Vân Canh: Báo động khai thác cát sai quy định trên sông Hà Thanh
Lâu nay, tình trạng khai thác cát tràn lan, sai quy định trên sông Hà Thanh, đoạn chảy qua xã Canh Vinh (huyện Vân Canh), đã làm ảnh hưởng đến đời sống người dân và kết cấu hạ tầng giao thông tại địa phương. Trong khi đó, việc xử lý các trường hợp vi phạm chưa đủ mạnh và triệt để.
Đại công trường trên sông
Từ phản ánh của người dân, chúng tôi đã về xã Canh Vinh và khá bất ngờ khi chứng kiến sông Hà Thanh đang biến thành “đại công trường” khai thác cát, với nhiều hầm hố, lồi lõm ven bờ. Trên đoạn sông dài chưa đầy 5 km có 5 đơn vị hoạt động khai thác cát, gồm: Công ty TNHH và DVTM Duy Hiệp, Công ty TNHH Danh Thành Đạt, Công ty TNHH Tân Thịnh, Công ty TNHH và Xây dựng Khôi, DNTN Thiện Phú; tập trung tại các thôn An Long 2, Hiệp Vinh 1, Hiệp Vinh 2 và Tân Vinh. Tuy các doanh nghiệp đều được cơ quan chức năng cấp giấy phép khai thác cát với nội dung quy định cụ thể về diện tích, khu vực, độ sâu, khối lượng và một số quy định khác về bảo vệ môi trường, như không được khai thác quá độ sâu 2m, phải cách bờ sông từ 20 - 30m... nhưng thực tế khai thác lại khác xa quy định.
Sông Hà Thanh biến thành “đại công trường” khai thác cát.
Theo ghi nhận của chúng tôi, hầu hết các đơn vị trên đều khai thác cát quá độ sâu cho phép và khai thác cách bờ chỉ chừng 5 m; còn khối lượng thì không thể đo đếm được, bởi các xe chở cát cứ lũ lượt ra vào, không tính toán được. Tại hiện trường thuộc thôn Hiệp Vinh 2, chúng tôi thấy 4 chiếc xe múc và hàng chục xe tải chở cát hoạt động liên tục. Chỉ một giờ đồng hồ đã có 14 lượt xe chở cát “xuất bến”. Theo chân đoàn xe chở cát, chúng tôi biết điểm đến là các cơ sở buôn bán vật liệu xây dựng, công trình xây dựng nhà ở, cầu đường…
Và những hệ lụy...
Trước thực trạng khai thác cát ồ ạt, nhiều hộ dân sống xung quanh hoặc có đất canh tác ven sông không khỏi lo lắng. Bởi cách đây hơn 10 năm, khoảng cách từ bờ sông đến vườn nhà của nhiều hộ dân ở thôn Hiệp Vinh 1, Tân Vinh, An Long 2 là hơn 20m; nay đã bị thu hẹp lại, còn lòng sông Hà Thanh thì ngày càng bị khoét rộng, tạo nên sự cố lở bờ, dòng chảy bị thay đổi, nhiều diện tích đất đổ ập xuống lòng sông. Ngoài ra, quá trình khai thác cát sai quy định đã tạo ra các hố sâu trong lòng sông, là một trong những nguyên nhân gây ra những vụ đuối nước tại địa phương, khiến nhiều người cảm thấy bất an. Có thể nêu cụ thể, cuối năm 2013, cháu Đ.V.P (học sinh lớp 7, ở thôn Bình Long, xã Canh Vinh) đã bị đuối nước tại khúc sông này, do bị rơi xuống hố sâu tại khu vực khai thác cát. Trước đó, năm 2010, một người đàn ông cũng đã bị đuối nước tại mỏ khai thác cát thuộc thôn Hiệp Vinh 2. Anh Đào Văn Hùng, một người dân ở gần mỏ cát, bức xúc: “Tiếng động cơ máy múc, xe tải chở cát gầm rú, hoạt động cả ngày lẫn đêm làm cho chúng tôi mất ăn mất ngủ. Chưa kể, do xe chở cát quá tải, nước chảy lênh láng trên đường, làm cho nhiều đoạn tỉnh lộ 638 bị hư hại nghiêm trọng. Đoạn đường này đã được sửa chữa nhiều lần nhưng vừa nâng cấp xong, các xe chở cát lại tiếp tục phá hỏng. Người dân ở đây đã nhiều lần gửi đơn đến ngành chức năng yêu cầu chấn chỉnh tình trạng khai thác, vận chuyển cát, nhưng đến nay vẫn chưa thấy động tĩnh gì” (!).
Ông Nguyễn Văn Hiệp, Chủ tịch UBND xã Canh Vinh, khẳng định: Trong quá trình hoạt động, các doanh nghiệp khai thác cát đã không tuân thủ quy định nên người dân bức xúc và nhiều lần kiến nghị với chính quyền địa phương. UBND xã đã báo cáo lên cấp trên và ngành chức năng để yêu cầu kiểm tra, giải quyết nhưng chưa có tiến triển. Còn ông Nguyễn Văn Kỳ, Trưởng phòng TN-MT huyện Vân Canh, cho biết: UBND huyện Vân Canh đã thành lập đoàn công tác liên ngành tiến hành kiểm tra việc khai thác cát trên địa bàn. Tình trạng khai thác cát quá độ sâu cho phép, nước chảy lênh láng xuống mặt đường vẫn còn xảy ra. Ngành chức năng đã nhắc nhở các trường hợp vi phạm (!).
Để trả lại sự yên bình cho dòng sông Hà Thanh, đảm bảo việc khai thác khoáng sản hợp lý, tích cực, ngành chức năng của tỉnh và huyện Vân Canh cần tăng cường kiểm tra quy trình khai thác cát, thẩm định tác động môi trường do khai thác cát gây ra và xử lý triệt để những trường hợp vi phạm.
P.LỘC - L.PHƯƠNG
Tôi là một hộ dân sống trên địa bàn xã Canh Vinh, cứ vào 4 giờ chiều là hàng chục, hàng trăm chiếc xe ben chở cát rầm rầm chạy trên đường. Người dân đi lại trên đường đều phải né tránh, nhường đường cho xe cát chạy, nếu không thì thiệt thân. Xe chở cát không có bạc che chắn, nước thì chảy ròng ròng, tài xế cho xe chạy với vận tốc kinh khủng, bóp còi inh ỏi... Ảnh hưởng lớn đến hộ dân 2 bên đường tỉnh lộ 6B. Bụi, nước bẩn, ô nhiễm tiếng ồn... Các cơ quan chức năng xã đều làm ngơ vì theo tôi nghe là các ngày lễ, hội, tết... thì các doanh nghiệp khai thác cát này đều có quà cáp, biếu, xéng, lót đường cho các vị lãnh đạo xã hết rồi nên không gì phải sợ... Cầu mong các cấp tỉnh xem xét để đời sống người dân được thanh bình, yên tâm làm ăn... và tin tưởng vào chính quyền, đem lại trật tự cho xã hội. Cấp xã thì không thể lo cho dân mà chỉ lo cho gia đình các vị ấy, lo cho doanhn ghiệp...