Nỗ lực vận động lao động tại Hàn Quốc về nước đúng hạn
Không phải là địa phương có số lao động xuất khẩu sang Hàn Quốc lớn, nhưng tỉ lệ lao động Bình Ðịnh ở lại cư trú bất hợp pháp sau khi hết hợp đồng đang ở mức 40%. Nhanh chóng vận động người lao động về nước đúng hạn, góp phần nâng cao hình ảnh lao động Việt trên thị trường lao động Hàn Quốc và tạo cơ hội việc làm cho lao động mới đang là vấn đề được quan tâm.
Ngày 20.3, tại Hội nghị tuyên truyền người lao động Bình Định làm việc tại Hàn Quốc về nước đúng hạn, ông Phan Văn Minh, Giám đốc Trung tâm Lao động ngoài nước (Bộ LĐ-TB&XH) cho biết: Từ năm 2004 đến nay, Việt Nam đã đưa gần 74.000 lượt người lao động sang làm việc tại Hàn Quốc theo chương trình EPS - đưa người lao động Việt Nam đi làm việc tại Hàn Quốc theo thỏa thuận giữa Bộ LĐ-TB&XH và Bộ Lao động Hàn Quốc. Tham gia chương trình từ 2005, đến nay, Bình Định đã có 564 lao động xuất cảnh theo chương trình EPS. Thu nhập trung bình của lao động tại Hàn Quốc là 1.000 USD/tháng, nhiều lao động đạt 1.500 - 2.000 USD/tháng.
Được đánh giá cao về sự cần cù, khéo tay, hòa nhập tốt, song những lao động Việt đang tạo hình ảnh xấu đối với nước bạn khi có tỉ lệ lao động không về nước đúng hạn, cư trú bất hợp pháp tại Hàn cao hơn 14 nước khác. Kết thúc Bản ghi nhớ đặc biệt chương trình EPS vào ngày 31.12.2014, tỉ lệ lao động cư trú bất hợp pháp vẫn ở khoảng 40% - chưa đạt mục tiêu 30%. Mặc dù, phía Hàn Quốc đang xem xét ký gia hạn Bản ghi nhớ đặc biệt trong năm 2015, song, nguy cơ “đóng băng” thị trường Hàn Quốc đang rất cao nếu tỉ lệ lao động không thực hiện đúng hợp đồng tiếp tục tăng.
“Đừng chỉ nghĩ đến lợi ích bản thân!”
Đây là thông điệp được nhiều người dân trao đổi tại Hội nghị tuyên truyền lao động làm việc tại Hàn Quốc về nước đúng hạn vừa qua. Ông Phan Nhữ Sinh (56 tuổi, xã Phước Hưng, huyện Tuy Phước) - người có con trai út vừa xuất khẩu lao động sang Hàn năm 2014, kêu gọi: Các gia đình vận động con em về nước đúng hạn để đảm bảo quyền lợi của bản thân và những lao động đang chờ xuất cảnh. Ông tâm sự: “Trong điều kiện đất nước ta còn nhiều khó khăn, việc tổ chức đưa con em đi làm việc tại nước ngoài và có thu nhập khá, góp phần ổn định cuộc sống là điều đáng quý. Về nước đúng hạn là một cách để giúp người khó khăn khác có được cơ hội như con em của mình. Hơn nữa, về nước đúng hạn thì hoàn toàn có thể quay lại làm việc tại Hàn Quốc. Bằng chứng là lượt sang Hàn vào năm 2014 vừa qua là lần thứ 3 của con trai tôi”.
Trao đổi về nguyên nhân chưa về nước của con trai, ông Lê Văn Khoa (TP Quy Nhơn) cho biết: “Chênh lệch giữa thu nhập ở Hàn Quốc và Việt Nam quá lớn. Ở bên đó, con tôi kiếm được 20 triệu đồng/tháng. Hết hợp đồng từ tháng 10.2013, nhưng vì nghĩ về nước thì thu nhập ít ỏi, lại không biết bao giờ mới quay lại Hàn Quốc được nên nó ở lại bất hợp pháp. Nhận thức được hậu quả của việc con đang làm đến tình hình chung, đợt này tôi sẽ hối thúc con về nước”.
