Công tác y tế dự phòng năm 2014: Kiểm soát, khống chế hiệu quả dịch bệnh
2014 được coi là một năm hoàn thành tốt các nhiệm vụ của công tác y tế dự phòng, khi các dịch bệnh được kiểm soát tốt, hoạt động phòng bệnh cũng được triển khai hiệu quả.
Những con số của nỗ lực
Theo Giám đốc Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh Bùi Ngọc Lân, dấu ấn quan trọng nhất trong công tác y tế dự phòng tỉnh nhà năm qua chính là triển khai thành công Chiến dịch tiêm vắc-xin sởi - rubella trong Chương trình tiêm chủng mở rộng 2014-2015. Đợt 1 và 2 của Chiến dịch dành cho trẻ 1-10 tuổi đạt tỉ lệ tiêm 98,8%. Đợt 3 dành cho trẻ 11-14 tuổi chưa kết thúc, nhưng tỉ lệ tiêm cũng đã đạt gần 98,5%.
Trẻ bị tay - chân - miệng điều trị tại khoa Truyền nhiễm, BVĐK tỉnh.
“Trước khi tổ chức Chiến dịch, chúng tôi rất lo lắng vì lượng trẻ cần tiêm quá lớn, rất khó huy động trẻ ở cộng đồng, nguy cơ xảy ra tai biến rất cao. Tuy nhiên, Chiến dịch đã đảm bảo cả về tỉ lệ tiêm và an toàn tiêm chủng. Bình Định là một trong những tỉnh dẫn đầu tỉ lệ tiêm của khu vực”, thạc sĩ Bùi Ngọc Lân phấn khởi cho biết.
Để đạt được kết quả đó, không thể không nhắc đến nỗ lực của đội ngũ cán bộ y tế cơ sở, những người làm công tác tuyên truyền vận động, vừa trực tiếp thực hiện tiêm vắc-xin. Địa bàn khó khăn, cách trở luôn nhận được sự quan tâm đặc biệt. Chẳng hạn, tại Vân Canh, đội tiêm lưu động đã triển khai tiêm tại xã Canh Liên ngay trong những ngày đầu của Chiến dịch. Đội trưởng Đội Y tế dự phòng huyện Vân Canh Nguyễn Thị Thúy cho hay, gần nửa tháng rong ruổi khắp các làng đồng bào dân tộc, các nhân viên y tế đã vượt qua khó khăn để tìm từng trẻ mà tiêm.
Bên cạnh đó, cũng cần phải khẳng định rằng, các cấp chính quyền địa phương đã có sự quan tâm đến công tác tổ chức của Chiến dịch. Chỉ riêng trong đợt 2, kinh phí hỗ trợ để tổ chức tiêm của cấp huyện là hơn 141 triệu đồng, cấp xã gần 98 triệu đồng. Theo Đội trưởng Đội Y tế dự phòng huyện Phù Cát Trần Văn Hòa, kinh phí hỗ trợ không chỉ giúp các điểm tiêm được tổ chức bài bản hơn, mà còn là sự động viên cho các cán bộ, nhân viên y tế cơ sở trong những ngày căng thẳng với Chiến dịch.
Thành công của Chiến dịch tiêm vắc-xin sởi - rubella mang ý nghĩa lâu dài trong công tác phòng bệnh. Và trước mắt, nó đã góp phần làm hạ nhiệt dịch sởi ở tỉnh ta. Trong năm 2014, cả nước ghi nhận 35.856 ca sốt phát ban nghi sởi tại 63/63 tỉnh, thành; trong đó khu vực miền Trung có 1.496 ca. Thế nhưng, Bình Định chỉ có 179 ca sốt phát ban nghi sởi, qua xét nghiệm chỉ có 35 ca dương tính với sởi. Bên cạnh đó, cả 3 dịch bệnh quan trọng đều giảm đáng kể số ca mắc, không có ca tử vong. Cụ thể, có 419 ca sốt xuất huyết, giảm 2.184 ca so với năm 2013; 685 ca tay - chân - miệng, giảm 163 ca; 395 ca sốt rét, giảm 142 ca. Ngoài ra, các dự án trong Chương trình mục tiêu quốc gia về y tế đều đạt và vượt chỉ tiêu đề ra.
Tổ chức thành công Chiến dịch tiêm vắc-xin sởi - rubella là “dấu son” của hoạt động y tế dự phòng trong năm 2014.
- Trong ảnh: Khám cho trẻ trước khi tiêm vắc-xin sởi - rubella ở thị trấn Vân Canh, huyện Vân Canh.
Không được chủ quan
Tuy các dịch bệnh đã được khống chế, hệ thống y tế dự phòng hoạt động hiệu quả, nhưng tình hình dịch dự báo còn nhiều phức tạp, điều quan trọng nhất đối với toàn ngành Y tế là không được chủ quan. Thạc sĩ Bùi Ngọc Lân cho hay, một số bệnh truyền nhiễm mới nổi có nguy cơ xâm nhập vào tỉnh ta như cúm A(H5N1), Ebola, MERS-CoV… Mặc dù chưa ghi nhận ca bệnh trên địa bàn tỉnh, nhưng việc xuất hiện các ổ dịch trên gia cầm ở các tỉnh lân cận là nguy cơ cao xuất hiện cúm A(H5N1) ở người. Bên cạnh đó, sự xuất hiện cúm A(H5N1) ở gia cầm, trong đó có tỉnh Quảng Ngãi cũng là mối đe dọa lây nhiễm vi-rút cúm từ gia cầm sang người. Đối với sốt xuất huyết, 5 năm gần đây bệnh có xu hướng giảm, nhưng đây vẫn là bệnh gây dịch hằng năm. Do ảnh hưởng của thời tiết nên chỉ số côn trùng tăng cao, nguy cơ xảy ra dịch ngay từ đầu năm rất lớn.
Trước tình hình đó, năm 2015 yêu cầu quan trọng của công tác y tế dự phòng là củng cố hệ thống giám sát bệnh truyền nhiễm của các tuyến từ tỉnh đến huyện, xã; nâng cao trình độ chuyên môn và kỹ năng trong công tác giám sát, chẩn đoán, xử lý dịch của cán bộ chuyên trách. Đồng thời, triển khai giám sát đồng bộ ở các tuyến, chú trọng phát hiện sớm ca bệnh nghi ngờ, tăng cường vai trò của y tế xã, thôn, khu vực.
Phòng, chống dịch bệnh là hoạt động mang tính cộng đồng. Phó Giám đốc Sở Y tế Lê Quang Hùng khẳng định, cần tăng cường hơn nữa trách nhiệm của UBND các cấp; huy động được các ban, ngành, đoàn thể và cộng đồng tham gia hoạt động phòng, chống dịch tại địa phương.
NGUYỄN VĂN TRANG