Không để sót hài cốt liệt sĩ nào !
Đó là lời tâm sự và cũng là tâm nguyện của thượng tá Trần Văn Minh, Trưởng Ban Chính sách (Bộ CHQS tỉnh) và các đồng đội là những người trực tiếp tham gia quy tập hài cốt liệt sĩ đợt 2 tại khu vực gò Vườn Xoài, thôn Thủ Thiện Hạ, xã Bình Nghi (huyện Tây Sơn) trong những ngày qua.
Quy tập đợt 2
Theo Ban CHQS huyện Tây Sơn, cuối tháng 7.2013, đơn vị nhận được thông tin quý giá từ ông Vũ Đình Luật (61 tuổi, ở huyện Bù Đăng, tỉnh Bình Phước), người phụ trách đoàn cựu chiến binh tình nguyện tìm kiếm thông tin và quy tập hài cốt liệt sĩ tỉnh Bình Phước và ông Phạm Vĩnh Liên (64 tuổi, ở thôn 2, xã Bình Nghi, Tây Sơn). Theo đó, vào khoảng thời gian từ năm 1969 - 1972, tại khu vực gò Vườn Xoài (còn gọi là Hóc Lách), thôn Thủ Thiện Hạ, xã Bình Nghi, quân Nam Triều Tiên lập một nghĩa địa mang tên “Nghĩa địa cộng đồng địch quân”. Nghĩa địa nằm trên 2 thửa ruộng gò, chôn lấp cán bộ cách mạng, bộ đội và du kích Việt Nam đã hy sinh trong các trận đánh giữa hai bên.
Làm lễ chuẩn bị khai quật hiện trường, quy tập hài cốt liệt sĩ tại khu vực gò Vườn Xoài.
Từ những thông tin đó, từ ngày 14 đến 23.8.2013, Bộ CHQS tỉnh, Ban CHQS huyện Tây Sơn phối hợp với UBND xã Bình Nghi điều động 20 dân quân cùng 5 cán bộ, nhân viên của Ban CHQS huyện Tây Sơn tổ chức khai quật, tìm kiếm trên diện tích 2.500m2 của khu vực gò Vườn Xoài. Kết thúc đợt quy tập, đội đã tìm kiếm được 74 hài cốt liệt sĩ. Sau đó, huyện Tây Sơn đã tổ chức long trọng Lễ truy điệu và an táng 74 hài cốt liệt sĩ vào Nghĩa trang liệt sĩ xã Bình Nghi.
Thượng tá Trần Văn Minh, khi khảo sát diện tích còn lại, nghi ngờ có hài cốt liệt sĩ ở khoảng đất rộng hơn 1.200m2, thuộc khu vực lò gạch của dân, đơn vị đã tham mưu, xin ý kiến chỉ đạo của cấp trên tiếp tục tiến hành khai quật tìm kiếm đợt 2 (từ ngày 4 đến 7.11.2014).
Ngày 4.11.2014, sau khi đền bù hơn 71 triệu đồng cho ông Nguyễn Văn Thân, chủ lò gạch, Bộ CHQS tỉnh tiến hành giải tỏa 1.200m2, tiến hành khai quật toàn bộ khu vực này. Lực lượng tham gia khai quật gồm Bộ CHQS tỉnh, Ban CHQS huyện Tây Sơn và lực lượng dân quân xã Bình Nghi, với tổng cộng 16 đồng chí và 2 xe xúc đất.
Không để sót hài cốt liệt sĩ
Mặc dù trong những ngày qua điều kiện thời tiết không thuận lợi, lực lượng dân quân xã Bình Nghi và các cán bộ chính sách của Bộ CHQS tỉnh và Ban CHQS huyện Tây Sơn vẫn quyết tâm khai quật để tìm hết những hài cốt của các liệt sĩ đã hy sinh được chôn lấp tại khu vực gò Vườn Xoài.
Đại úy Trần Quốc Tuấn, Trợ lý Chính sách Ban CHQS huyện Tây Sơn, cho biết: Quá trình khai quật, tất cả mọi người đều làm việc tỉ mỉ, cẩn thận. Anh em thường xuyên nhắc nhau hết sức thận trọng, không để sót lại hài cốt nào. Ngày đầu tiên khai quật, không có kết quả nhưng không ai nản lòng và quyết tâm tìm cho được hài cốt của các liệt sĩ để đưa vào nghĩa trang liệt sĩ. Có những hôm trời mưa to, chúng tôi phải dùng bạt che mưa để bới từng nắm đất tìm hài cốt liệt sĩ”.
Thượng úy Cao Thành Đức, Trợ lý Chính sách Bộ CHQS tỉnh, cho hay: “Trong quá trình khai quật, mỗi khi phát hiện ra hài cốt chúng tôi rất vui nhưng do thời gian quá lâu nên hầu như đã phân hủy hết, chúng tôi cẩn thận nhặt hết toàn bộ những mẩu xương còn lại và các hiện vật có liên quan và phân loại rõ ràng để tránh nhầm lẫn”.
Còn chiến sĩ Trịnh Hữu Đức, dân quân xã Bình Nghi, điều khiển xe xúc đất tâm sự: “Nhờ hỗ trợ xe xúc nên anh em chúng tôi đỡ vất vả, nhưng mỗi lần cào múc đất tôi rất cẩn thận nhỡ múc phải hài cốt liệt sĩ, làm lẫn lộn thì tội lắm. Chúng tôi phải đào sâu 1,2m đến 1,5m và diện tích khai quật được mở rộng trên 1.200m2 để tìm hài cốt liệt sĩ”.
Qua 4 ngày cật lực tìm kiếm, đội quy tập đã phát hiện 4 bộ hài cốt liệt sĩ và một số hiện vật gồm: tăng, dù, dép cao su bộ đội và bi đông nước. Sau khi khai quật xong, Ban CHQS huyện Tây Sơn tiến hành lấy mẫu sinh hóa gửi Phòng LĐ-TB&XH huyện để lưu giữ và gửi các cơ quan chức năng thực hiện việc tách chiết, lưu giữ tại ngân hàng gien, phục vụ cho việc đối chiếu, so sánh, xác định danh tính các hài cốt liệt sĩ.
Thượng tá Trần Văn Minh cho biết thêm, trước khi kết thúc đợt quy tập, chúng tôi cho kiểm tra, rà soát lại thật kỹ lưỡng quanh diện tích khai quật, không để sót hài cốt liệt sĩ.
NGUYỄN PHÚC - ĐỨC DŨNG