Có con sẽ về nước trong năm 2015, nhiều gia đình băn khoăn về những thủ tục sau khi về nước và thời gian để có thể tiếp tục làm việc tại Hàn Quốc. Sau khi được nghe thông tin về việc lao động về nước đúng hạn sẽ được tái nhập cảnh Hàn Quốc trong thời gian 3 - 6 tháng, ông Lê Xuân (75 tuổi, xã Nhơn Hải, TP Quy Nhơn) chia sẻ: “Không ai muốn vi phạm pháp luật và ảnh hưởng đến tình hình xuất khẩu lao động chung của cả nước. Tháng 9.2015 này là hạn về nước của con tôi. Tôi sẽ khuyên nhủ để con về nước đúng hạn và được hưởng chính sách ưu đãi của Nhà nước”.
Nỗ lực vận động
Bình Định hiện có 27 lao động đã hết hạn hợp đồng, đang cư trú bất hợp pháp tại Hàn Quốc. Năm 2015, tỉnh ta có 58 lao động hết hạn hợp đồng, phải về nước. Trên cơ sở danh sách do Trung tâm Lao động ngoài nước cung cấp, Trung tâm Dịch vụ việc làm Bình Định đã phối hợp với Phòng LĐ-TB&XH của 5 huyện có nhiều người làm việc tại Hàn Quốc tuyên truyền người nhà hiểu về chính sách của Chính phủ 2 nước với các trường hợp lao động cư trú bất hợp pháp và lao động mẫu mực thực hiện đúng hợp đồng. Đồng thời, tổ chức cho người nhà cam kết với chính quyền địa phương trong liên lạc, phối hợp vận động con em thực hiện đúng hợp đồng, về nước đúng hạn.
Theo Nghị định số 95/2013/NĐ-CP ngày 22.8.2013 quy định về xử phạt hành chính đối với lao động cư trú bất hợp pháp tại Hàn Quốc, Bình Định có 6 trường hợp bị xử phạt. Cụ thể: huyện Hoài Ân: 3 trường hợp; huyện Tây Sơn, TP Quy Nhơn và thị xã An Nhơn: mỗi địa phương 1 trường hợp. Tuy nhiên đến nay, các địa phương vẫn chưa thể thi hành quyết định xử phạt. Ông Nguyễn Hữu Quốc, Phó Trưởng phòng LĐ-TB&XH huyện Hoài Ân cho biết: “Nguyên nhân trước hết là người vi phạm vẫn chưa về nước, tài sản hiện tại là tài sản chung của gia đình họ nên không thể tổ chức cưỡng chế”.
“Tuy nhiên giải pháp phạt hành chính là cực chẳng đã. Phương pháp tối ưu nhất vẫn là vận động người thân cùng khuyên nhủ người lao động về nước. Địa phương hiện có 5 lao động sẽ hết hợp đồng trong năm 2015, chúng tôi đã mời gia đình đến tuyên truyền, ký cam kết. Thêm nữa, tăng cường tuyên truyền trên đài truyền thanh; giao cho cấp xã, thôn đến tận nhà động viên”, ông Lưu Ngọc Cường, Phó Chủ tịch UBND huyện Vĩnh Thạnh, trao đổi.
Bà Lê Thị Vinh Hương, Phó Giám đốc Sở LĐ-TB&XH, cho biết: “Thời gian tới, Sở giao các Phòng LĐ-TB&XH phối hợp với cơ quan chức năng, UBND xã tiếp tục tuyên truyền, vận động người nhà kêu gọi lao động về nước đúng thời hạn. Ngoài ra, sẽ lập tổ tư vấn cấp xã, phường, thị trấn để đưa thông tin đến gần hơn với người dân; tổ chức ký cam kết giữa UBND xã, phường, thị trấn và thân nhân người lao động về việc đảm bảo lao động về nước đúng hạn, không bỏ trốn, cư trú bất hợp pháp tại Hàn Quốc. Đồng thời, tham mưu UBND cấp huyện tổ chức thi hành cưỡng chế đối với trường hợp người lao động không chấp hành quyết định xử phạt hành chính; kiên quyết không tuyển lao động của các địa phương không tích cực thực hiện công tác tuyên truyền và không giảm số lao động cư trú bất hợp pháp...”.
NGUYỄN MUỘI