Cải thiện tình trạng dinh dưỡng ở trẻ em: Thành quả và thách thức
Kết quả giảm đều và liên tục tỉ lệ suy dinh dưỡng trẻ em của tỉnh trong những năm qua là điều đáng ghi nhận. Tuy nhiên, Dự án cải thiện tình trạng dinh dưỡng trẻ em vẫn đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức.
Giảm suy dinh dưỡng trẻ em là 1 trong 3 chỉ tiêu pháp lệnh hằng năm do Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh giao cho ngành Y tế. Năm 2014, chỉ tiêu giảm suy dinh dưỡng trẻ em dưới 5 tuổi là dưới 14% với suy dinh dưỡng cân nặng và dưới 22,3% với suy dinh dưỡng chiều cao (thấp còi).
Hướng dẫn chăm sóc trẻ sơ sinh ở TTYT huyện Vân Canh.
Giảm ấn tượng
Nằm trong khuôn khổ dự án cải thiện tình trạng dinh dưỡng trẻ em, công tác quản lý thai nghén được đặc biệt chú trọng, triển khai đồng bộ ở tất cả các địa phương trên toàn tỉnh. 100% trạm y tế có bảng quản lý thai và thực hiện khám thai định kỳ. Nhờ vậy, trên 95% phụ nữ đẻ được khám thai trên 3 lần trong 3 thời kỳ thai nghén; 100% phụ nữ có thai được tiêm phòng uốn ván và uống viên sắt/viên đa vi chất; trên 98% phụ nữ sinh con ở cơ sở y tế. Công tác cân trẻ dưới 2 tuổi và phụ nữ có thai vẫn được duy trì thường xuyên hằng quý, với trên 97% trẻ em dưới 24 tháng tuổi và phụ nữ có thai được theo dõi. 100% trẻ dưới 24 tháng tuổi bị suy dinh dưỡng được theo dõi hằng tháng.
Trong năm qua, TTYT Dự phòng tỉnh đã phối hợp với TTYT các huyện, thị xã, thành phố triển khai 2 đợt uống vitamin A cho trẻ dưới 60 tháng tuổi (đạt 99,9%) và trẻ nguy cơ (đạt 100%). Trung tâm Chăm sóc sức khỏe sinh sản tỉnh đã cấp viên sắt, viên đa vi chất cho 1.400 phụ nữ có thai và phụ nữ nuôi con nhỏ dưới 24 tháng tuổi tại các buổi truyền thông dinh dưỡng. TTYT các huyện Hoài Nhơn, Tuy Phước, Vân Canh, Vĩnh Thạnh, An Lão tổ chức thực hành dinh dưỡng trình diễn bữa ăn bổ sung cho 3.500 lượt bà mẹ có con dưới 24 tháng tuổi và 750 lượt phụ nữ có thai.
Từ những hoạt động cụ thể đó, tỉ lệ trẻ dưới 5 tuổi suy dinh dưỡng cân nặng và thấp còi đều giảm đáng kể, thấp hơn cả mức chỉ tiêu giao. Trong năm 2014, đã có 104.352 trẻ được cân đo trong tổng số 105.202 trẻ dưới 5 tuổi của toàn tỉnh, đạt tỉ lệ 99,2%. Kết quả cân đo cho thấy, số trẻ suy sinh dưỡng cân nặng là 13.597 trẻ, chiếm tỉ lệ 13,03%, giảm 1,63% so với năm 2013. Trong đó, suy dinh dưỡng ở thể nặng là 864 trẻ, chiếm 0,83%. Trong khi đó, có 21.275 trẻ thấp còi, chiếm tỉ lệ 20,39%, giảm 2,24% so với năm 2013. Số trẻ thấp còi nặng là 1.573 trẻ, chiếm 1,51%.
Vẫn còn nhiều thách thức
Năm 2014, kinh phí của dự án cải thiện tình trạng dinh dưỡng trẻ em từ nguồn Trung ương bị cắt giảm trên 80%, chỉ còn 199 triệu đồng. Trước tình hình đó, kinh phí từ nguồn địa phương phải “cáng đáng” đến 900 triệu đồng. Dù vậy, vẫn có một số hoạt động thuộc dự án không được triển khai đều trên địa bàn tỉnh, gây ảnh hưởng không nhỏ đến việc hoàn thành các mục tiêu kế hoạch đề ra.
Theo bác sĩ Nguyễn Thị Bích, Giám đốc Trung tâm Chăm sóc sức khỏe sinh sản tỉnh, thiếu hụt kinh phí cũng dẫn đến hệ quả là mức hỗ trợ cho cộng tác viên ở thôn, làng quá thấp, rất khó để họ gắn bó với công việc. “Ngành vẫn chú trọng công tác tập huấn, củng cố kiến thức, kỹ năng cho đội ngũ cộng tác viên. Tuy nhiên, nguồn nhân lực không ổn định cũng ảnh hưởng phần nào đến hiệu quả công việc”, bác sĩ Bích nhận định.
Ngoài ra, tỉ lệ thấp còi trẻ em ở các vùng sâu, vùng xa còn cao, có sự chênh lệch đáng kể giữa các huyện trong tỉnh. Đáng chú ý, huyện Vân Canh có tỉ lệ trẻ suy dinh dưỡng cân nặng là 19,96%, tỉ lệ trẻ thấp còi là 26,53%. Hai tỉ lệ này ở huyện An Lão lần lượt là 20,15% và 31,17%. Theo Đội trưởng Đội Bảo vệ sức khỏe bà mẹ trẻ em - Kế hoạch hóa gia đình của TTYT huyện Vân Canh Nguyễn Thị Thúy Hằng, việc triển khai dự án ở các xã còn gặp nhiều khó khăn và bất cập do địa bàn rộng, đi lại khó khăn. Ngay cả mô hình truyền thông theo nhóm nhỏ cũng rất khó triển khai ở các làng xa xôi, cách trở.
Trong khi đó, tại An Lão, một trong những trở ngại lớn là đời sống kinh tế của người dân còn khó khăn, nhất là người dân tộc thiểu số. “Khi cán bộ y tế tổ chức thực hành dinh dưỡng trình diễn bữa ăn bổ sung, chị em rất háo hức hưởng ứng. Nhưng khi mình về rồi thì họ không có điều kiện để thực hành hằng ngày. Nguồn thực phẩm tại chỗ vốn đã không phong phú, nhiều người cũng không có tiền để mua thức ăn đủ chất cho trẻ”, Đội trưởng Đội Bảo vệ sức khỏe bà mẹ trẻ em - Kế hoạch hóa gia đình của TTYT huyện An Lão Hoàng Thị Mỹ Lê tâm tư.
NGUYỄN VĂN TRANG