Đã tìm được cách phòng trừ bệnh thối thân cây lúa
Phun thuốc vào thời kỳ làm đòng và trổ, để phòng trừ bệnh thối thân cây lúa là hiệu quả nhất. Đó là kết luận của Chi cục Bảo vệ thực vật (BVTV - thuộc Sở NN-PTNT) qua hơn một năm nghiên cứu, thực nghiệm.
Vụ 3 năm 2014, tại các ruộng thí nghiệm ở 3 huyện Hoài Nhơn, Phù Mỹ, Tuy Phước, Chi cục BVTV đã thực hiện 3 công thức thí nghiệm để phòng trừ bệnh thối thân cây lúa. Cuối cùng, Chi cục đã chọn được công thức phun 2 lần khi lúa làm đòng và trổ đều, với liều lượng thuốc sử dụng là: 3g Starner, cộng với 5ml Carbenda Supper, pha với 3,2 lít nước phun cho 50 m2 mỗi lần phun. Kết quả, tỉ lệ có hiệu lực đạt từ 50 - 93% sau 7 ngày phun; đạt từ 51 - 76% sau 14 ngày phun.
Lúa bị bệnh thối thân do vi khuẩn Erwinia carotovora. Cách phòng trừ hữu hiệu là phun thuốc 2 lần vào lúc lúa làm đòng và trổ đều.
- Trong ảnh: Kiểm tra ruộng thực nghiệm phòng trừ bệnh thối thân cây lúa. Ảnh: H.L
Đầu tháng 10.2014, tham quan thực tế các thí nghiệm trên đồng ruộng ở các huyện nói trên cho thấy công thức phun 2 lần ở giai đoạn làm đòng và trổ đều, cây lúa không bị bệnh thối thân, phát triển khá tốt, trĩu hạt, nặng bông. Các công thức khác và khoảnh đối chứng không phun thuốc, thì lác đác cây lúa bị thối thân, héo rũ.
Bệnh thối thân gây thất thu lớn cho người trồng lúa. Theo kết quả điều tra của Chi cục BVTV qua các vụ lúa Đông Xuân, Hè Thu và vụ 3 trên địa bàn tỉnh cho thấy, bệnh thối thân thường phát sinh gây hại lúa từ giai đoạn làm đòng, trổ, cho đến cuối vụ; nhưng bộc phát, thối thân, làm cây lúa héo rũ rồi chết khô, thể hiện ra bên ngoài lúc lúa trổ. Thực chất, khi làm đòng cây lúa đã bắt đầu bị nhiễm vi khuẩn Erwinia carotovona gây bệnh thối thân. Do đó phải phun thuốc từ lúc vi khuẩn này mới phát sinh để phòng ngừa. Sau đó phun lần 2 lúc lúa trổ để tiêu diệt vi khuẩn còn sót lại là hiệu quả nhất. Theo khuyến cáo của Chi cục BVTV, trong vụ 3 nên phun 2 lần vào lúc lúa làm đòng và lúc lúa trổ đều để phòng bệnh thối thân, còn vụ Đông Xuân và Hè Thu có thể chỉ phun một lần lúc lúa làm đòng. Phun 2 lần chỉ áp dụng đối với vụ 3, vì vụ này có tỉ lệ bị bệnh thối thân cao nhất.
Để tìm ra nguyên nhân gây bệnh thối thân cây lúa, từ năm 2013, Chi cục BVTV đã thu thập mẫu đất, mẫu cây lúa, giống lúa bị bệnh ở các vùng thường gây ra bệnh ở các huyện: Hoài Nhơn, Phù Mỹ, Tuy Phước, là những vùng tiêu biểu, đại diện cho các vùng trồng lúa trong tỉnh; trong đó có vùng trũng, vùng ruộng chân cao. Chi cục đã lấy mẫu ở nhiều điểm, nhiều vụ trồng lúa khác nhau, với số lượng hàng chục mẫu. Sau khi phân tích, giám định mẫu ở Viện BVTV, kết quả cho thấy, tác nhân gây bệnh thối thân cây lúa là vi khuẩn Erwinia carotovona, với tỉ lệ nhiễm bệnh là 92,6%.
Các giống lúa điều tra là: ĐV 108, VĐ 8, OM 6976, TBR 36, ML202 và TH 3-3 đều bị nhiễm bệnh thối thân. Trong đó giống VĐ 8 nhiễm tỉ lệ cao nhất từ 7- 8%, kế đến là ĐV 108, ML 202 là 6 - 7%… Giai đoạn bệnh phát sinh gây hại là từ lúc lúa làm đòng, trổ, đến cuối vụ. Trên chân ruộng đầu tư, chăm sóc kém, nhiều phèn, ngập nước thường xuyên, bệnh thối thân phát sinh gây hại nhiều hơn chân ruộng bình thường.
Theo ông Nguyễn Tấn Phát, Chi cục trưởng Chi cục BVTV, lâu nay bà con nông dân chỉ phun thuốc lúc cây lúa có hiện tượng héo rũ, tức là bệnh thối thân đã bộc lộ, phát tán ở mức độ cao, nên không hiệu quả. Phun thuốc trong lúc bệnh mới phát sinh, lúc cây lúa làm đòng mới trừ được vi khuẩn gây bệnh thối thân. Ngoài ra, nên dùng vôi bột bón lót, nhất là trên chân ruộng có nhiễm phèn, để hạn chế tác nhân gây bệnh.
Vụ Đông Xuân 2014- 2015, Chi cục BVTV tiếp tục làm mô hình trình diễn để hoàn thiện quy trình kỹ thuật, chuyển giao cho ngành Nông nghiệp và bà con nông dân sử dụng.
TÙNG LỘC