Thực hiện Dự án “Lá chắn xanh”:
Tăng khả năng ứng phó với biến đổi khí hậu
Được sự hỗ trợ của Tổ chức Cứu trợ - Phát triển Catholic Relief Services (CRS) và Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ (USAID), Dự án “Tăng cường khả năng ứng phó của cộng đồng ven biển trước những tác động của thiên tai” (Dự án “Lá chắn xanh”) vừa được triển khai ở tỉnh ta. Mục tiêu của Dự án nhằm nâng cao công tác bảo vệ môi trường, tài nguyên thiên nhiên, góp phần tăng cường khả năng ứng phó của cộng đồng ven biển trước những rủi ro do thiên tai gây nên.
Hỗ trợ cộng đồng ven biển ứng phó với thiên tai
Theo các nhà khoa học, Bình Định là một trong những địa phương phải đối diện với nguy cơ của biến đổi khí hậu và nước biển dâng. Đến năm 2100, lượng mưa ở Bình Định sẽ giảm từ 4,2 đến 50,3%; diện tích đất bị ngập úng do mực nước biển dâng sẽ tăng từ 5.919 ha (năm 2020) lên 8.643 ha (2100); tỉ lệ số dân trên địa bàn bị ảnh hưởng trực tiếp do nước biển dâng sẽ tăng từ 41.823 người (năm 2020) lên 65.900 người (năm 2100). Với TP Quy Nhơn, đến năm 2020, nhiệt độ bình quân hàng tháng sẽ tăng khoảng 0,30 C và đến năm 2050 sẽ tăng lên 1,50 C; lượng mưa trong mùa mưa bão sẽ tăng 4,21%. Chính vì vậy, việc tỉnh Bình Định được chọn tham gia Dự án “Lá chắn xanh” có ý nghĩa rất quan trọng.
Bà Sningdha Chakraborty, Trưởng đại diện CRS, cho biết: CRS hiện đang hoạt động tại hơn 100 quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới. Đối với Việt Nam, ngay từ năm 1994, CRS đã có nhiều hoạt động hỗ trợ, trong đó có việc nâng cao khả năng tiếp cận dịch vụ giáo dục, y tế và xã hội của trẻ em và thanh thiếu niên khuyết tật, giáo dục nguy cơ bom mìn và giảm thiểu rủi ro thiên tai.
Theo ông Alexander Le Zvinakis, đại diện USAID tại Việt Nam, đây là cơ quan độc lập cung cấp hỗ trợ về kinh tế, phát triển và nhân đạo trên khắp thế giới. Tính từ năm 2000 đến nay, USAID đã hỗ trợ 588 triệu USD cho các hoạt động cứu trợ và phát triển tại Việt Nam. Riêng về Dự án “Lá chắn xanh”, có 2 tỉnh được chọn tham gia là Quảng Nam và Bình Định. Trong đó, tỉnh Quảng Nam có 2 huyện được chọn tham gia là Thăng Bình và Núi Thành; còn Bình Định là TP Quy Nhơn và huyện Tuy Phước. Dự án do CRS và Văn phòng Điều phối về BĐKH tỉnh (CCCO Bình Định) phối hợp thực hiện, với sự tài trợ (400 ngàn USD vốn viện trợ không hoàn lại) của Văn phòng Hỗ trợ thiên tai nước ngoài (USAID/OFDA). Trong đó, kinh phí đầu tư cho dự án tại Bình Định là 2,47 tỉ đồng.
Tại Bình Định, Dự án “Lá chắn xanh” triển khai trong khu vực có 48.000 dân, những nơi thường xuyên chịu ảnh hưởng của lũ lụt. Mục tiêu của dự án là nhằm nâng cao năng lực của cộng đồng, của chính quyền cấp xã, huyện và tỉnh trong ứng phó với thiên tai; đồng thời hỗ trợ nâng cao công tác bảo vệ môi trường, bảo vệ tài nguyên thiên nhiên thông qua hoạt động trồng, phục hồi và bảo vệ rừng ngập mặn, hỗ trợ cộng đồng dễ bị tổn thương, bảo vệ sinh kế của người dân trước thiên tai, xây dựng hệ thống cảnh báo sớm. Ngoài ra, dự án còn giúp thực thi chính sách phòng chống thiên tai và quản lý rừng ngập mặn, lồng ghép nâng cao kiến thức về phòng tránh và giảm nhẹ thiên tai cho học sinh….
Tăng khả năng ứng phó với thiên tai
Theo bà Sningdha Chakraborty, Dự án “Lá chắn xanh” có 6 mục tiêu cơ bản. Thứ nhất, thông qua dự án, chính quyền địa phương và cộng đồng sẽ thực hiện các sáng kiến phòng tránh giảm nhẹ thiên tai (PTGNTT) dựa vào cộng đồng. Hai là, các hộ gia đình dễ bị tổn thương sẽ ứng dụng các biện pháp phòng tránh nhằm bảo vệ sinh kế và tài sản trước tác động của thiên tai. Ba là, cộng đồng trong vùng dự án sẽ thực hiện các hoạt động ứng phó có hiệu quả khi có thông tin từ hệ thống cảnh báo sớm. Bốn là, cộng đồng và chính quyền địa phương sẽ có điều kiện trồng và quản lý rừng ngập mặn một cách hiệu quả. Năm là, các trường tiểu học sẽ thực hiện chương trình tích hợp PTGNTT phù hợp với tình hình thực tế của địa phương. Sáu là, chính quyền địa phương sẽ tài liệu hóa quy trình thực hiện và nhân rộng tới các huyện khác. Đồng thời, có 5 nhóm hoạt động chính sẽ được triển khai trong khuôn khổ của dự án, bao gồm nâng cao năng lực cộng đồng PTGNTT, cảnh báo sớm thiên tai, bảo vệ sinh kế cộng đồng, PTGNTT trong trường học, trồng và bảo vệ rừng ngập mặn. Ưu tiên trong các hoạt động này là việc phát huy những sáng kiến, kiến thức cộng đồng trong PTGNTT tại địa phương.
Ông Đinh Văn Tiên, Phó Giám đốc Sở TN-MT, Phó trưởng ban Thường trực BCĐ thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia ứng phó với BĐKH tỉnh, cho biết: Dự án “Lá chắn xanh” vừa chính thức được khởi động vào cuối tháng 4, đầu tháng 5.2013. Sau khi Chủ tịch UBND tỉnh ban hành Quyết định số 691/QĐ-UBND phê duyệt dự án, ngày 26.4, CCCO Bình Định đã phối hợp với CRS và USAID tổ chức Hội thảo về ý nghĩa, mục tiêu của Dự án, các phương pháp, kỹ năng nhằm triển khai dự án có hiệu quả. Có 6 xã, phường được chọn triển khai dự án, gồm: Phước Sơn, Phước Thuận, Phước Hiệp (huyện Tuy Phước); Nhơn Bình, Nhơn Phú, Đống Đa (TP Quy Nhơn). Theo kế hoạch, dự án sẽ được triển khai trong 1 năm (đến tháng 5.2014).
VIẾT HIỀN