Triển khai hỗ trợ người có công cải thiện nhà ở theo Quyết định 117/2007/QĐ-TTg: Chậm vì khó
Sau 7 năm thực hiện Quyết định 117/2007/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ (sau đây gọi tắt là QĐ 117), trên địa bàn tỉnh mới có 83 người có công được hỗ trợ cải thiện nhà ở. Là chính sách thể hiện truyền thống “uống nước nhớ nguồn” của dân tộc, song công tác hỗ trợ vẫn còn khá chậm.
Khoản hỗ trợ 50 triệu đồng cho vợ của CBLTCM đã mang đến nhiều niềm vui cho gia đình bà Vân.
- Trong ảnh: Bà Vân và cháu ngoại nhớ về CBLTCM Nguyễn Văn Chương.
Đền ơn đáp nghĩa
QĐ 117 là chính sách hỗ trợ cải thiện nhà ở cho người có công, cụ thể là cán bộ lão thành cách mạng (CBLTCM - hoạt động cách mạng từ trước 1.1.1945) và cán bộ tiền khởi nghĩa (CBTKN - hoạt động cách mạng từ 1.1.1945 đến Tổng khởi nghĩa 19.8.1945) do Ban Thường vụ Tỉnh ủy hoặc Tổng cục Chính trị công nhận. Người có công thuộc diện chưa được Nhà nước hỗ trợ cải thiện nhà ở bằng các hình thức giao đất, miễn giảm tiền sử dụng đất, bố trí nhà ở hoặc mua nhà ở thuộc sở hữu Nhà nước sẽ được hỗ trợ theo 2 mức: 50 triệu đồng/người đối với CBLTCM và 25 triệu đồng/người đối với CBTKN.
Đầu năm 2014, bà Lê Thị Hồng Vân (84 tuổi, 18B đường Nguyễn Huệ, TP Quy Nhơn) được hỗ trợ 50 triệu đồng theo diện là vợ của CBLTCM. Chồng bà là ông Nguyễn Văn Chương, đã mất năm 1997. Vợ chồng bà cưới nhau khi tập kết ra Bắc. Những năm chiến tranh, họ trở vào chiến trường miền Nam phục vụ cho cuộc kháng chiến. Sau năm 1975, họ về ở Quy Nhơn.
“Hồi đó, tôi thích ngôi nhà nằm dọc biển nên quyết tìm mua. Hỏi giá thì người ta báo tới 2 triệu đồng. Vốn lận lưng của vợ chồng chỉ có 1 triệu đồng, nói mãi, chủ nhà chấp nhận cho tôi trả lần về sau”, bà Vân nhớ lại.
Bẵng đi gần 50 năm sau, bà nhận tin được nhận tiền hỗ trợ cải thiện nhà ở cho CBLTCM có vợ còn sống. Vì đã hoàn tất việc sửa sang nhà vào năm trước, bà gửi số tiền ấy về cho con cháu phía nhà chồng để xây mồ mả cho ông bà, gia cố lại nhà cửa, bàn thờ tổ tiên. Bà tâm sự: “Được Nhà nước quan tâm, tôi mừng lắm! Còn minh mẫn để đón nhận sự quan tâm này cũng như sử dụng số tiền ấy vào những mục đích đúng như tâm nguyện của ông nhà, tôi thấy yên tâm”.
Từ năm 2007 đến nay, đã có 71 người vợ (hoặc chồng) của CBLTCM, CBTKN được nhận khoản hỗ trợ cải thiện nhà ở như bà Vân. Tổng số tiền hỗ trợ là 1,8 tỉ đồng, từ nguồn Bộ Tài chính cấp cho ngân sách tỉnh. Ngoài ra, giữa năm 2014, UBND tỉnh cũng tạm ứng 125 triệu đồng để hỗ trợ cho 5 trường hợp là CBTKN đủ điều kiện để kịp thời cải thiện nhà ở theo QĐ 117 trong lúc chờ kinh phí bổ sung của Bộ Tài chính. Đầu tháng 10, UBND tỉnh đã có văn bản đề nghị Bộ Tài chính cấp bổ sung kinh phí đợt 1/2014 để hỗ trợ cải thiện nhà ở cho 12 người có công (gồm 5 trường hợp được ngân sách tỉnh tạm ứng nói trên và 7 trường hợp vừa xác nhận đủ điều kiện) với tổng kinh phí 300 triệu đồng.
