Thời chiến tranh, có một đội văn nghệ như thế
Đó là Đội văn nghệ xã Ân Thạnh được thành lập sau chiến dịch Xuân - Hè 1972 giải phóng huyện Hoài Ân (19.4.1972). Đây là thời gian quân và dân Hoài Ân cam go suốt một ngàn ngày đêm giữ đất, chống lại sự nống lấn của địch.
Đội văn nghệ xã Ân Thạnh ra đời và hoạt động đã góp phần cổ vũ, động viên tinh thần quân - dân địa phương tăng cường sức chiến đấu, bảo vệ thành quả cách mạng đến ngày thắng lợi hoàn toàn…
1.
Đội văn nghệ xã Ân Thạnh vốn là Liên chi đội Lê Văn Tám xã Ân Thạnh, gồm khoảng 30 thành viên. Họ là những thanh thiếu niên tuổi đời từ 14 -16, với nhiệt tình tuổi trẻ, không sợ hiểm nguy. Ông Phạm Minh Hùng (nguyên Phó Ban Chỉ huy quân sự huyện), hiện ở thôn An Thường 1 (xã Ân Thạnh) từng là Đội trưởng, nhớ lại: “Mỗi đêm tập, mỗi đêm diễn đều có nguy cơ bị pháo kích, máy bay của địch bắn phá nhưng tinh thần ai cũng phấn khích, hễ có yêu cầu hay điều động đi diễn là có mặt ngay”.
Là đội văn nghệ của xã nhưng được điều động đi diễn ở nhiều nơi, có lúc lên Phú Khương (Ân Tường), Đức Long (xã Ân Đức), Kim Sơn (Ân Nghĩa)… Mỗi chuyến đi là mỗi kỷ niệm khắc ghi. “Cuối tháng 3.1973, Đội diễn ở thôn Đức Long, đang diễn hăng say thì địch bắn phá dữ dội. Người diễn, người xem hốt hoảng. Lúc đấy, anh Đào Minh Tâm, cán bộ Ban Tuyên huấn huyện lao lên bế từng đứa chui xuống hầm trú ẩn. Tất cả thành viên trong Đội ai cũng cảm nhận sự yêu thương, che chở của các anh nên tinh thần càng thêm hưng phấn” - ông Hùng kể.
Vào thời điểm đấy, có tất cả 9 đội văn nghệ trên địa bàn huyện, nhưng Đội văn nghệ xã Ân Thạnh hoạt động mạnh nhất, chinh phục khán giả nhờ tiết mục hấp dẫn như: hát múa “Cô gái Pa Kô”, đặc biệt là giọng ca của ông Nguyễn Thanh Bình với ca khúc “Điệu Chàm Rông” và “Chào em cô gái Lam Hồng”, mỗi lần ông cất tiếng thì hàng trăm khán giả nín lặng lắng nghe. Thành viên Đặng Thị Nga (thôn An Thường 1, xã Ân Thạnh) bồi hồi nhớ lại: “Đội hăng say diễn, diễn hay, đến đâu bà con cũng xem đông nghịt. Có hôm, bà con chuẩn bị nào đuốc, nào đèn dầu để đi xem; anh em trong Đội tập hợp đầy đủ nhưng pháo địch bắn phá, buổi diễn đành hoãn, ai cũng tiếc hùi hụi… Thời đấy diễn văn nghệ, có thể gọi “diễn chay”, hiếm lắm có được cây ghi-ta của các anh Sư đoàn 3 hay các anh cán bộ huyện về đệm đàn cho hát. Nhưng tất cả các thành viên “hát không ngại ngùng” như đem cả tấm lòng và tinh thần để “hát cho dân tôi nghe””.
2.
Sau giải phóng, Đội văn nghệ xã Ân Thạnh tiếp tục hoạt động, đến năm 1978 thì giải tán. Những thành viên của Đội văn nghệ ngày ấy bây giờ hầu hết đã lên chức ông, chức bà. Lưu luyến những ngày tháng “tiếng hát át tiếng bom” ấy, năm 2009 ông Phạm Minh Hùng đứng ra thành lập “Ban liên lạc”. Rà lại trong trí nhớ, ông Hùng đi gặp từng người, vận động hoạt động trở lại, những thành viên đồng tình hưởng ứng. Hiện nay, Ban liên lạc có 5 thành viên, vận động đóng góp quỹ để duy trì sinh hoạt văn nghệ, thăm hỏi nhau lúc ốm đau, hiếu hỉ…
Định kỳ mỗi năm trước ngày 19.4 - kỷ niệm giải phóng huyện Hoài Ân, các thành viên trong đội tổ chức gặp mặt. Buổi gặp mặt diễn ra trong không khí thân tình, ấm áp, xúc động và không thể thiếu một dàn nhạc để cùng nhau ca hát ôn lại truyền thống. Mỗi lần gặp mặt là mỗi lần ký ức sống lại vẹn nguyên… “Giờ đây, chúng ta mỗi người có cuộc sống riêng, nhưng tinh thần của Đội văn nghệ sẽ mãi mãi như ngày nào, và chúng ta sẽ gặp nhau, sẽ hát ca, sẽ ôn lại những kỷ niệm…”- ông Đào Minh Tâm xúc động nói.
TỐNG BÌNH