Tiến tới chuẩn Quốc gia y tế dự phòng tuyến tỉnh
Chuẩn Quốc gia Trung tâm Y tế dự phòng (YTDP) tuyến tỉnh là tiêu chí quan trọng để kiểm tra, đánh giá năng lực, chất lượng hoạt động của các trung tâm trên toàn quốc. Trung tâm YTDP tỉnh ta đã và đang nỗ lực để đạt chuẩn vào cuối năm 2014.
Yên tâm về cơ sở hạ tầng, thiết bị
Sau khi xây dựng bộ tiêu chí chuẩn, Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) đã có dự án hỗ trợ YTDP với mục đích giúp đỡ cho các đơn vị YTDP đạt chuẩn. Với Bình Định, dự án này đã hỗ trợ cho Trung tâm YTDP tỉnh 45 thiết bị, trị giá gần 5,7 tỉ đồng. Bên cạnh đó là sự hỗ trợ của một số dự án khác, như dự án đầu tư từ Chương trình bảo đảm chất lượng vệ sinh an toàn thực phẩm (6 thiết bị trị giá gần 2 tỉ đồng), dự án Nâng cao năng lực phòng chống bệnh nghề nghiệp, chăm sóc sức khỏe người lao động (10 thiết bị trị giá 435 triệu đồng), dự án Y tế trường học (3 thiết bị trị giá 218 triệu đồng)…
Cơ sở mới của Trung tâm YTDP tỉnh.
Đến nay, tổng số trang thiết bị xét nghiệm thiết yếu của Trung tâm YTDP tỉnh là 81 loại (danh mục trang thiết bị chuẩn do Bộ Y tế quy định là 107 loại), cơ bản đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ. Đặc biệt, theo Giám đốc Trung tâm Bùi Ngọc Lân, với nhiều trang thiết bị chuyên sâu, Trung tâm đã thực hiện kiểm nghiệm kim loại nặng trong nước và thực phẩm, xét nghiệm xác định nguyên nhân ngộ độc thực phẩm…
Đáng chú ý, với việc cơ sở mới ở khu C, đường Điện Biên Phủ (TP Quy Nhơn) được đưa vào sử dụng, Trung tâm YTDP tỉnh đã có hệ thống cơ sở hạ tầng hoàn chỉnh. Cơ sở mới có diện tích 2.225m2, gồm 4 khu: khu tiêm chủng và dịch vụ, khu kho tàng, khu xét nghiệm, khu hành chính và chuyên môn.
Khó nhân lực, chuyên môn
Để đạt được Chuẩn Quốc gia về YTDP, các trung tâm phải đáp ứng các tiêu chí của 10 chuẩn, mỗi chuẩn phải đạt 80% số điểm trở lên. Tuy nhiên, do tỉnh ta có cả Trung tâm Phòng, chống sốt rét và các bệnh nội tiết tỉnh, nên Trung tâm YTDP tỉnh không thực hiện hoạt động phòng, chống sốt rét, các bệnh ký sinh trùng, nội tiết, rối loạn chuyển hóa (tiêu chuẩn 9).
Với 9 tiêu chuẩn còn lại, đáng chú ý là 2 tiêu chuẩn khó: hoạt động sức khỏe môi trường - sức khỏe trường học và hoạt động sức khỏe nghề nghiệp, phòng chống tai nạn thương tích. Theo quy định, trên 80% số trường học trên địa bàn phải được quản lý hồ sơ sức khỏe của học sinh. Về hoạt động sức khỏe nghề nghiệp, phòng chống tai nạn thương tích, quy định đặt ra là trên 80% số lao động phải được quản lý về nguy cơ sức khỏe nghề nghiệp.
Trước đây, dưới sự hỗ trợ của trung tâm y tế, các trạm y tế thực hiện khám sức khỏe cho học sinh. Trung tâm YTDP cũng thành lập đoàn khám, mời đại diện các đơn vị chuyên khoa để khám sức khỏe cho người lao động. “Từ đầu năm 2014, thực hiện Thông tư 14/2013/TT-BYT ngày 6.5.2013 của Bộ Y tế về hướng dẫn khám sức khỏe, Trung tâm YTDP tỉnh và các trạm y tế không còn chức năng khám sức khỏe, nên việc quản lý sức khỏe của học sinh, người lao động chúng tôi không thực hiện được”, ông Bùi Ngọc Lân chia sẻ.
Bên cạnh đó là khó khăn về tổ chức bộ máy nhân lực. Chuẩn Quốc gia Trung tâm YTDP đặt ra yêu cầu tỉ lệ bác sĩ/biên chế của mỗi trung tâm phải đạt trên 30%, mà Trung tâm YTDP tỉnh hiện chỉ có 11/48 biên chế là bác sĩ (chiếm 22,9%). Về chất lượng nguồn nhân lực, bộ tiêu chuẩn cũng yêu cầu cán bộ lãnh đạo cấp khoa, phòng phải có trình độ sau đại học, cán bộ phải có chứng chỉ tập huấn về chuyên môn sâu... Trong khi trên thực tế, phần lớn lãnh đạo khoa, phòng đã lớn tuổi, rất khó đi học để đạt chuẩn; một số cán bộ hợp đồng chưa thể bố trí đưa đi đào tạo ngay.
Theo Phó Giám đốc Sở Y tế Lê Quang Hùng, những khó khăn về nhân lực hoàn toàn có thể khắc phục được. Với các vướng mắc liên quan đến yếu tố khách quan, trong quá trình chấm điểm công nhận đạt chuẩn, ngành Y tế tỉnh sẽ đề nghị cấp trên cân nhắc, loại trừ. “Với điều kiện thực tế hiện nay, nếu tổ chức chấm điểm lại, Trung tâm YTDP tỉnh sẽ đủ điều kiện đạt chuẩn Quốc gia Trung tâm YTDP”, ông Hùng khẳng định.
NGUYỄN VĂN TRANG