Xót lòng giống lúa sau bão
Sau mùa vụ thất bát vì khô hạn, nông dân tỉnh ta lại tiếp tục gánh chịu thiệt hại ngay khi xuống giống vụ Đông Xuân 2014 - 2015. Mưa lớn kéo dài do ảnh hưởng cơn bão số 4 và 5 đã gây ngập úng 10.000 ha lúa; làm hư 5.000 ha lúa giống mới gieo sạ, công sức và cả hy vọng về mùa vụ mới ấm no của nhà nông như tiêu tan.
Xót lòng hạt giống trôi sông
Sau một đêm mưa lớn do ảnh hưởng cơn bão số 5, 100 ha lúa mới gieo sạ của cánh đồng xã Cát Tường (huyện Phù Cát) đã bị nhấn chìm trong biển nước. Nhớ lại cảnh đó, bà Nguyễn Thị Nhân, 53 tuổi, ở thôn Xuân An, thở dài. Tay chỉ về hướng cây cầu Lồ Ồ cách thửa ruộng nhà mình khoảng 700m, bà tâm sự: “Nước mưa và nước đầu nguồn về đủ sức làm sập cây cầu, thì số giống nhỏ chưa kịp bám đất của tui đâu có nhằm nhò gì. Sáng sớm, tui chạy vội ra đồng, thấy nước ngập trắng đồng là ngực nặng như có đá đè. Công thức khuya dậy sớm ngâm, ủ giống vậy là trôi sông”.
Vụ này, anh Phan Hữu Cảnh, 37 tuổi, ở thôn Phú Gia, xã Cát Tường, “nắm” trong tay một mẫu bảy ruộng lúa (1,7 ha). Trận mưa dữ vừa qua làm anh điêu đứng. “Hai đám ruộng nằm ngay miệng cống nên nước về cuốn đi sạch 25kg giống vừa sạ. Phần còn lại cũng bị thối nên chẳng hy vọng gì. Hai đám khác, nước vẫn còn lênh láng. Nhìn lúa non nằm chèm bẹp mà tui phát rầu. Mình ở quê, không làm ruộng thì biết làm gì nhưng làm ruộng kiểu này thì ai dám làm”, anh Cảnh tâm sự.
Không chỉ Cát Tường, nông dân các xã khác của huyện Phù Cát và các huyện Phù Mỹ, Hoài Nhơn và thị xã An Nhơn cũng đang trong cảnh rơi nước mắt với “ông trời”. Trên khắp cánh đồng, nông dân tất bật với việc khắc phục hậu quả sau mưa bão. Chở trên xe đạp lỉnh kỉnh gàu, xô, cuốc... chị Phan Thị Mùi, xóm Đông, thôn Hòa Dõng, xã Cát Tân, huyện Phù Cát, đạp xe về phía 5 sào ruộng nhà mình. Chị kể: “Vừa sạ xong đợt đầu tiên thì gặp bão số 4, vợ chồng tui quyết định ngâm giống, xuống giống lại lần nữa. Những ngày xuống giống lần 2, tui ở suốt ngoài trời, múc nước mưa đổ ra mương, giữ cho giống không bị úng. Nào ngờ, ông trời làm khó mình quá! Mưa mỗi lúc một lớn, múc chẳng kịp nữa, tui đành đứng nhìn nước tràn mặt ruộng. Hai bữa nay, tui chạy qua chạy lại giữa các đám ruộng để canh xả nước ra mà bể mình. Nhưng cũng còn đỡ hơn mấy nhà khác phải lo dọn sa bồi để tiếp tục xuống giống”.
Dở khóc dở cười
Đứng tần ngần, dựa hẳn người vào cây cuốc đang cắm trên đám ruộng ngập nước, ông Nguyễn Văn Thành, 54 tuổi, ở khu vực Châu Thành, phường Nhơn Thành, thị xã An Nhơn, lặng im. Tâm trí ông đang dồn hết vào mớ giống đã chuyển màu đen đang phơi ở nhà. Tính đến giờ, ông đã 2 lần ngâm giống nhưng vẫn chưa thể xuống đồng.
Ông tâm sự: “Tình huống đúng là dở khóc dở cười cô à! Người có giống thì không thể sạ vì nước chưa rút. Giống ngâm lâu quá thì lại bị hỏng hết, nước rút cũng khó mà sạ được. Mà chờ nước rút mới ngâm giống để an toàn thì lại sợ trễ, không kịp người ta. Ông hàng xóm của tui mới nghiệt ngã hơn. ngâm giống đến lần thứ 3 nhưng rồi cứ phải xay cho bò hoặc đem cho gà ăn”.
Đáng nói, phần lớn lúa giống “ngon” đều đã được ngâm trong đợt đầu và đều đã hỏng hoặc trôi sông. Các đợt ngâm giống sau này, trong lúc nhiều nông dân chấp nhận dùng lúa nhà đem sạ với phương châm “sạ dày, lỡ nó chết nữa là vừa” thì một số khác vẫn “bấm bụng” mua giống công ty với hy vọng năng suất cao hơn. Buổi sáng 15.12, bà Phan Thị Hải, 72 tuổi, thôn Chánh Hòa, xã Cát Tường (Phù Cát), cùng con trai xuống lại 50 kg giống cho 5 sào ruộng. Với mức giá 16.000 đồng/kg, số tiền 800 ngàn đồng cho từng ấy giống với bà không phải là nhỏ.
Trở về nhà lúc 3 giờ chiều, bà Hải chia sẻ: “Tui xác định là vụ Đông Xuân là phải khổ nhưng như mấy bữa rày thì khổ quá. Lúa ăn thì chỉ 6.000 đồng/kg mà lúa giống thì gần gấp 3 lần. Nhưng rồi cũng phải ráng chứ biết làm sao. Lỡ mà trời không thương, tiếp tục phá đợt giống này, tui không biết là mình có ráng mua được giống công ty nữa không”.
Vẫn biết làm nông khổ, nhưng đi dọc đường quê những ngày này càng thêm phần xót xa cho người làm ra hạt lúa. Nước vừa rút, họ đã tất bật cày, bừa, làm đất, xuống giống cho kịp vụ mùa. Trong sự hối hả, gấp rút ấy, hàng trăm người vẫn đang cầu khấn cho tạnh mưa, ngừng gió để hạt lúa kịp “đóng chông”. Nhưng trên đầu họ, mây đen vần vũ, kéo về. Thông tin từ Trung tâm khí tượng thủy văn Trung ương báo về: không khí lạnh tăng cường, mưa lớn trên diện rộng... Và người dân quê tôi lại căng mắt nhìn trời, lòng phập phồng.
NGUYỄN MUỘI
Sở NN đã thấy thời tiết còn diễn biến bất thường. Đã thay đổi lịch gieo xạ. Bà con không chịu tuân thủ. Thương thì thương thật nhưng cũng giận. Không theo chỉ đạo của lãnh đạo giờ bị thiệt hại.