Vụ thu hoạch mì năm 2014: Mất mùa, rớt giá
Thời điểm hiện nay, nông dân trên địa bàn tỉnh đang vào chính vụ thu hoạch mì. Tuy nhiên, do năm nay nắng hạn kéo dài, khiến năng suất mì giảm mạnh, kéo theo đó là giá mì tươi giảm, làm cho bà con kém vui.
Năng suất thấp, giá giảm
Phù Cát là huyện có diện tích chân đất cát khá lớn, nên cây mì được người dân địa phương xem là cây trồng chủ lực, đem lại nguồn thu nhập chính. Năm 2014 này, toàn huyện có 2.500 ha mì, tập trung chủ yếu tại các xã: Cát Hiệp, Cát Sơn, Cát Lâm, Cát Trinh, Cát Tân, Cát Hanh... Nhờ được cơ quan khuyến nông xây dựng mô hình sản xuất và chuyển giao các giống mì cao sản nên hầu hết diện tích mì ở đây được trồng các giống mì mới như: KM 94, KM 98, KM 140. Hiện nông dân Phù Cát đang vào chính vụ thu hoạch mì, nhưng giá mì tươi giảm mạnh so với cùng kỳ năm ngoái, làm người trồng mì rất lo lắng.
Ông Nguyễn Văn Út, nông dân ở thôn Hòa Đại, xã Cát Hiệp, huyện Phù Cát, canh tác 5 sào mì, ngao ngán: Vụ mì năm ngoái, giá mì tươi tăng liên tục, vào chính vụ thương lái mua tại ruộng lên đến 1.800 đồng/kg, thu hoạch đến đâu thương lái đến tận ruộng mua ngay đến đó. Còn vụ này, giá mì tươi giảm mạnh, đầu vụ giá từ 1.400 - 1.500 đồng/kg, còn bây giờ rớt xuống 1.200 - 1.300 đồng/kg. Với mức giá này, nông dân trồng mì chỉ từ huề vốn đến thua lỗ chứ không có lãi.
Bên cạnh nỗi lo bị mất giá, năm nay, người trồng mì ở Phù Cát còn thêm nỗi lo mất mùa do nắng hạn kéo dài, cây mì phát triển kém, năng suất thấp. Ông Nguyễn Văn Hùng, cũng ở thôn Hòa Đại, xã Cát Hiệp rầu rĩ: Năm nay gia đình tôi trồng 10 sào mì, do khô hạn kéo dài nên nhiều diện tích mì bị chết, số còn lại thì năng suất rất thấp. Hiện tôi đã thu hoạch xong toàn bộ diện tích nhưng chỉ đạt có 4 tấn mì, bán cho thương lái chỉ được 5 triệu đồng, giảm hơn một nửa so với các vụ trước. Mì vừa mất mùa, mất giá nên vụ mì này coi như bị thất thu.
Ông Phan Sỹ Hùng, Phó Phòng NN-PTNT huyện Phù Cát, cho biết: Năm nay tình trạng hạn hán kéo dài đã làm cho năng suất mì trên địa bàn huyện giảm mạnh. Các năm trước, thời tiết thuận lợi, năng suất mì tại địa phương đạt từ 26-28
tấn/ha; còn năm nay chỉ đạt mức 22-23 tấn/ha. Một khó khăn khác đối với người trồng mì là giá mì đang có chiều hướng giảm mạnh. Hiện, giá mua của các thương lái tại ruộng dao động từ 1.200 - 1.300 đồng/kg mì tươi, giảm 200- 300 đồng/kg so với đầu vụ. Với mức giá này, theo tính toán của nông dân, 1 ha mì trồng trong thời gian 9 - 10 tháng chỉ thu được từ 23 - 25 triệu đồng; giảm từ 8 - 10 triệu đồng so với thời điểm này năm ngoái. Trong khi đó, chi phí sản xuất như phân bón, công lao động, vận chuyển... năm nay lại tăng cao, nên hầu hết người trồng mì lãi rất thấp, thậm chí còn bị thua lỗ.
Theo ông Nguyễn Bá Hồng, Phó Phòng Trồng trọt - Sở NN-PTNT, vụ mì năm nay, toàn tỉnh có trên 13.000 ha mì tập trung tại các huyện Phù Cát, Vân Canh, Vĩnh Thạnh, Tây Sơn, Phù Mỹ… Phần lớn diện tích mì được trồng bằng các giống mì cao sản như: KM 94, KM 140-2, KM 146, KM 163, KM 98-1, KM 98-2, KM 98-5, SM 37026, SM 937-26. Dự kiến năng suất mì bình quân toàn tỉnh năm nay chỉ đạt từ 21 - 22 tấn/ha, thấp hơn các năm trước từ 4 - 6 tấn/ha.
Vì sao giá mì nguyên liệu giảm?
Ông Nguyễn Văn Tùng, Trưởng Phòng Kinh doanh thuộc Công ty cổ phần Chế biến tinh bột sắn xuất khẩu Bình Định, cho biết: Giá mì nguyên liệu thời gian gần đây có chiều hướng hạ thấp là do hàm lượng tinh bột trong mì nguyên liệu tại các địa phương không cao. Hiện nay, Công ty đang mua mì nguyên liệu với 3 mức giá tại nhà máy gồm: mì có hàm lượng tinh bột đạt 30% giá 1,8 triệu đồng/tấn; mì có hàm lượng tinh bột 25% giá 1,59 triệu đồng/tấn; hàm lượng tinh bột 20% giá 1,26 triệu đồng/tấn. Qua kết quả thu mua mì nguyên liệu, hầu hết mì của nông dân trong tỉnh thu hoạch năm nay hàm lượng tinh bột chỉ đạt trên dưới 20% nên giá thu mua có giảm. Để kịp thời giải quyết hết lượng mì nguyên liệu tồn đọng của nông dân, vừa qua, Nhà máy chế biến tinh bột mì đã nâng công suất chế biến lên gấp đôi, từ 250 tấn mì tươi/ngày lên 500 tấn mì tươi/ngày. Thời điểm này, mỗi ngày, nhà máy mua được khoảng 300 tấn mì nguyên liệu, trong đó, mua của nông dân trên địa bàn tỉnh khoảng 200 tấn.
Cũng theo ông Nguyễn Văn Tùng, giá thu mua mì nguyên liệu hiện có giảm so với cùng kỳ các năm trước là do việc xuất khẩu mì tinh bột đang gặp khó khăn, giá tinh bột mì trên thị trường thế giới giảm. Tuy nhiên, để tiêu thụ nhanh mì nguyên liệu cho nông dân, đơn vị cải tiến cách thu mua đơn giản, thanh toán tiền mặt kịp thời để giải phóng nhanh lượng mì thu hoạch của bà con nông dân. Đối với các địa phương ở xa nhà máy như: Vân Canh, Tây Sơn, Vĩnh Thạnh… Công ty có chính sách hỗ trợ thêm cước vận chuyển với giá 30.000 đồng/tấn mì nguyên liệu. Đồng thời, để giữ ổn định vùng nguyên liệu, nhà máy đã quy hoạch diện tích mì nguyên liệu khoảng 9.000 ha, tập trung ở các huyện Phù Cát, Phù Mỹ, Tây Sơn, Vĩnh Thạnh, Vân Canh. Việc quy hoạch vùng nguyên liệu nhằm định hướng phát triển diện tích mì trên địa bàn tỉnh theo hướng thâm canh bền vững, chấm dứt tình trạng phát triển tự phát, phá vỡ quy hoạch, tác động xấu đến môi trường, giá cả…
NGUYỄN HÂN