Trung tâm Quan trắc tài nguyên và môi trường:
Góp phần giảm thiểu ô nhiễm môi trường
Những năm gần đây, tình trạng ô nhiễm môi trường (ÔNMT) ở các khu, cụm công nghiệp, cơ sở sản xuất và làng nghề trên địa bàn tỉnh từng bước được hạn chế. Kết quả này có một phần đóng góp của Trung tâm Quan trắc tài nguyên và môi trường (thuộc Sở TN-MT).
ÔNMT từ thành thị đến nông thôn
Thời gian qua, tình trạng ÔNMT do tác động của những DN khai thác, chế biến titan ở vùng ven biển trong tỉnh diễn biến khá phức tạp. Ông Đỗ Văn Thao - Trưởng phòng Kỹ thuật, kiêm Giám đốc mỏ phụ trách môi trường của Công ty cổ phần Khoáng sản Bình Định (BIMICO) - cho biết: Tình trạng ÔNMT tại các nhà máy, cơ sở khai thác, chế biến titan khá phức tạp, trong đó có các vấn đề về nước thải, khí thải, chất thải rắn, chất thải nguy hại, tiếng ồn… Chỉ riêng về nước thải, khối lượng nước thải tại BIMICO bình quân khoảng 106.500 m3/tháng. ÔNMT trong hoạt động khai thác, chế biến titan không chỉ gây bức xúc trong cộng đồng dân cư vùng biển, mà còn tạo thành “điểm nóng” về an ninh, trật tự.
Tình trạng ÔNMT không chỉ xảy ra ở khu vực thành thị, các khu, cụm công nghiệp, mà còn là nỗi bức xúc đối với người dân vùng nông thôn. Qua hoạt động quan trắc môi trường (QTMT) tại làng nghề chế biến tinh bột mì ở xã Hoài Hảo (huyện Hoài Nhơn) cho thấy, nước thải tinh bột mì ở đây với hàm lượng chất hữu cơ, axit, nitơ, phốt pho, vi sinh vật, xianua... đều vượt nhiều lần so với quy chuẩn.
Ở các làng nghề sản xuất gạch ngói Bình Nghi, Tây Xuân (Tây Sơn), qua QTMT cho thấy, nồng độ chất ô nhiễm có trong khói thải lò gạch thủ công ở những địa phương này cao hơn so với quy chuẩn gấp 2,2 lần. Điều đáng lo ngại là các lò gạch thủ công không có ống khói để khuếch tán toàn bộ khói thải lên cao, nên nhiệt độ khói thải đã làm tăng nhiệt độ không khí môi trường xung quanh, ảnh hưởng đến đời sống, sinh hoạt của dân cư quanh làng nghề.
Phát huy vai trò QTMT
Ông Đỗ Văn Thao cho biết: Được sự hỗ trợ của Trung tâm Quan trắc TN-MT tỉnh, BIMICO đã nỗ lực đầu tư, xây dựng các dự án, công trình xử lý môi trường. Tiêu biểu là các công trình: Hệ thống xiclon thu bụi lò sấy quặng; hệ thống hút bụi, thông gió nhà xưởng; hệ thống xử lý nước tuần hoàn; bãi chứa rác thải sinh hoạt; kho chứa rác thải nguy hại…
Theo ông Trần Đoàn Khoa Tiến, Giám đốc Trung tâm Quan trắc TN-MT: Thời gian qua Trung tâm Quan trắc TN-MT tỉnh đã tích cực triển khai các hoạt động QTMT, hỗ trợ các doanh nghiệp (DN), cơ sở sản xuất, làng nghề... các giải pháp xử lý ÔNMT. Trong khoảng 5 năm trở lại đây (2009-2014), Trung tâm đã đo đạc, thu mẫu và phân tích trên 10.000 mẫu, hỗ trợ trên 400 DN thực hiện đúng các quy định của Luật bảo vệ môi trường; lập hồ sơ đăng ký quản lý chất thải nguy hại, lập tờ khai nộp phí bảo vệ môi trường đối với chất thải, hồ sơ nhập khẩu phế liệu trên 30 DN; giúp các DN thi công và đưa vào vận hành trên 10 công trình xử lý môi trường…
Ngoài ra, Trung tâm còn phối hợp với các cơ quan chức năng tiến hành kiểm tra 35 cơ sở sản xuất kinh doanh, dịch vụ trên địa bàn tỉnh để phân loại cơ sở gây ô nhiễm, ÔNMT nghiêm trọng; QTMT, lấy mẫu đánh giá chất lượng môi trường tại một số làng nghề (4 nhóm chính, với gần 40 làng nghề, gồm nhóm chế biến hàng nông sản, thực phẩm; chế biến hải sản khô các loại; sản xuất hàng thủ công mỹ nghệ; sản xuất công cụ, dụng cụ và hàng tiêu dùng); kiểm soát chất thải tại 14 đơn vị bao gồm các phòng thí nghiệm và các cơ sở thu gom phế liệu; giám sát môi trường tại 15 cơ sở khai thác khoáng sản tại 2 huyện Phù Mỹ, Phù Cát.
Trung tâm đã được công nhận tổ chức quan trắc-phân tích môi trường đạt ISO 17025:2005. Thông qua hoạt động QTMT, Trung tâm đã hỗ trợ các DN, cơ sở sản xuất, làng nghề trên địa bàn các giải pháp kỹ thuật về xử lý nước thải, áp dụng công nghệ xử lý sinh học, kết hợp áp dụng sản xuất sạch hơn; xây dựng các hệ thống xử lý nước thải, hệ thống xử lý bụi dừa, bụi sơn PU, xử lý khói thải, nước thải phát sinh… Kết quả, đến nay hầu hết các DN trên địa bàn tỉnh khi bước vào hoạt động sản xuất đều xây dựng các công trình xử lý chất thải, thường xuyên giám sát môi trường định kỳ...
Ông Trần Đoàn Khoa Tiến cho biết, Bộ TN-MT vừa ban hành Quyết định số 2249/QĐ-BTNMT công nhận Trung tâm Quan trắc TN-MT Bình Định là đơn vị đủ điều kiện thực hiện các hoạt động trong lĩnh vực môi trường, đồng thời là đơn vị được Bộ chỉ định trong hệ thống mạng lưới QTMT quốc gia. Đây là điều kiện thuận lợi để Trung tâm hoàn thiện mạng lưới QTMT toàn tỉnh, góp phần bảo vệ môi trường và giảm thiểu tình trạng ÔNMT trên địa bàn tỉnh.
VIẾT HIỀN