Những phát hiện về DNNN của báo cáo V1000
Nền kinh tế và ngân sách nhà nước phụ thuộc nhiều vào các doanh nghiệp nhà nước (DNNN), và nhóm ngành khai thác tài nguyên thiên nhiên.
Đây là một trong những điểm chính trong Bảng xếp hạng 1000 doanh nghiệp nộp thuế thu nhập doanh nghiệp lớn nhất Việt Nam năm 2014 - Bảng Xếp hạng V1000 được Công ty Vietnam Report, báo VietNamNet và Tạp chí Thuế - Tổng Cục Thuế chính thức công bố hôm nay 23.10.
1. Doanh nghiệp V1000 đóng góp quan trọng vào ngân sách nhà nước
Tổng số thuế thu nhập doanh nghiệp do các doanh nghiệp V1000 đóng góp vào ngân sách nhà nước năm 2013 là 80.460 tỷ đồng (giảm 0,54% so với của bảng xếp hạng V1000 năm 2013) và chiếm 10,2% tổng thu ngân sách nhà nước (so với con số 12,3% của năm trước). Trong đó, riêng 100 doanh nghiệp dẫn đầu đã nộp hơn 57% tổng số thuế thu nhập doanh nghiệp toàn bảng xếp hạng (BXH).
2. Nền kinh tế và ngân sách nhà nước phụ thuộc nhiều vào các DNNN
Theo thống kê từ BXH V1000 năm 2014, nhóm DNNN chỉ chiếm hơn 29% tổng số doanh nghiệp nhưng lại đóng góp đến 65,6% số thuế của BXH V1000. Rộng hơn, có thể thấy điều tương tự trong dự toán ngân sách nhà nước năm 2014, khi mà số thu dự kiến từ khu vực doanh nghiệp nhà nước là 184.599 tỷ đồng, thu từ khu vực doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài là 111.603 tỷ đồng, và từ khu vực ngoài quốc doanh là 107.252 tỷ đồng.
Một mặt, điều này cho thấy những nỗ lực của nhóm DNNN nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động và đầu tư, cũng như trách nhiệm tuân thủ luật pháp về thuế. Mặt khác, vai trò chi phối quá lớn của DNNN trong nguồn thu ngân sách cũng cho thấy tiến trình cổ phần hóa DNNN và phát triển khu vực kinh tế tư nhân cần được thúc đẩy mạnh mẽ hơn nữa trong các năm tiếp theo.
Đồng thời, xét về nghĩa vụ và trách nhiệm nộp thuế, các doanh nghiệp FDI cần thể hiện vai trò chủ động hơn nữa, tương xứng với tỷ trọng ngày càng lớn của nhóm doanh nghiệp FDI trong nền kinh tế Việt Nam.
3. Nền kinh tế và ngân sách nhà nước phụ thuộc nhiều vào nhóm ngành khai thác tài nguyên thiên nhiên
Phân theo ngành nghề hoạt động, mặc dù không dẫn đầu về số lượng doanh nghiệp lọt vào BXH V1000 năm nay nhưng ngành khoáng sản – xăng dầu lại là quán quân về số thuế thu nhập doanh nghiệp với tỷ lệ đóng góp lên đến 36,4% tổng số thuế của BXH. Tiếp theo sau là ngành viễn thông, tin học, công nghệ thông tin (15,3%) và ngành tài chính (10,5%). Như vậy, các doanh nghiệp hoạt động trong các ngành khai thác tài nguyên vẫn là các doanh nghiệp có lợi nhuận cao nhất trong cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam.
4. Cải cách thủ tục hành chính thuế cần được thực hiện quyết liệt hơn nữa
Khi được hỏi về tác động của cải cách thủ tục hành chính thuế tới doanh nghiệp trong thời gian qua, hơn 67% doanh nghiệp nhận định các thủ tục hành chính thuế đang được điều chỉnh theo chiều hướng tích cực, tạo thuận lợi hơn cho người nộp thuế. Tuy nhiên, vẫn còn gần một phần ba số doanh nghiệp vẫn chưa thực sự hài lòng với cải cách thủ tục hành chính thời gian qua, thậm chí 11,6% số doanh nghiệp còn cho rằng, những cải cách này đang khiến việc kê khai và nộp thuế trở nên khó khăn hơn.
Con số trên chỉ ra rằng, công cuộc cải cách hành chính thuế sẽ còn cả một chặng dài phía trước, đòi hỏi cơ quan thuế triển khai nhiều giải pháp cụ thể để hiện thực hoá mục tiêu tạo thêm nhiều thuận lợi cho người nộp thuế, tránh tình trạng cán bộ thuế gây nhũng nhiễu, hách dịch với người nộp thuế...