Còn chậm
Năm 2013, toàn tỉnh có thêm 79 trường hợp được công nhận là CBLTCM và CBTKN. Trên cơ sở này, Sở Xây dựng đã phân loại và gửi danh sách về cho UBND các huyện, thị xã, thành phố tổ chức xác minh và lọc ra những trường hợp người có công đủ điều kiện hỗ trợ cải thiện nhà ở. Tuy nhiên, đến cuối năm 2013, ngoài 8 trường hợp được xác minh đủ điều kiện hỗ trợ và 37 trường hợp không đủ điều kiện hỗ trợ, còn đến 34 trường hợp chưa xác nhận được đầy đủ thông tin. Sang năm 2014, con số chưa xác nhận được thông tin nói trên cộng dồn với 81 trường hợp mới được công nhận nâng tổng số lên 115 đối tượng. Đến thời điểm hiện tại, các địa phương mới chỉ gửi về 58 bản xác minh, chiếm 50%.
Lý giải về việc các địa phương chậm trong xác minh thông tin, ông Đặng Vũ Văn, Phó Trưởng phòng Quản lý nhà và thị trường bất động sản, Sở Xây dựng cho biết: “Người có công hoạt động cách mạng trên địa bàn rộng, cán bộ thực hiện nhiệm vụ xác minh phần lớn là thế hệ con cháu nên việc xác minh đối tượng đã được giao đất, miễn giảm tiền sử dụng đất, bố trí nhà ở hoặc mua nhà ở thuộc sở hữu Nhà nước hay chưa mất khá nhiều thời gian. Chưa kể, nhiều người có công hoặc vợ (chồng) của người có công còn thay đổi nơi cư trú so với nguyên quán, việc xác minh phải tiến hành ở nhiều địa phương dẫn đến ảnh hưởng đến tốc độ chung”.
Để đẩy nhanh tiến độ xử lý xác minh, Sở Xây dựng đã tăng cường đôn đốc các huyện, thị xã, thành phố sớm hoàn thành khâu xác minh. Riêng năm 2013, ngoài văn bản đầu yêu cầu xác minh, Sở tiếp tục gửi thêm 2 văn bản nhắc nhở. Năm 2014, văn bản nhắc đầu tiên đã được gửi về các địa phương vào tháng 8. “Bởi phần lớn người có công hoặc vợ (chồng) của người có công đều đã cao tuổi nên việc xác minh đối tượng cần được lãnh đạo UBND các cấp quan tâm hơn, để sự quan tâm của nhà nước kịp đến với gia đình người có công, góp phần vào công tác đền ơn đáp nghĩa của địa phương”, ông Văn trao đổi.
Ngoài tiến độ xác minh chậm, điều kiện xét đối tượng “hẹp” cũng là nguyên nhân dẫn đến số lượng người có công được hỗ trợ 7 năm qua khá ít. QĐ 117 quy định hỗ trợ cho người có công hoặc vợ (chồng) của người có công còn sống. Phần lớn trường hợp người có công được công nhận CBLTCM, CBTKN đều đã mất. Vợ (chồng) của họ cũng đã cao tuổi hoặc đã mất. Trường hợp, vợ (chồng) của CBLTCM, CBTKN mất trước thời điểm QĐ 117 có hiệu lực (24.8.2007) hoặc trước thời điểm người có công được Ban thường vụ Tỉnh ủy, Tổng cục Chính trị công nhận là CBLTCM, CBTKN đều không được nhận hỗ trợ. Các trường hợp không đủ điều kiện hỗ trợ thời gian qua phần lớn đều do vợ (chồng) mất trước thời điểm được công nhận.
NGUYỄN MUỘI