Mở rộng phạm vi hoạt động phòng, chống lao
Khẩu hiệu của Ngày Thế giới phòng, chống lao 24.3.2015 tại Việt Nam là “Việt Nam quyết tâm thực hiện thắng lợi Chiến lược Quốc gia phòng chống lao”. Qua một năm triển khai, Chiến lược Quốc gia phòng chống lao ở tỉnh ta đã thu được nhiều kết quả khả quan. Song, vẫn còn nhiều việc cần làm để duy trì bền vững những kết quả đó.
4 điểm nhấn
Theo Phó Giám đốc Bệnh viện Lao và Bệnh phổi tỉnh Võ Kiên Cường, điểm nhấn lớn nhất trong kết quả của một năm triển khai Chiến lược Quốc gia phòng chống lao là chương trình chống lao vẫn duy trì hoạt động tại 12 tổ chống lao trong toàn tỉnh và 159/159 xã, phường, thị trấn. Hoạt động phối hợp y tế công- tư tiếp tục phát huy hiệu quả, góp phần đưa tỉ lệ bệnh nhân nghi lao được xét nghiệm đờm đạt 1,6% dân số (tỉ lệ quy định của chương trình chống lao là 1%). Đặc biệt, mạng lưới cơ sở y tế tham gia được bổ sung thêm BVĐK tỉnh và BVĐK khu vực Bồng Sơn.
Bác sĩ Hoàng Xuân Viên, Trưởng phòng Kế hoạch - Tổng hợp, BVĐK khu vực Bồng Sơn, cho biết: “Từ đầu năm 2014, chúng tôi triển khai giám sát bệnh nhân nghi mắc lao với sự tham gia của các phòng khám Nội khoa và các khoa lâm sàng, đặc biệt là vai trò tích cực của phòng khám hô hấp. Những người nghi ngờ mắc lao đều được giới thiệu đến khám tại Bệnh viện Lao và Bệnh phổi tỉnh”.
Thành công đáng kể nữa là số bệnh nhân lao AFB(+) được phát hiện trong năm 2014 giảm mạnh so với cùng kỳ. Cụ thể, toàn tỉnh đã phát hiện và đăng ký điều trị 1.672 bệnh nhân lao các thể, trong đó có 592 bệnh nhân AFB(+) mới, giảm 158 người so với năm 2013. Cùng với đó, tỉ lệ điều trị khỏi đạt mức cao, đến 92%, trong khi mục tiêu của chương trình chống lao chỉ là 85%.
Bên cạnh đó, hoạt động thu dung và điều trị lao kháng thuốc cũng đạt được thành công lớn. Chỉ tiêu năm 2014 chỉ là 35 bệnh nhân, nhưng Bệnh viện Lao và Bệnh phổi đã thu dung 47 bệnh nhân trong và ngoài tỉnh, tỉ lệ điều trị thành công trên 85%. Bệnh viện đã mở rộng phạm vi xét nghiệm Gene Xpert đến các tỉnh trong khu vực như Phú Yên, Khánh Hòa, Gia Lai, Kon Tum… với 912 ca trong năm qua.
Đặc biệt, thuốc điều trị lao đã được đảm bảo cung ứng đầy đủ. 6 tháng đầu năm 2014, trước tình hình nguồn cung gặp khó khăn, Bệnh viện Lao và Bệnh phổi tỉnh đã sử dụng kinh phí đối ứng để mua thuốc cấp cho các địa phương, đồng thời luân chuyển linh hoạt nguồn thuốc dự trữ giữa các huyện. Bệnh viện cũng đề nghị Chương trình chống lao quốc gia điều chỉnh, đưa thuốc từ các tỉnh chưa có nhu cầu bức thiết về Bình Định.
“Từ giữa năm 2014 đến nay, nhờ cam kết từ Chiến lược Quốc gia phòng, chống lao, hoạt động cung ứng thuốc điều trị đã có những thay đổi mạnh mẽ. Thuốc điều trị lao luôn đảm bảo đầy đủ, kịp thời”, bác sĩ Cường khẳng định.
Tăng cường khám chủ động
Năm 2014, kinh phí dành cho chương trình chống lao từ Trung ương bị cắt giảm 52% so với năm 2013. Trong khi đó, kinh phí của tỉnh nhiều năm qua không tăng. Dù vậy, chương trình chống lao của tỉnh vẫn nỗ lực thực hiện nhiều hoạt động thiết thực, nhất là khám chủ động. Năm qua, hoạt động khám chủ động được tổ chức ở Trại giam Kim Sơn (khám cho 1.500 phạm nhân, phát hiện 12 trường hợp mắc lao) và Trung tâm Nuôi dưỡng người tâm thần Hoài Nhơn (khám 500 bệnh nhân, phát hiện 8 trường hợp mắc lao).
Chiến lược Quốc gia phòng, chống lao đến năm 2020 và tầm nhìn 2030 được Chính phủ phê duyệt ngày 17.3.2014. Tại Hội nghị đánh giá kết quả một năm thực hiện Chiến lược được tổ chức ngày 9.3, Bộ Y tế cho biết theo thông tin từ WHO, Việt Nam vẫn đứng thứ 12 trong số 22 nước có người mắc bệnh lao cao và đứng thứ 14 trong số 27 nước có gánh nặng bệnh lao kháng đa thuốc.
Theo Giám đốc Bệnh viện Lao và Bệnh phổi tỉnh Châu Văn Tuấn, phát huy hiệu quả của công tác khám chủ động, trong năm 2015 này, Bệnh viện sẽ phối hợp với các đơn vị liên quan tổ chức khám sàng lọc bệnh lao tại Trại giam Kim Sơn, Trung tâm Nuôi dưỡng người tâm thần Hoài Nhơn và phường Nhơn Phú (TP Quy Nhơn). “Nếu điều kiện cho phép, chúng tôi sẽ tổ chức thêm ở Trung tâm Giáo dục Lao động - Xã hội tỉnh”, bác sĩ Tuấn cho hay.
Trung tâm Nuôi dưỡng người tâm thần Hoài Nhơn hiện nuôi dưỡng 509 bệnh nhân. Lượng bệnh nhân lớn, trong khi lực lượng y tế chỉ vỏn vẹn… 2 người, nên công tác chăm sóc sức khỏe gặp nhiều khó khăn. “Phần lớn đối tượng người tâm thần không tự chăm sóc sức khỏe cho bản thân, khả năng lây các bệnh truyền nhiễm càng cao. Do đó, việc phát hiện sớm và điều trị kịp thời người mắc lao càng có ý nghĩa quan trọng. Chúng tôi sẽ tiếp tục hợp tác tích cực với các đơn vị y tế để thực hiện hiệu quả hoạt động khám sàng lọc bệnh nhân lao”, Giám đốc Trung tâm Nuôi dưỡng người tâm thần Hoài Nhơn Đoàn Thế Tuấn chia sẻ.
NGUYỄN VĂN TRANG