5. Đã có sự cải thiện trong quy trình tiếp nhận hồ sơ kê khai và nộp thuế của cán bộ ngành thuế
Đánh giá về những thay đổi khi tiếp xúc với cán bộ ngành thuế thời gian qua, phần đông doanh nghiệp cho rằng cán bộ tiếp nhận hồ sơ thuế đã tuân thủ đúng quy trình và thời gian tiếp nhận (80,7% lựa chọn đồng ý, 19,3% lựa chọn không đồng ý). Doanh nghiệp cũng đánh giá tốt thái độ văn minh, lịch sự của các cán bộ thuế (75,7% lựa chọn đồng ý, 24,3% lựa chọn không đồng ý). Đây là sự cải thiện đáng ghi nhận của các cán bộ thuế và cần được phát huy hơn nữa trong thời gian tới đây.
6. Doanh nghiệp Việt vẫn tỏ ra quan ngại với mức thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp 22%
Khi được hỏi, vấn đề thuế nào cản trở hoạt động của doanh nghiệp, hơn 70% số doanh nghiệp cho rằng, thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp vẫn ở mức cao là quan ngại lớn nhất của họ. Rõ ràng, mặc dù thuế suất đã giảm xuống mức 22%, nhưng đây chưa phải là mức thuế suất “hài lòng” của doanh nghiệp, đặc biệt khi kinh doanh đang có xu hướng “đi ngang” như hiện nay.
7. Doanh nghiệp mong đợi nhiều thay đổi hơn nữa từ phía Chính phủ và cơ quan thuế
Hơn 86% số doanh nghiệp được hỏi kỳ vọng các mức thuế suất sẽ được tiếp tục điều chỉnh giảm trong thời gian tới để phù hợp hơn với điều kiện thực tiễn của doanh nghiệp. 81,1% mong muốn các thủ tục hành chính sẽ được đơn giản hóa hơn nữa, 76,1% hi vọng cơ quan thuế sẽ tăng cường tập huấn, tuyên truyền về thuế và pháp luật thuế cho cộng động doanh nghiệp. Kết quả này chỉ ra rằng, doanh nghiệp vẫn đang chờ đợi những điều chỉnh cụ thể nhằm hoàn thiện hệ thống thuế công bằng và minh bạch, tạo điều kiện tốt nhất cho doanh nghiệp kinh doanh, đồng thời tối ưu hóa nguồn thu ngân sách, góp phần vào sự tăng trưởng chung của đất nước trong tương lai.
Top 10 doanh nghiệp nộp thuế TNDN lớn nhất Việt Nam năm 2014 (theo mã số thuế của doanh nghiệp).
1 TẬP ĐOÀN VIỄN THÔNG QUÂN ĐỘI
2 CÔNG TY THÔNG TIN DI ĐỘNG
3 TỔNG CÔNG TY KHÍ VIỆT NAM
4 NGÂN HÀNG TMCP CÔNG THƯƠNG VIỆT NAM
5 CÔNG TY HONDA VIETNAM
6 CÔNG TY CP SỮA VIỆT NAM VIETNAM
7 LIÊN DOANH VIỆT - NGA VIETSOVPETRO
8 NGÂN HÀNG TMCP NGOẠI THƯƠNG VIỆT NAM
9 NGÂN HÀNG TMCP ĐẦU TƯ VÀ PHÁT TRIỂN VIỆT NAM
10 CÔNG TY TNHH NHÀ MÁY BIA VIỆT NAM
Nguồn: Vietnam Report ( Tổng số thuế TNDN của Top 10 BXH V1000 theo mã sô thuế của doanh nghiệp: 22.875,9 tỷ đồng.)
Top 10 doanh nghiệp nộp thuế TNDN lớn nhất Việt Nam năm 2014 (theo báo cáo tài chính hợp nhất)
1 TẬP ĐOÀN DẦU KHÍ VIỆT NAM
2 TỔNG CÔNG TY THĂM DÒ KHAI THÁC DẦU KHÍ PETROVIETNAM
3 TẬP ĐOÀN VIỄN THÔNG QUÂN ĐỘI
4 TẬP ĐOÀN BƯU CHÍNH VIỄN THÔNG VIỆT NAM
5 TỔNG CÔNG TY KHÍ VIỆT NAM
6 CÔNG TY THÔNG TIN DI ĐỘNG
7 TẬP ĐOÀN VINGROUP
8 NGÂN HÀNG TMCP CÔNG THƯƠNG VIỆT NAM
9 CÔNG TY CP SỮA VIỆT NAM
10 CÔNG TY HONDA VIETNAM
Nguồn: Vietnam Report (Tổng số thuế TNDN của Top 10 BXH V1000 theo báo cáo tài chính hợp nhất: 64.038,2 tỷ đồng)
Theo Tư Hoàng (TBKTSG)