Nâng tầm sản phẩm cá ngừ đại dương
Với bộ thiết bị và công nghệ câu cá ngừ đại dương (CNÐD) của Nhật Bản được trang bị, ngư dân tỉnh ta đã mở ra hướng phát triển mới cho nghề khai thác CNÐD. Lần đầu tiên sản phẩm CNÐD của ngư dân Bình Ðịnh đã được mang đi bán đấu giá tại Nhật Bản và đã gặt hái kết quả ban đầu rất khả quan.
Đưa công nghệ ra khơi xa
Bình Định có 400 tàu cá công suất lớn hành nghề câu mực kết hợp câu CNĐD, và nghề vây ánh sáng kết hợp câu CNĐD, cùng với 500 tàu chuyên nghề câu CNĐD thường hoạt động ở ngư trường Hoàng Sa, Trường Sa, giữa Trường Sa và Hoàng Sa, với sản lượng khoảng 10.000 tấn sản phẩm/năm. Tuy sản lượng CNĐD khai thác được khá cao, nhưng ngư dân không vui vì giá sản phẩm thấp và thường không ổn định. Nguyên nhân được xác định là do quy trình khai thác, xử lý, bảo quản sản phẩm của ngư dân còn lạc hậu, dẫn đến chất lượng sản phẩm thấp.
Không chấp nhận sản lượng và chất lượng cá ngừ hiện có, trong năm 2014, lãnh đạo tỉnh đã nhiều lần sang Nhật để tìm hiểu phương thức khai thác cá ngừ và quyết định mua 5 bộ thiết bị và công nghệ câu cá ngừ của Nhật Bản hỗ trợ cho ngư dân La Tình và Nguyễn Quê (đều ở xã Tam Quan Bắc, Hoài Nhơn) đánh bắt thử nghiệm. Kết quả, có 10 con CNĐD chất lượng tốt đã được lựa chọn đưa qua Trung tâm đấu giá cá ngừ OSAKA (Nhật) bán đấu giá. Ông Nguyễn Quê, người trực tiếp thực hiện thí điểm mô hình đánh bắt và bảo quản CNĐD xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản, chia sẻ: “Bộ thiết bị và công nghệ câu CNĐD của Nhật gọn nhẹ và hiện đại, rất dễ sử dụng. Áp dụng quy trình khai thác, bảo quản sản phẩm theo kiểu Nhật, chúng tôi đã giảm được công lao động, rút ngắn thời gian chuyến biển, chất lượng sản phẩm cao hơn trước nhiều”.
Trên cơ sở bộ thiết bị và công nghệ câu CNĐD của Nhật Bản, ngành Nông nghiệp tỉnh đã nghiên cứu, chế tạo bộ thiết bị câu CNĐD mới. “Thiết bị câu CNĐD đã chuyển giao cho ngư dân, bao gồm máy thu câu, bộ xung gây tê liệt cá... giá thành khoảng 50 triệu đồng, chỉ bằng 1/4 so với giá thiết bị nhập từ Nhật. Bước đầu thử nghiệm cho thấy, ngư dân vận hành máy tốt, ổn định và đạt kết quả khả quan. Chúng tôi sẽ tiếp tục nghiên cứu, khắc phục một số khuyết điểm nhỏ để chuyển giao cho các tàu cá của ngư dân ở xã Tam Quan Bắc tham gia mô hình khai thác, bảo quản và tiêu thụ CNĐD theo chuỗi”- ông Nguyễn Hữu Hào, Phó Giám đốc Sở NN-PTNT, cho biết.
Mở hướng phát triển
Theo Phó Chủ tịch UBND tỉnh Trần Thị Thu Hà, việc nâng cao chất lượng và giá trị sản phẩm CNĐD xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản là hướng đi đúng, được tỉnh quyết tâm thực hiện. Bên cạnh việc củng cố lại mô hình khai thác, bảo quản và tiêu thụ CNĐD theo chuỗi tại xã Tam Quan Bắc, UBND tỉnh đã chỉ đạo Sở NN-PTNT chủ trì phối hợp với chính quyền các địa phương xây dựng thêm 3 mô hình khác tại huyện Hoài Nhơn và TP Quy Nhơn, mỗi tổ khoảng 5 người, chọn những ngư dân có tâm huyết, tự nguyện tham gia mô hình.
Ngư dân tham gia các mô hình sẽ được ưu tiên vay vốn ngân hàng để đầu tư đóng tàu mới và mua các trang thiết bị máy móc, ngư lưới cụ... theo tinh thần Nghị quyết 67 của Chính phủ. UBND tỉnh sẽ nhập thêm các bộ thiết bị và công nghệ câu CNĐD của Nhật Bản để trang bị cho các tàu cá; hỗ trợ cải tạo hầm bảo quản trên tàu; tổ chức tập huấn cho ngư dân sử dụng thành thạo quy trình kỹ thuật. Tỉnh cũng đã chỉ đạo Công ty cổ phần Thủy sản Bình Định cử cán bộ sang Nhật học phương pháp đánh giá phân loại, định giá và tính toán thu mua sản phẩm với giá cao nhằm khuyến khích ngư dân.
Làm việc với lãnh đạo tỉnh về việc nâng cao chất lượng CNĐD để xuất khẩu sang Nhật, ông Masakazu Shoga, chuyên gia thủy sản của Công ty Kato Office, cho biết: Chất lượng CNĐD của ngư dân Bình Định đưa qua Nhật không thua kém sản phẩm cùng loại của các nước khác. Người tiêu dùng Nhật Bản đã bắt đầu quan tâm và tìm hiểu sản phẩm CNĐD xuất xứ từ Bình Định.
Ông Hirosuke Kato, Phó Chủ tịch Hội Hữu nghị Nhật-Việt tại Saikai, kiêm Chủ tịch Công ty Kato Office cho biết, Hội hữu nghị Nhật Việt tại Saikai và Công ty Kato Office sẽ tiếp tục hỗ trợ tỉnh thực hiện mô hình khai thác, bảo quản và xuất khẩu CNĐD theo chuỗi sang thị trường Nhật Bản; tìm nguồn vốn để hỗ trợ ngư dân mua thêm các trang thiết bị khai thác CNĐD đạt hiệu quả hơn.
MINH HẰNG