Những ngày căng thẳng của điều độ viên điện lực
Chiều 28 Tết, chúng tôi đến Phòng Điều độ của Công ty Điện lực Bình Định, chứng kiến các điều độ viên ngành Điện đang làm việc căng thẳng để điều hành hệ thống điện trên địa bàn tỉnh hoạt động ổn định, an toàn, đảm bảo nguồn điện cung cấp cho khách hàng sử dụng tăng vọt trong những ngày Tết Nguyên đán Ất Mùi này.
Công việc căng thẳng
Theo Điện lực Bình Định, một trong những tính chất đặc biệt của điện năng là quá trình sản xuất, truyền tải, phân phối và sử dụng điện xảy ra đồng thời vì điện không thể lưu trữ một cách hiệu quả. Lưới điện là một thực thể động học trong tình trạng mức độ tiêu thụ và sản xuất điện năng biến đổi theo từng ngày, từng giờ phải bảo đảm bất cứ lúc nào tổng điện năng phát ra từ các nguồn điện cũng luôn cân bằng với tổng lượng điện tiêu thụ của người tiêu dùng (cân bằng động hệ thống điện). Vì thế cần có một cơ quan điều hành trực 24/24 giờ liên tục, nhất là những ngày lễ, Tết càng cẩn trọng hơn để chỉ huy thao tác: Tăng giảm công suất, điều chỉnh điện áp, đưa thiết bị mới vào, tách thiết bị ra sửa chữa, xử lý các sự cố và bất thường trên hệ thống điện... nhằm giữ cho hệ thống điện luôn vận hành được an toàn, ổn định, liên tục và kinh tế; cơ quan đó gọi là Điều độ hệ thống điện.
Kỹ sư Võ Hùng Anh, Phó Phòng Điều độ Điện lực Bình Định, người có trên 25 năm làm công tác điều độ điện lực, phụ họa thêm: “Trong hoạt động cung ứng điện của ngành Điện lực, khi nói đến công việc của điều độ viên người ta thường nghĩ có phần giống các nghề điều độ khác như điều khiển không lưu của ngành Hàng không, điều độ tàu của ngành Đường sắt, Cảnh sát giao thông phân luồng giao thông... Song thực chất công việc của điều độ viên ngành Điện có tính đặc thù riêng và không hề đơn giản. Công việc hàng ngày của các điều độ viên điện lực chịu rất nhiều khó khăn, áp lực và cả những nguy hiểm, nhất là những thời điểm cao điểm sử dụng điện. Bởi lẽ, chỉ cần một sơ suất nhỏ của các điều độ viên khi tác nghiệp thì không chỉ đơn thuần là mất an toàn mà kéo theo đó là những thiệt hại to lớn về vật chất lẫn tinh thần, ảnh hưởng trực tiếp đến cả nền kinh tế”.
Theo kỹ sư Anh, tình trạng mất điện có thể do nhiều nguyên nhân nhưng chủ yếu là do thiếu nguồn điện lưới quốc gia, do sự cố lưới điện và do tạm ngưng cấp điện để sửa chữa, bảo dưỡng lưới điện. Do vậy, Phòng Điều độ tập trung cho công tác điều hành xử lý sự cố nhằm giảm thấp thời gian mất điện; điều hành công tác chống quá tải, tính toán chuyển tải hợp lý; lập kế hoạch cắt điện phục vụ công tác trên lưới… Ngày nay, hệ thống điện trên địa bàn tỉnh ngày càng phát triển rộng thì công tác điều độ ngày càng quan trọng và nhanh chóng trở thành một khoa học quản lý do việc áp dụng công nghệ thông tin vào công tác điều hành hệ thống. Trước đây, lưới điện đơn giản, các công nhân điện có thể làm được việc này nhưng ngày nay khi hệ thống điện trải rộng từ đồng bằng đến miền núi, các phần mềm chuyên dụng phục vụ quản lý và điều hành hệ thống điện ra đời cho phép tự động thu nhận và xử lý các dữ liệu, hiển thị trên màn hình bảng sơ đồ tất cả các tín hiệu thời gian thực của các phần tử trên hệ thống điện như: tần số, điện áp các điểm nút, thông số vận hành các thiết bị, trạng thái làm việc của tất cả các thiết bị đóng cắt... thì người điều độ viên phải là những kỹ sư giỏi, có năng lực mới có thể điều hành và giám sát từ xa toàn bộ hệ thống điện một cách chính xác, an toàn.
