Từ vụ ngộ độc rượu làm 2 người chết ở An Lão:
Bài học chưa thuộc ?
Cả hai nạn nhân của vụ ngộ độc nghiêm trọng xảy ra ở xã An Trung (huyện An Lão) ngày 8.12 đều đã tử vong. Điều đáng chú ý là một số mẫu cây rừng dùng để ngâm rượu trong vụ việc ở An Trung lại tương tự như vụ ngộ độc xảy ra ở xã Ân Tín (huyện Hoài Ân) đầu năm 2012.
Như Báo Bình Định đã thông tin, trưa 8.12, ông Đinh Văn Giâng (60 tuổi) và bà Đinh Thị Chấp (55 tuổi, cùng ở thôn 1, xã An Trung) có uống rượu ngâm tại nhà bà Đinh Thị Mía (ở cùng thôn, là sui gia với bà Chấp). Rượu này do bà Chấp tự ngâm 2 ngày trước. Sau khi uống rượu, cả hai người đều có biểu hiện ngộ độc nặng, được đưa đến TTYT huyện An Lão cấp cứu, sau đó chuyển đến BVĐK khu vực Bồng Sơn. Vì bị ngộ độc quá nặng, bà Chấp đã tử vong lúc 15 giờ 5 cùng ngày; đến 5 giờ sáng ngày 9.12, ông Giâng cũng không qua khỏi.
Đã có dấu hiệu từ trước
Phó trưởng Phòng Y tế huyện An Lão Đinh Thị Đía cho hay, trước khi xảy ra vụ việc vài ngày, 5 người dân ở An Trung từng uống rượu ngâm của bà Chấp ngay tại nhà bà. Sau khi uống mỗi người khoảng 2 ly thì thấy các biểu hiện bất thường như chóng mặt, méo miệng. Họ bỏ về, uống nước bồ ngót để giải rượu. Dù mọi người khuyên răn, nhưng bà Chấp vẫn không đổ bỏ hũ rượu ngâm đó.
Hai ngày trước khi xảy ra vụ ngộ độc, số cây, rễ chưa dùng hết được bà Chấp mang sang nhà chồng của cô cháu gái Đinh Thị Hằng ngâm rượu, chuẩn bị cho lễ cúng đầy tháng cháu cố. “Cúng xong, hai người uống vài ly thôi, ông Giâng xây xẩm đi về, còn bà ngoại tôi thì hết nằm võng lại lăn xuống đất, co giật nhiều lắm. Do bà hay say rượu, nên cứ tưởng không có chuyện gì, đến khi đưa đi bệnh viện thì đã muộn. Cũng may chồng tôi không có ở nhà, nếu không…”, chị Hằng bỏ lửng câu nói.
Theo Phó trưởng Trạm Y tế xã An Trung Đinh Văn Hợi, tình trạng lạm dụng rượu ngâm các loại cây, con trong đồng bào dân tộc thiểu số tuy không phổ biến như trước, nhưng vẫn còn dai dẳng. Ở An Trung, bà Chấp là một trong những người thường hái cây rừng về ngâm rượu cho mình và nhiều người cùng uống. Anh Đinh Văn Lê, con trai của ông Giâng, cũng cho biết, đây không phải lần đầu ông uống rượu ngâm của bà Chấp.
Lại uống nhầm lá ngón?
Cách nay gần 3 năm, ngày 7.1.2012, tại nhà ông Huỳnh Giống (ở thôn Năng An, xã Ân Tín, huyện Hoài Ân) xảy ra vụ ngộ độc rượu nghiêm trọng. Sau khi uống rượu ngâm, 1 người tử vong, 17 người khác phải nhập viện điều trị. Ông Giống chính là người trực tiếp hái cây ba kích từ rừng về để vợ ngâm rượu đãi khách trong ngày giỗ cha. Ông Giống khẳng định mình không thể nhầm ba kích với cây khác.
Sau khi xảy ra vụ việc, Chi cục phó Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm tỉnh Lê Văn An yêu cầu ông Giống hái lại đúng loại cây đã dùng để ngâm rượu. Ông An cho hay, kết quả kiểm tra từ loại cây này khiến chính ông Giống cũng bật ngửa. Đó là lá ngón - loại thực vật kịch độc.
Trong số mẫu thân, rễ cây còn lại chưa được bà Chấp ngâm rượu, có một số mảnh thân cây có đặc điểm giống với loại cây ngâm rượu trong vụ việc xảy ra ở huyện Hoài Ân. Được tận mắt thấy, tận tay sờ số mẫu vật này, không chỉ bà Đinh Thị Đía, cả Phó Chủ tịch UBND xã An Nghĩa Đinh Văn Ý cũng khẳng định trong đó có lẫn thân của dây lá ngón. Khi được xem lại hình ảnh loại cây do ông Huỳnh Giống cung cấp trước đây, ông Ý càng quả quyết: “Hoa vàng gần giống thiên lý, chính là nó, lá ngón bà con H’re thường gọi là pa-rĕ. Các cánh rừng ở An Nghĩa có loại cây này rất nhiều”. Bên cạnh lá ngón, bà Đía còn chỉ ra một số mảnh thân không có lõi, người H’re gọi là cây p-hinh, với độc tính cũng không kém lá ngón.
Bà Chấp có thời gian làm việc ở Trạm Y tế xã An Trung. Ông Giống là người có nhiều năm gắn bó với núi rừng, lúc xảy ra vụ việc ông vẫn là cán bộ hợp đồng của Dự án khôi phục và phát triển rừng bền vững (KWF6). Vậy nhưng, họ vẫn không biết mình đã dùng nhầm cây độc để ngâm rượu uống. Chẳng biết, đến bao giờ người dân mới thuộc những bài học phải trả giá bằng mạng sống này…
NGUYỄN VĂN TRANG