Ðừng chủ quan với tăng huyết áp
Khoảng 90% bệnh nhân mắc tăng huyết áp (THA) không rõ nguyên nhân. Một vài bệnh nhân có các triệu chứng, như đau đầu, chóng mặt, ù tai, mặt đỏ bừng… còn lại đều là dấu hiệu không đặc hiệu, khó nhận biết.
Ông Nguyễn Đình B., 53 tuổi, ở TP Quy Nhơn, nhập viện trong tình trạng hôn mê liệt nửa người, huyết áp cao 200/90mmHg. Người nhà của ông B. cho biết: “Ba tôi mắc bệnh THA lâu rồi, mỗi lần vào viện điều trị phải mất cả nửa tháng trời. Nhưng, ba tôi đã lớn tuổi nên hay quên uống thuốc”.
Bác sĩ Nguyễn Thanh Tâm, khoa Tim mạch, BVĐK tỉnh, cho biết: “Một số bệnh nhân THA chủ quan không khám sức khỏe định kỳ, hoặc không uống thuốc theo chỉ định. Vì thế, chỉ cần huyết áp tăng một chút cũng có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm như xuất huyết não, tai biến mạch máu não…”.
Điều tra của Viện Tim mạch Việt Nam tại 8 tỉnh, thành phố cho thấy tỉ lệ THA những người từ 25 tuổi trở lên khá cao 25,1% (cứ 4 người trưởng thành có 1 người THA); trong đó 52% bệnh nhân không biết mình mắc bệnh, 30% số người biết bệnh nhưng không điều trị. Tại Phòng khám tim mạch, khoa Khám bệnh, BVĐK tỉnh, trong quý I năm 2013 có 396 bệnh nhân. Trung bình mỗi ngày khoa Nội tim mạch tiếp nhận 4-5 trường hợp mắc THA, nhiều nhất trong số các bệnh lý tim mạch.
Bác sĩ Nguyễn Thanh Tâm cho biết thêm: “THA là một bệnh lý tiến triển âm thầm, có thể gây ra nhiều biến chứng khác nhau, có thể dẫn đến tử vong. Các biến chứng thường gặp là cơn đau thắt ngực, nhồi máu cơ tim, suy tim; xuất huyết não, nhũn não; phù, suy thận và một số biến chứng về mắt, mạch máu…”.
Việc kiểm tra huyết áp thường xuyên rất quan trọng để phòng ngừa các biến chứng có thể xảy ra. Bác sĩ Bùi Phương Anh, Phó giám đốc Trung tâm Y tế TP Quy Nhơn, cho biết: “Bệnh viện tiếp nhận nhiều trường hợp tai biến mạch máu não nặng, khả năng phục hồi rất khó. Do vậy, mọi người cần quan tâm đến sức khỏe của bản thân bằng cách thường xuyên đo huyết áp, kết hợp điều chỉnh chế độ ăn uống, vận động mỗi ngày, giảm căng thẳng…”.
Theo các bác sĩ chuyên khoa, việc thay đổi lối sống nhằm phòng ngừa bệnh và giảm các yếu tố nguy cơ tim mạch khác. Trong đó, việc giảm cân (cân nặng tính theo kg chia cho bình phương chiều cao) bằng hoặc lớn hơn 27 có tương quan chặt với bệnh THA. Việc vòng thắt lưng bằng hoặc lớn hơn 85cm ở nữ, bằng hoặc lớn hơn 98cm ở nam đều có nguy cơ THA, rối loạn lipid huyết, tiểu đường và tử vong do bệnh mạch vành. Hoạt động thể lực có thể giúp tăng cường sức khỏe, giảm nguy cơ bệnh tim mạch và tỉ suất tử vong do tất cả nguyên nhân. Hạn chế rượu, muối, tránh ăn thức ăn chế biến sẵn, kiêng mỡ và thuốc lá… Thường xuyên đo huyết áp ít nhất là 3 lần/tuần.
THU PHƯƠNG