Nhìn lại Kỳ thi chọn học sinh giỏi cấp tỉnh lớp 9 THCS:
Cần sự bứt phá
Ngày 26.3, Sở GD&ĐT đã công bố kết quả Kỳ thi chọn học sinh giỏi cấp tỉnh lớp 9 THCS. Theo đó, đã có 236 thí sinh trên tổng số 665 thí sinh đăng ký dự thi đạt giải (35,4%). Về tổng thể, tỉ lệ thí sinh đạt giải cũng như giải thưởng cụ thể từng môn thi không có nhiều biến động. Tuy nhiên, khi lấy kết quả kỳ thi này làm phép so sánh, đối chiếu chất lượng giáo dục mũi nhọn giữa nhóm phòng GD&ĐT tương đồng, thấy có đôi điều đáng suy ngẫm.
1.
Kỳ thi năm nay không có sự chênh lệch lớn về số lượng thí sinh giữa các môn thi; thấp nhất vẫn là môn Tin học, cao nhất là hai môn Toán và Văn cùng có 83 thí sinh. Tỉ lệ thí sinh đạt giải ở từng môn dao động từ 33%-39%, trong đó môn Tin có đông thí sinh đạt giải nhất (18/46 thí sinh). Môn có ít thí sinh đạt giải nhất là Toán, chỉ 28/83 thí sinh có giải. Trong 9 môn thi là Toán, Lý, Hóa, Sinh, Tin, Sử, Văn, Địa, tiếng Anh, có 3 môn không có giải Nhất là Văn, Sử, Địa. Nhưng cũng không vội buồn vì tỉ lệ đạt giải của 3 môn này cũng như số học sinh đạt các giải Nhì, giải Ba vẫn nằm ở mức giữa so với các môn còn lại.
Nhiều năm qua, chưa có đơn vị nào thay thế vị trí “quán quân” môn tiếng Anh của Phòng GD&ĐT Quy Nhơn trong các kỳ thi học sinh giỏi cấp tỉnh.
- Trong ảnh: Một tiết học tiếng Anh tại Trường THCS Lê Lợi.
Theo quy định của Kỳ thi, các phòng GD&ĐT tham gia mỗi môn thi với số học sinh tối đa là 10 em. Theo số liệu thống kê của Phòng Khảo thí và Quản lý chất lượng giáo dục (Sở GD&ĐT), có 7/11 phòng GD&ĐT tham gia đầy đủ 9 môn thi, trong đó tham gia đông đủ nhất là Phòng GD&ĐT huyện Tây Sơn, tiếp đến là các phòng GD&ĐT huyện Phù Mỹ, TP Quy Nhơn, Hoài Nhơn, An Nhơn… Trừ các phòng GD&ĐT ở huyện miền núi, chỉ duy nhất Phòng GD&ĐT huyện Tuy Phước đăng ký 8 môn thi và không có môn Tin học.
Trong số 3 huyện miền núi, Phòng GD&ĐT huyện An Lão tham dự nhiều môn thi nhất với 6 môn thi. Phòng GD&ĐT huyện Vân Canh tuy tham dự ít nhất, chỉ với 4 môn nhưng số thí sinh dự thi hai môn Toán và Văn lại cao nhất (10 Toán, 8 Văn). Đáng chú ý là chỉ duy nhất huyện Vân Canh có học sinh dự thi môn tiếng Anh. Nếu như lâu nay, tiếng Anh là một trong những “điểm yếu” của các phòng GD&ĐT huyện miền núi thì sự xuất hiện của 7 thí sinh Vân Canh, chưa nói đến kết quả thi thế nào, cũng là điều rất đáng khích lệ.
2.
Thời gian qua, cùng với giáo dục đại trà, phần lớn phòng GD&ĐT nỗ lực giữ vững và nâng cao chất lượng giáo dục mũi nhọn, lấy đó làm bàn đạp đẩy chất lượng đại trà lên cao. Sẽ là khập khiễng nếu so sánh để tôn vinh hoặc đánh giá thấp chất lượng giáo dục của tất cả các phòng GD&ĐT trong toàn tỉnh, bởi chất lượng giáo dục phụ thuộc không nhỏ vào nhiều yếu tố như đặc điểm dân cư, điều kiện kinh tế-xã hội… Tuy nhiên, khi cắt thành lát nhỏ, so sánh những địa phương có nhiều điểm tương đồng, sẽ thấy có những cách biệt. Chẳng hạn, Phòng GD&ĐT TP Quy Nhơn, huyện Hoài Nhơn và thị xã An Nhơn đều ở những vùng thuận lợi. Số thí sinh dự thi tương đương nhau nhưng thị xã An Nhơn chỉ có 1 giải Nhì, 3 giải Ba so với 1 giải Nhất, 5 giải Nhì, 6 giải Ba của Hoài Nhơn và 3 giải Nhất, 9 giải Nhì, 20 giải Ba của TP Quy Nhơn. Riêng với môn tiếng Anh, liên tục nhiều năm qua, Phòng GD&ĐT TP Quy Nhơn không “có đối thủ” trong các cuộc thi.
Với 3 huyện: Tuy Phước, Phù Cát và Phù Mỹ, qua kỳ thi, Phòng GD&ĐT huyện Phù Mỹ và Phù Cát tiếp tục giữ vững “phong độ”( Phù Cát với 2 giải Nhất, 3 giải Nhì, 5 giải Ba; Phù Mỹ 3 giải Nhì, 16 giải Ba); còn Tuy Phước có phần “yếu” hơn chỉ với 8 giải Ba (không có giải Nhất, Nhì).
Ngành GD&ĐT 3 huyện miền núi Vân Canh, Vĩnh Thạnh, An Lão đều gặp nhiều khó khăn nên nỗ lực của từng trường, từng đơn vị đều đáng khích lệ, trân trọng. Dù vậy, qua kỳ thi này, Phòng GD&ĐT huyện Vân Canh có 30 thí sinh dự thi 4 môn nhưng không có thí sinh nào đạt giải. Trong khi đó, Phòng GD&ĐT huyện An Lão có 2 giải Khuyến khích, còn Phòng GD&ĐT huyện Vĩnh Thạnh có 1 giải Ba, 2 giải Khuyến khích.
Ông Trần Văn Cơ, Trưởng Phòng Giáo dục trung học (Sở GD&ĐT), đánh giá: Kết quả thi học sinh giỏi lớp 9 đã đánh giá chính xác chất lượng giáo dục mũi nhọn tại các địa phương và không có thay đổi nhiều trong những năm qua. Đã đến lúc các phòng GD&ĐT cần nỗ lực nhiều hơn, tạo ra những bứt phá trong thời gian tới, góp phần tạo chuyển biến mạnh mẽ hơn chất lượng giáo dục mũi nhọn của tỉnh.
NGỌC TÚ