Năm 2014, có 7 xã hoàn thành XDNTM
Ông Phan Thành Giản
Sau 4 năm triển khai thực hiện, Chương trình (CT) xây dựng nông thôn mới (XDNTM) ở tỉnh ta đã đạt được kết quả tích cực, bộ mặt nông thôn từng bước khởi sắc. PV Báo Bình Ðịnh đã phỏng vấn ông Phan Thành Giản, Phó Văn phòng Ðiều phối XDNTM (thuộc Sở NN-PTNT), xung quanh vấn đề này.
* Xin ông cho biết những kết quả đạt được sau 4 năm triển khai thực hiện XDNTM trên địa bàn tỉnh?
- Với sự triển khai quyết liệt của các ngành, các cấp từ tỉnh đến xã, mức độ đạt tiêu chí XDNTM của các xã đã tăng lên rõ rệt. Đến cuối năm 2014, trên địa bàn tỉnh có 7/122 xã đạt 19/19 tiêu chí (chiếm 5,8%), gồm: Tam Quan Bắc (Hoài Nhơn), Phước An (Tuy Phước), Nhơn Lộc (An Nhơn), Bình Nghi (Tây Sơn), Cát Trinh (Phù Cát), Mỹ Hiệp, Mỹ Lộc (Phù Mỹ). 20 xã đạt từ 15-18 tiêu chí (chiếm 16,4%); 55 xã đạt từ 10 đến 14 tiêu chí (chiếm 45,1%); 36 xã đạt từ 5 đến 9 tiêu chí (chiếm 29,5%); 4 xã đạt từ 1 đến 4 tiêu chí (chiếm 3,2%). Số tiêu chí đạt bình quân/xã: 11,4 tiêu chí.
Về phát triển hạ tầng, các xã XDNTM đã đẩy mạnh thực hiện bê tông hóa giao thông nông thôn (GTNT) và kiên cố hóa kênh mương theo chính sách hỗ trợ của tỉnh, ưu tiên tập trung hoàn thành 2 tiêu chí giao thông và thủy lợi cho 26 xã đăng ký hoàn thành XDNTM đến năm 2015. Đến cuối năm 2014, có 45 xã đạt tiêu chí giao thông; 47 xã đạt tiêu chí thủy lợi; 36 xã đạt tiêu chí trường học; 20 xã đạt tiêu chí cơ sở vật chất văn hóa...
Về nước sạch và vệ sinh môi trường nông thôn, đến nay, tỉ lệ người dân nông thôn được cấp nước hợp vệ sinh đạt 91%; trong đó người dân được cấp nước sạch theo quy chuẩn 02 đạt 55%. Tỉ lệ hộ gia đình vùng nông thôn có nhà tiêu hợp vệ sinh đạt 72%, tỉ lệ hộ gia đình có chuồng trại chăn nuôi hợp vệ sinh đạt 81,7%. Thu nhập bình quân khu vực nông thôn tỉnh ta năm 2014 đạt 23 triệu đồng/người; tỉ lệ hộ nghèo giảm còn 8,35%; tỉ lệ lao động qua đào tạo chiếm 52%...
* Còn việc huy động các nguồn lực để XDNTM?
- Trong những năm qua, bên cạnh nguồn vốn hỗ trợ trực tiếp để thực hiện CT, vốn lồng ghép từ các dự án (DA) đang triển khai trên địa bàn; các địa phương đã chủ động kêu gọi con em quê hương thành đạt, các doanh nghiệp (DN) và vận động nhân dân trên địa bàn tham gia đóng góp XDNTM. Trong đó, vận động nhân dân chủ yếu bằng hình thức đóng góp ngày công, nguyên vật liệu tại chỗ, hiến đất, vật kiến trúc... phục vụ XDNTM.
Tỉnh đã ban hành thư kêu gọi chung tay XDNTM của Trưởng Ban chỉ đạo tỉnh. Thành lập Ban vận động tài trợ XDNTM tỉnh, đồng thời đã tổ chức tiếp xúc, kêu gọi tài trợ chung tay XDNTM. Đến nay, đã có một số DN nhận giúp đỡ các xã XDNTM gồm: Công ty cổ phần Xây dựng 47 (hỗ trợ xây dựng 1 km đường GTNT tại xã Bình Tường - huyện Tây Sơn, trị giá 1 tỉ đồng); Công ty cổ phần Cảng Quy Nhơn (hỗ trợ xã Mỹ Hiệp - huyện Phù Mỹ xây dựng nhà văn hóa thôn trị giá 500 triệu đồng); Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam - Chi nhánh Bình Định (dự kiến hỗ trợ 10 tỉ đồng cho xã Ân Thạnh); Công ty cổ phần Tân cảng tài trợ 500 triệu đồng...