Không được phép sai sót
Kỹ sư Lê Đình Dũng, điều độ viên Phòng điều độ Điện lực Bình Định, có trên 20 năm làm công việc này cũng chừng ấy thời gian đón giao thừa trong ca trực điều độ, tâm sự: Tết này, chúng tôi được giao nhiệm vụ đảm bảo cung cấp điện cho toàn tỉnh, nhất là cấp điện cho các nơi tổ chức các hoạt động đón giao thừa, các lễ kỷ niệm lớn trong dịp Tết này nên công việc rất căng thẳng và nặng nề.
Theo điều độ viên Lê Đình Dũng, những ai đã chọn nghề này thì phải có thần kinh ổn định, phải biết hy sinh một số lợi ích riêng. Ngày lễ, Tết khi mọi người bên gia đình thì điều độ viên phải tập trung nhân lực trực 24/24 giờ, mọi việc từ to đến nhỏ trong gia đình hầu như đều nhờ vào bàn tay đảm đang của người vợ. Nhiều điều độ viên có gia đình gần nơi làm việc nhưng khi vào ca trực thì không dám rời nơi làm việc nửa bước, có hôm ca trực qua giờ cơm cũng đành phải ăn mì tôm, chứ không dám chạy ra ngoài mua hộp cơm. Bởi công việc này chỉ cần lơ là thì sự cố xảy ra trong tích tắc, không thao tác, xử lí kịp thời thì hậu quả không lường hết được.
“Điều độ viên phải luân phiên nhau điều hành 24/24 giờ trong ngày để giữ cho dòng điện được liên tục, công việc ngày nào cũng thế, chẳng bao giờ kết thúc. Mỗi ca trực 2 người nhưng trong những ngày cao điểm lễ, Tết thì mỗi ca trực 3 người. Do đó điều độ viên việc trong quá trình làm việc phải cẩn trọng và tư duy liên tục, tuân thủ quy trình, quy phạm nghiêm ngặt, nhạy bén và phản ứng nhanh để kịp thời xử lý mọi tình huống xảy ra. Một sự tính toán sai, một sự điều chỉnh không hợp lý sẽ gây tổn thất lớn về người và tài sản Nhà nước. Bởi vậy, điều độ viên ngành Điện không được phép sai, nếu sai thì không còn cơ hội để sửa chữa”- kỹ sư Võ Hùng Anh cho biết.
Kỹ sư trẻ Mai Lê Phước, tốt nghiệp kỹ sư điện và thêm 2 năm được ngành Điện đào tạo thêm về chức năng điều độ và an toàn điện, được phân về làm điều độ viên gần một năm nay tại Phòng Điều độ Điện lực Bình Định, cho hay: “Về làm điều độ viên chưa đầy một năm, dấu ấn nhất là tôi cùng các kỹ sư khác đã ngày đêm trực xử lí kịp thời sự cố mất điện trên diện rộng do cơn bão số 4 gây ra cuối năm 2014, cấp điện lại kịp thời cho người sử dụng. Tết này, tôi được phân công trực đúng giờ phút giao thừa nên nhiệm vụ rất căng thẳng, nặng nề, lại là lần đầu tiên đón giao thừa xa gia đình nhưng tôi sẽ quyết tâm hoàn thành nhiệm vụ được giao, đảm bảo cung cấp nguồn điện ổn định cho người dân đón Tết được vui tươi”.
NGUYỄN PHÚC
Chúc các Anh hoàn thành tốt nhiệm vụ năm 2015 .