Mô hình muối trải bạt: Hiệu quả bất ngờ
Để thoát khỏi tình trạng được mùa mất giá, diêm dân không có cách nào khác ngoài đổi mới công nghệ để nâng cao năng suất, sản lượng và chất lượng muối. Hiện nay, trên địa bàn các tỉnh Nam Trung Bộ người dân đang cải tạo, chuyển đổi dần những diện tích muối sản xuất trên đất kém hiệu quả sang làm muối trải bạt, bước đầu đạt hiệu quả tích cực.
Sau nhiều năm quen với việc sản xuất muối theo kiểu truyền thống (làm muối đất) nhưng hiệu quả kinh tế mang lại không cao, thậm chí là thua lỗ và người nông dân phải bỏ nghề. Cái khó ló cái khôn, hiện nay, trên địa bàn các tỉnh Nam Trung Bộ nhiều diêm dân sản xuất muối đã mạnh dạn chuyển sang kỹ thuật làm muối sạch bằng phương pháp kết tinh trên ô trải bạt.
Tại thị xã Ninh Hòa, tỉnh Khánh Hòa nhiều diêm dân đã mạnh dạn học hỏi kinh nghiệm, vay vốn đầu tư bạt để ứng dụng vào ruộng muối của mình. Ông Nguyễn Hữu Tiến (xã Ninh Diêm, thị xã Ninh Hòa, Khánh Hòa) cho biết: Trước đây, gia đình cũng làm muối đất nhiều năm nhưng hầu như năm nào cũng hòa vốn hoặc lỗ, do năng suất thấp, chất lượng muối kém, giá thành thấp, doanh thu không cao. Sau một thời gian tìm hiểu, đầu năm 2014, tôi đầu tư hơn 170 triệu để trải bạt và làm đất cho 2.000m2 muối, cuối năm sản lượng thu về 170 tấn với giá bán cao hơn đã mang về nguồn lợi nhuận đáng kể.
Theo ông Tiến, mô hình làm muối trải bạt cho muối trắng, sạch, năng suất cao, đầu ra ổn định, giá bán từ 800 đồng đến 1.000 đồng/kg. Điểm khác biệt trong áp dụng phương thức làm muối trải bạt của ông Tiến là đầu tư trải bạt từ các ô chứa nước cho đến ruộng phơi lấy muối. Cách làm này nhằm tạo sự bốc hơi nhanh của nước, tăng độ mặn để khi bơm nước mặn lên ruộng phơi sẽ nhanh kết tinh tạo muối, rút ngắn thời gian phơi từ 3 đến 5 ngày so với cách làm muối thông thường.
Còn tại Bình Định, để nâng cao hiệu quả trong sản xuất muối, những năm qua Sở NN-PTNT tỉnh cũng đã hỗ trợ các địa phương chuyển đổi từ sản xuất muối truyền thống sang làm muối sạch. Niên vụ trước, trong tổng số 213 ha ruộng muối trên địa bàn tỉnh, có 13 ha sản xuất bằng phương pháp trải bạt với năng suất và hiệu quả cao hơn 30% so với phương pháp sản xuất truyền thống.
Hiện nay, toàn tỉnh Bình Định có 215ha ruộng muối với 1.350 hộ diêm dân tham gia sản xuất, tập trung tại các huyện: Phù Mỹ, Phù Cát, Tuy Phước và TP.Quy Nhơn. Đại diện phòng Nông lâm sản và nghề muối thuộc Chi cục Phát triển nông thôn Bình Định cho biết: Mô hình làm muối trải bạt cho năng suất, hiệu quả khá cao, đạt trên 90 tấn/ha, tăng gấp 2-3 lần so với sản xuất theo phương pháp truyền thống, chất lượng muối được nâng cao rõ rệt.
Việc chuyển đổi từ phương pháp sản xuất muối truyền thống sang muối sạch là hướng đi tất yếu sau một thời gian dài diêm dân khốn khó, chật vật với hạt muối. Thực tế việc hỗ trợ xây dựng các mô hình sản xuất muối sạch tại các địa phương trong các năm qua đã minh chứng điều đó. Tuy nhiên, để một lúc chuyển đổi toàn bộ ruộng muối sang làm muối sạch là rất khó vì hầu hết đời sống của diêm dân còn khó khăn, trong khi chi phí để mua bạt là quá sức đối với họ.
Thế nên, nhiều ý kiến cho rằng để chiến lược sản xuất muối sạch được tiếp tục đẩy mạnh, ngoài những nỗ lực của diêm dân thì cũng rất cần sự hỗ trợ của ngành muối và của các ban ngành chức năng.
Để nâng cao hiệu quả trong sản xuất muối, những năm qua Sở NN-PTNT tỉnh Bình Định đã hỗ trợ các địa phương chuyển đổi từ sản xuất muối truyền thống sang làm muối sạch. Niên vụ trước, trong tổng số 213 ha ruộng muối trên địa bàn tỉnh, có 13 ha sản xuất bằng phương pháp trải bạt với năng suất và hiệu quả cao hơn 30% so với phương pháp sản xuất truyền thống, mang về thu nhập đáng kể cho diêm dân.
Theo Văn Nhất (báo Đại đoàn kết)