Việc “ăn theo” Tết
Người ta gọi Tết là mùa làm ăn. Tháng Chạp, khi công việc thường ngày trở nên tất bật hơn, những công việc “ăn theo” Tết cũng chộn rộn vào mùa.
1.
Mùng 10 tháng Chạp trở đi, nhiều góc đường ở TP Quy Nhơn xuất hiện những tấm bảng “nhận đánh bóng lư đồng”. Ngồi cạnh tấm bảng ấy là những người đàn ông nước da sạm nắng, đôi bàn tay đen xì vì xỉ đồng. Họ cần mẫn bên cạnh mô tơ điện với mong ước kiếm được khoản tiền chuẩn bị cho 3 ngày Tết.
Góc đường Ỷ Lan giao với Bạch Đằng những ngày này thường xuyên đón khách có nhu cầu đánh bóng lư đồng. Ông Hoàng Ba, 60 tuổi, 1 trong 3 người nhận đánh bóng lư đồng ở đây cho biết, họ gắn bó với công việc này mỗi khi Tết đến xuân về đã gần 10 năm nay. Chỉ vào bộ lư đồng cỡ nhỏ vừa được đánh bóng xong, ông Ba bảo: “Tiền công là 40.000 đồng. Bộ to hơn hoặc lớp bụi bẩn dày hơn, tụi tui lấy giá trên 100 ngàn đồng. Công việc này vô chừng lắm! Có hôm thu về nhiều, hôm lại chẳng được bao nhiêu. Như hôm qua, cả ngày chỉ thu được 100 ngàn đồng. Còn hôm nay, chỉ sáng giờ đã kiếm được 120 ngàn đồng”.
Đánh bóng lư đồng vốn được xem là nghề phụ, nghề của ba ngày Tết. Phần lớn những người nhận đánh bóng lư đồng hiện nay đều là thợ sửa xe đạp, xe máy, thợ gò hàn... Giáp Tết, họ làm công việc này như một cách kiếm thêm thu nhập. Nhưng cũng không ít người xem nó là cái “nghiệp”. Hiện đang là chủ cửa hàng lẫu khô, kinh tế gia đình đã tương đối nhưng cứ đến mùng 9 tháng Chạp hằng năm là ông Dương Tuấn Long, 53 tuổi, ở khu vực 2, phường Nhơn Bình, lại dựng sạp nho nhỏ ở góc đường Đào Tấn để đánh bóng lư đồng.
“Giống như là đồng hồ được cài sẵn báo thức vậy, cứ đúng ngày là tui mở chỗ nhận chà lư, đèn, đồ thờ bằng đồng. Từng là thợ đánh bóng inox nên đồ thờ đồng do tui đánh bóng cũng làm ưng ý nhiều bạn hàng. Nên, nhiều khi, chưa đến ngày mở hàng, họ đã đem vào tận nhà để gửi trước. Tui không bỏ được nghề có phần độc hại này cũng vì vậy”, ông Long tâm sự.
2.
Cũng giống như đánh bóng lư, đèn đồng, xắt gừng, dừa để làm mứt cũng là một công việc chỉ xuất hiện vào mấy ngày cận Tết. Dù thị trường bánh mứt ngày Tết đa dạng, nhiều lựa chọn, không ít người vẫn chọn mua hoặc đích thân chuẩn bị những sản phẩm mứt truyền thống. Tại chợ Lớn (TP Quy Nhơn), nhiều gian hàng đã đặt bảng “nhận xắt gừng, dừa rim mứt”.
Bà Đặng Thị Thuấn, 64 tuổi, ở phường Lê Hồng Phong, TP Quy Nhơn, cho biết: “Tiền công xắt gừng hiện nay là 10.000 đồng/kg. Ngày thường, tôi bán rau củ quả, dịp Tết đến, tôi bán gừng rim do chính tay mình làm và nhận xắt gừng thuê luôn. Càng cận Tết là mẹ con tôi càng tất bật. Ban ngày, vừa bán hàng, vừa xắt gừng thuê, xắt gừng cho chính mình; tối về, lại loay hoay với mấy chảo mứt gừng đến tận 12 giờ đêm. Nhưng nhờ vậy mà có được đồng ra đồng vô lo cho Tết”.
Ngoài phạm vi của chợ, nhiều gia đình cũng treo bảng “nhận xắt gừng thuê”. Có “thâm niên” trong việc xắt gừng thuê, ông Huỳnh Kim Ngọc, 81 tuổi, ở số nhà 31 Nguyễn Trãi, TP Quy Nhơn, bỏ nhỏ về công việc mới nhìn qua tưởng như nhẹ nhàng này. Ông phân tích: “Xắt gừng số lượng lớn là phải chịu được cái nóng, cái nồng của gừng. Bởi dù có trang bị bao tay thì cái nóng, rát vẫn bám lấy tay mình”.
NGUYỄN MUỘI