Mua rùa thả lại về biển
Từ 3 năm nay, những người phụ nữ này đã âm thầm mua lại những con rùa mắc lưới của ngư dân để thả về biển.
Tôi hỏi bà Nguyễn Thị Điền (55 tuổi, ở KV 2, phường Hải Cảng, Quy Nhơn) đã mua bao nhiêu con rùa thả về biển, bà lắc đầu: “Sao mà tui nhớ được. Hễ ai đem bán thì tui mua. Mua rồi lại thuê đò chèo ngược ra biển thả. Mình làm theo tâm nguyện chứ có nghĩ gì đâu mà tính toán, đếm chác. Chỉ nhớ là khá nhiều rồi”. Mấy chục năm mua bán hải sản xuất khẩu ở Cảng cá Quy Nhơn, chất biển ngấm vào bà trong cách nói, cười, tự nhiên theo đúng kiểu ăn sóng nói gió của người miền biển.
Bà Lân (ngoài cùng bên trái) và bà Điền (ngồi giữa) kể chuyện mua rùa thả lại về biển với phóng viên Báo Bình Định.
Bà Điền kể, cách đây hơn 3 năm, bà mắc bệnh giảm tiểu cầu, chạy chữa khá nhiều nơi và tốn kém. Bà đã nguyện nếu bớt bệnh sẽ phóng sinh bất cứ loài thủy sản còn sống nào mua được. Vì vậy, từ năm 2012 đến nay, mỗi khi cập bến, tàu nào có rùa tình cờ mắc lưới mà còn sống (thường chỉ có loài rùa là sống dai nhất sau khi lên khỏi mặt nước), họ tìm đến bán cho bà. Mua rồi, bà thuê đò ra giữa biển, giữa đầm mà thả.
Bà Phan Thị Lân, 52 tuổi, làm ăn chung với bà Điền đã mười mấy năm nay, ngồi bên nói thêm vào: “Chị Điền thả vì tâm nguyện. Còn chúng tôi, qua xem đài, xem báo biết rằng mấy năm qua tỉnh mình cũng có làm bãi cho rùa lên đẻ trứng ở Nhơn Lý, Nhơn Hải, nhằm bảo vệ giống rùa. Vì vậy, mấy chị em chúng tôi thống nhất dùng tiền chung để mua rùa mắc lưới chứ không để một mình chị Điền bỏ tiền ra”. Bà Lân cho biết, riêng năm 2014 họ đã mua, thả khoảng 20 con rùa biển các loại và từ đầu năm 2015 đến nay thêm 6 con nữa.
Gần đây nhất, cuối tháng 1.2015, bà Điền và bà Lân mua lại của ngư dân một con rùa nặng 5 kg, với giá đến 500 ngàn đồng. Chiều tối 31.1, sau khi được hai bà bàn giao con rùa biển này, Chi cục Khai thác và bảo vệ nguồn lợi thủy sản, Sở NN-PTNT đã thả ngay con rùa này về biển. Bà Nguyễn Hải Bình, Trưởng Phòng Quản lý nguồn lợi và môi trường thủy sản, Chi cục Khai thác và bảo vệ nguồn lợi thủy sản, nói: “Đây là con đồi mồi, là một trong những loại động vật quý, cần được bảo tồn. Nếu con đồi mồi này được đem bán cho những người khác thì cơ hội sống sót, trở về biển đã không còn”.
Bà Bình cũng cho biết thêm Quy Nhơn hiện có 2 bãi biển mà đồi mồi, rùa biển thường lên đẻ trứng là bãi biển Hải Giang, Hòn Khô (Nhơn Hải) và xã Nhơn Lý. Mấy năm qua, Chi cục cũng đã động viên thành lập 2 nhóm tình nguyện viên bảo vệ rùa biển, vận động ngư dân thả rùa về biển khi chúng mắc lưới. Tuy nhiên, từ 2 năm nay rùa không vào đẻ trứng ở bãi biển xã Nhơn Lý nữa nên nhóm tình nguyện ở đây đã giải tán. Năm 2014, rùa vào đẻ 3 ổ trứng ở Hòn Khô nhưng bị trôi mất một; hai ổ còn lại (một ổ 101 trứng, một ổ 47 trứng) trứng không nở được.
“Hiện nay, bãi cát ở Hòn Khô đã bị xâm thực nên rùa rất khó làm tổ để đẻ trứng, vả lại cát ở nơi này cũng bị cằn nên không thuận lợi cho trứng nở. Vì vậy, việc mua lại những con rùa mắc lưới của ngư dân rồi thả chúng về biển cả như bà Điền, bà Lân, ban đầu có thể không xuất phát từ ý thức bảo vệ môi trường nhưng cũng có thể xem như đã góp phần bảo vệ loài rùa biển”, bà Bình nói.
Được biết, Trung tâm giáo dục thiên nhiên (gọi tắt là EVN, thuộc tổ chức phi chính phủ quốc tế chuyên bảo vệ động vật hoang dã) cũng rất quan tâm đến việc làm của bà Điền và bà Lân, và đã đề nghị Chi cục Khai thác và bảo vệ nguồn lợi thủy sản cung cấp thêm thông tin cho họ.
THU HÀ- XUÂN VINH