về những tinh hoa của văn hóa ẩm thực Việt ngày càng sâu đậm, góp phần quan trọng vào việc củng cố và khẳng định vị trí vững chắc của thương hiệu DL Việt Nam trên bản đồ DL thế giới, thúc đẩy gia tăng lượng khách quốc tế đến Việt Nam.
(Lược trích theo Ths. Phạm Quang Hưng - vietnamtourism.gov.vn)