KÝ SỰ PHÁP ĐÌNH
Khi sự hung hãn lấn át thiện lương
Theo thống kê của Viện KSND tỉnh, năm 2014 toàn tỉnh có 20 vụ án/30 bị can bị khởi tố tội giết người. Trong đó, nổi lên nhiều vụ giết người chỉ vì mâu thuẫn nhỏ nhưng tước đoạt sinh mạng của người khác.
1.
Đầu năm 2015, tiếp tục xảy ra vụ án Đào Duy Tùng (SN 1999, ở thôn Nam Tượng 1, xã Nhơn Tân, thị xã An Nhơn) đâm chết bạn gái cùng lớp tên Phan Thuý K., chỉ vì câu nói đùa của K. trong buổi họp lớp cấp 3 nhân dịp Tết Nguyên đán Ất Mùi vừa qua.
Cho rằng K. xúc phạm mình trước mặt nhiều bạn bè, Tùng nuôi ý định trả thù. Những vết đâm liên tiếp trên cơ thể nạn nhân đã cho thấy ý chí quyết tâm giết nạn nhân đến cùng của hung thủ. Tệ hơn, y còn lấy luôn điện thoại di động và tiền của nạn nhân trước khi rời đi. Có lẽ, nhiều người cũng không hiểu được vì sao chỉ vì một câu nói đùa mà Tùng lại ra tay sát hại bạn học chung lớp, thậm chí từng có quan hệ trên mức bạn bè thông thường?
Do chưa đủ tuổi chịu trách nhiệm hình sự nên N.S.Ng. không bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
- Trong ảnh: Cha con Ng. trong phiên tòa xét xử.
Từ những vụ giết người, đánh nhau liên quan đến giới trẻ hiện nay, không ít người đã tỏ ra quan ngại về tình trạng đạo đức xuống cấp nói chung và của một bộ phận không nhỏ thanh thiếu niên nói riêng.
2.
Còn nhớ, năm ngoái trong phiên tòa xét xử Lê Văn Hải (SN 1994, ở huyện Tây Sơn) đã dùng dao cắt cổ và đâm nhiều nhát vào ngực người hàng xóm tên Nguyễn Thị Ngọc Đờn (SN 1972), người dự khán cũng ngỡ ngàng khi nghe bị cáo khai giết bà Đờn là để trả thù việc bị bà Đờn nói là kẻ ăn trộm; và “khi đang ngồi trong nhà ăn cơm, bị cáo nhìn ra ngoài vườn thấy bà Đờn đang hái rau một mình, tự dưng nghĩ đến việc trả thù”.
Tuần trước, TAND TP Quy Nhơn xét xử vụ án đánh nhau giữa các học sinh. Kẻ chủ mưu và trực tiếp gây ra thương tật cho bị hại tên N.S. Ng (SN 2000, ở phường Đống Đa, Quy Nhơn) đã không bị truy cứu trách nhiệm hình sự vì chưa đủ tuổi chịu trách nhiệm hình sự (14 tuổi). Khi ấy, Ng. học lớp 7, mới 13 tuổi 9 tháng. Vì mâu thuẫn cỏn con ở quán net, Ng. rủ bạn tên M. đi trả thù. Chính Ng. cầm kiếm chém vào đầu “kẻ thù” học trên mình 2 lớp đến chấn thương sọ não.
Suốt phiên tòa, Ng. cúi đầu trốn ánh nhìn nghiêm khắc của Hội đồng xét xử, lí nhí hứa sẽ không tái phạm. Nhưng với hoàn ảnh gia đình cha mỗi năm về nhà 2 lần, mẹ không bao quát được con, chắc gì Ng. sẽ không gây ra những việc tày đình khác?
3.
Mấy ngày gần đây, cư dân mạng lại dậy sóng trước clip nữ lớp trưởng học sinh lớp 7 ở tỉnh Trà Vinh cầm đầu nhóm bạn nữ đánh hội đồng một bạn gái khác trong lớp chỉ vì bạn này không chịu làm theo lời lớp trưởng. Xót xa hơn, các bạn khác điềm nhiên xem, thậm chí còn cổ vũ. Ở trong một môi trường tưởng chừng an toàn nhất lại xảy ra những việc như thế, ai lại không quan tâm, ái ngại.
Tôi chợt nhớ đến nhận xét của cô bạn giáo viên, môi trường học đường ngày nay không an toàn như xưa. Học sinh tiếp xúc với thế giới bạo lực thông qua phim ảnh, các trò chơi điện tử bắn giết nhau, cổ súy cho thói bạo lực, lấy mạnh hiếp yếu. Mặt khác, giáo viên không có quyền hành gì cả. Phạt, đánh học sinh như thời xưa ư? Không dám. Hạ hạnh kiểm yếu những học sinh vô kỷ luật hay đánh nhau? Cũng rất khó bởi căn bệnh thành tích trong ngành giáo dục khống chế từng tỉ lệ %. Chưa kể, giáo viên làm căng quá sẽ bị phụ huynh phản ứng.
Rồi vì mưu sinh, có những ông bố, bà mẹ cứ mặc nhiên để con phát triển tự nhiên như cây dại, muốn ra sao thì ra. Trong phiên tòa xử con trai, bố bị cáo Ng. nói: “Tôi đi xa liên tục, mẹ cháu nuôi dạy con là chính. Thấy con năm nào cũng lên lớp cứ nghĩ con chẳng đến nỗi nào?”. “Nhưng con ông cũng cần được dạy dỗ làm người lương thiện chứ đâu phải mỗi việc lo ăn, lo học. Ông làm vậy đã hết trách nhiệm của người cha hay chưa?” - chủ tọa phiên tòa gặng hỏi. Im lặng.
Nhân cách được hình thành dựa trên mối quan hệ cơ bản tổng hòa: gia đình - nhà trường và xã hội. Một trong 3 môi trường ấy chông chênh, lệch lạc thì sự phát triển, hình thành nhân cách cũng dễ dàng lệch lạc theo. Bản tính thiện lương phải chăng vì thế cũng sẽ bị què quặt, méo mó ít nhiều?.
THU HÀ