* Nhằm đẩy nhanh tiến độ XDNTM, thời gian đến cần phải khắc phục những điều gì còn khó khăn, hạn chế, thưa ông?
- Đến ngày 4.11.2014, Thủ tướng Chính phủ mới ban hành Quyết định số 1996/QĐ-TTg quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, tổ chức và biên chế của Văn phòng Điều phối thực hiện Chương trình XDNTM các cấp. Hiện Văn phòng Điều phối các cấp của tỉnh chưa được kiện toàn; hầu hết các xã chưa phân công, bố trí được cán bộ chuyên trách làm công tác XDNTM. Sự phối hợp giữa các ngành, các cấp trong thực hiện XDNTM còn yếu; một số sở, ngành chưa có kế hoạch, phương án cụ thể để hỗ trợ, giúp đỡ cho các xã XDNTM đã được phân công.
Trong công tác huy động nguồn lực XDNTM, kinh phí của Trung ương hỗ trợ cho tỉnh hàng năm còn ít, chưa đáp ứng yêu cầu. Về phía ngân sách tỉnh, mặc dù đã có nhiều cố gắng, song kinh phí cho CT vẫn còn thấp so với nhiệm vụ đề ra; trong khi nguồn vốn huy động đóng góp từ các tổ chức, DN và con em quê hương còn rất thấp. Ngoài ra, tỉnh ta còn thiếu cơ chế lồng ghép hiệu quả các CT, DA trên địa bàn nông thôn...
* Ông cho biết thêm về kế hoạch XDNTM trên địa bàn tỉnh năm 2015?
- Theo kế hoạch, đến năm 2015 toàn tỉnh có 26/122 xã đạt chuẩn XDNTM, chiếm 21,3%. Có 22 xã đạt từ 15 - 18 tiêu chí, chiếm 18%; có 50 xã đạt từ 10 - 14 tiêu chí, chiếm 41%; có 24 xã đạt từ 5 - 9 tiêu chí, chiếm 19,6%. Không còn xã đạt dưới 5 tiêu chí. Số tiêu chí đạt chuẩn bình quân là 13,2 tiêu chí/xã.
Để đạt được mục tiêu trên, Văn phòng Điều phối XDNTM tiếp tục hướng dẫn các địa phương rà soát, đánh giá 19 tiêu chí NTM theo hướng dẫn tại Thông tư 41/2013/TT-BNN ngày 4.10.2013 của Bộ NN-PTNT. Tổ chức giao ban công tác XDNTM giữa Văn phòng Điều phối, tổ công tác các sở, ngành và Thường trực Ban chỉ đạo XDNTM các huyện, thị xã, thành phố. Tổ chức thẩm định, đánh giá kết quả thực hiện 19 tiêu chí tại các xã hoàn thành năm 2015. Phối hợp với các cơ quan thông tấn, báo chí tăng cường công tác tuyên truyền XDNTM. Hướng dẫn, giám sát, đánh giá các nội dung hỗ trợ phát triển sản xuất tại các xã hoàn thành XDNTM năm 2015 thuộc nguồn vốn CT XDNTM phù hợp với quy định mức hỗ trợ của tỉnh và phù hợp với điều kiện, lợi thế của địa phương.
Bên cạnh đó, tập trung thực hiện kế hoạch bê tông hóa GTNT và kiên cố hóa kênh mương năm 2015; từng bước đầu tư hoàn thiện kết cấu hạ tầng nông thôn, tập trung cho các xã hoàn thành XDNTM đến năm 2015, và một số kết cấu hạ tầng cần thiết tại các xã còn lại. Lồng ghép các CT, DA đang triển khai thực hiện trên địa bàn tỉnh để hỗ trợ cho các xã XDNTM, trong đó ưu tiên lồng ghép hỗ trợ các tiêu chí khó thực hiện như: cơ sở vật chất văn hóa, y tế, môi trường. Ban hành thiết kế mẫu các công trình phục vụ XDNTM như: đường GTNT, kênh mương thủy lợi, nhà văn hóa và khu thể thao thôn, chợ nông thôn…, tạo thuận lợi để các địa phương áp dụng cơ chế đầu tư đặc thù các công trình XDNTM.
* Xin cảm ơn ông!
NGUYỄN HÂN (Thực hiện)