Mùa gặt

Lúa chín vàng ruộm. Cả một biển vàng ruộm, mênh mông, hút mắt. Con chiền chiện xập xè đôi cánh, chấp chới tung lên, hạ xuống những đường lượn hình sin rồi đột ngột rơi tõm, lặn biến mất tăm vào lượn sóng vàng cồn lên sau ngọn gió nồm. Lũ cào cào tanh tách, cuống cuồng tránh xa cái “vật thể lạ” vừa hung hãn bổ nhào. Đâu đó, từ trong bụng đồng vàng, vọng ra tiếng líp chíp mơ hồ của đám chiền chiện non vừa mở mắt…

Tháng ba âm lịch. Mùa gặt. Vàng đồng. Vàng nắng. Rợn ngợp một màu vàng. Những dòng vàng cuồn cuộn chảy, thấm đẫm hương trời, nồng nàn vị đất, mặn mặn mồ hôi; tất cả kết tinh vào những hạt vàng mẩy căng, mộc mạc mà hào hoa, nhỏ nhoi mà vĩ đại. Câu chuyện ngụ ngôn xưa về một triệu phú trên bước đường li loạn phải đổi bát vàng để lấy bát cơm vẫn còn mang ý nghĩa nhân sinh cho đến tận giờ…

Tháng ba. Mùa gặt. Cu gáy cũng về theo mùa gặt. Con cu chân đỏ, cổ khoác vòng cườm xanh, đậu vắt vẻo đọt tre. Quá thừa thãi, quá no nê; con chim chỉ còn mỗi việc lim dim mắt, gân cổ mà ca cái giai điệu “cúc cù cu” tạ ơn trời đất hay xun xoe bộ cánh mịn mượt “grù, grù…” làm duyên, nài nỉ bạn tình…

Chiều xuống. Gió và gió. Biển vàng xao động. Những sóng lúa rùng rùng, chuyển động lan xa, xa tít tận chân trời. Đồng vàng trong gió chiều đang đi vào tranh ấn tượng của Van Gogh - mà cũng có thể chính bức tranh Van Gogh tình cờ rớt xuống đồng vàng. Nguồn sống ẩn tàng bên trong cái Đẹp; một cái đẹp mỡ màng, sung túc, ấm no đang trải dài, vươn xa, hoành tráng bao la, chẳng biết đâu bến đâu bờ...

Tinh mơ. Đất trời còn đẫm sương; cỏ cây còn ngái ngủ; đồng vàng lao xao tiếng cười, tiếng nói. Xình xịch, rào rạo, chiếc máy gặt đập liên hợp lừng lững bò dọc xoay ngang; bò đến đâu tóm gọn lúa vàng vào bao, phun rơm vàng sang bên tung tóe. Ôi! Xa lâu rồi cái cảnh nón trắng ken dày, lục đục gióng quang, lô nhô hái liềm mỗi khi vào vụ gặt; vui thì vui thật, nhưng quá nhọc nhằn! Giờ gặt máy, đám ruộng rộng nhưng chỉ vài ba người theo chân máy mà gẩy rơm, vác lúa. Nhoáng tiếng xong ngay một đám; máy lại phì phò, lừng lững trèo bờ băng sang đám khác. Lại xình xịch rào rạo không hề biết mệt, cần mẫn thu gom những hạt vàng mẩy căng đổ đầy bao như gom lấy ấm no mà đền đáp những dãi dầu. Mặt trời lên cao; trên vài chân ruộng gặt xong trơ rạ giữa đồng vàng như manh áo vá, còn chỉ ngổn ngang từng luống rơm vàng được tay người gẩy mỏng đang từ từ khô cong dưới cái nắng chớm hè. Lúa hạt đã chóng vánh được “tập kết” lên đường từng đống bao lăn lóc chờ xe bò, xe công nông tải về thôn xóm. Mở bao lúa, vốc nắm vàng căng mẩy lên tay, người nông dân đen nhẻm, nhễ nhại mồ hôi bỗng quên đi cái nắng rát da khi cả gương mặt sáng bừng lên, thư thái một nụ cười…

Tôi yêu đồng vàng. Tôi yêu làng quê; yêu cái nội lực nhẫn nại, âm thầm, bền bỉ của nhà nông. Cái nội lực cứ mỗi độ mùa sang lại kết tinh trên những cánh đồng vàng…

Y NGUYÊN