Diễn đàn kinh tế Mùa Xuân: Xoay đúng cách là chuyển
Ví von rằng nhìn ngắn hạn thì có thể “vỗ tay”, nhưng về lâu dài thì vẫn nên “chau mày”, ông Trần Đình Thiên nhắc nhở, cần phải tập trung tạo sự chuyển biến có chất lượng trong tiến trình cải cách và tái cơ cấu; chuẩn bị năng lực hội nhập và tháo gỡ các nút thắt nợ xấu và tỷ giá. “Xoay đúng cách là chuyển”, TS Thiên khẳng định một cách tin tưởng.
Góp ý về một nhiệm vụ mà ông cho là cần đặc biệt ưu tiên, nguyên Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại của Quốc hội Vũ Mão đề xuất Quốc hội ban hành một đạo luật về cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước. “Đó là nguồn lực cực kỳ lớn của nhà nước, hàng chục, hàng trăm ngàn tỷ đồng, trong khi lại chưa được kiểm soát chặt chẽ bằng công cụ pháp lý đủ mạnh”, ông giải thích.
Nguyên tắc chi phối cổ phần hóa, theo ông Vũ Mão và nhiều ý kiến khác tại Diễn đàn, là bán theo giá thị trường và đúng định hướng thị trường; nhà nước giữ lại càng ít vốn càng tốt, để chuyển nguồn lực quốc gia cho doanh nghiệp tư nhân quản lý có thể hiệu quả hơn.
Quan tâm tới nhiệm vụ tái cơ cấu ngân hàng, TS Nguyễn Minh Phong hiến kế: “Để hỗ trợ quá trình giải quyết nợ xấu và sở hữu chéo; lành mạnh hóa môi trường đầu tư, cần sớm bổ sung và hoàn thiện những quy định pháp lý đủ hiệu lực và rõ ràng về việc chế tài những vi phạm về sở hữu chéo và vượt trần sở hữu của cá nhân, tổ chức; cho phép các nhà đầu tư được quyền thành lập công ty mua bán nợ, thực hiện mua bán nợ, cùng với việc sở hữu và xử lý tài sản thế chấp là bất động sản”.
Ông Phong cũng đề nghị Quốc hội nghiên cứu giảm hoặc bỏ thuế giá trị gia tăng đối với trường hợp bán tài sản bảo đảm không thu hồi đủ vốn vay; sửa Bộ luật Dân sự về tăng lãi suất chậm thi hành án, chậm trả nợ để buộc người có nghĩa vụ trả nợ chấp hành nghiêm túc, nhanh chóng, xóa nghịch lý “con nợ càng chây ỳ, kéo dài thời hạn trả nợ thì lại càng có lợi cho mình”.
Góp phần lý giải nguyên nhân tại sao doanh nghiệp Việt Nam mất đi động lực sáng tạo, TS Trần Du Lịch, Phó Trưởng Đoàn Đại biểu Quốc hội TPHCM phân tích, môi trường kinh doanh được cấu thành bởi rất nhiều yếu tố. Theo ông, vừa qua, trong quá trình đổi mới thể chế, Quốc hội khoá XIII đã làm rất tốt phần đổi mới về thể chế kinh tế, đặc biệt là với việc ban hành Luật Doanh nghiệp và Luật Đầu tư. Nhưng thể chế kinh tế, cùng với thể chế tài chính công và hành chính công là 3 bộ phận cấu thành không thể tách rời, cần chuyển động đồng bộ. Chỉ khi cỗ xe thể chế chuyển động một cách ổn định với tốc độ hợp lý, niềm tin của cộng đồng doanh nghiệp mới được hình thành và củng cố. Khi đó, họ mới dốc mọi nguồn lực để đầu tư, phát triển sản xuất kinh doanh và tạo nên tăng trưởng chất lượng cao. Nói cách khác, trong năm 2015, việc cải thiện thể chế tài chính công và hành chính công chính là mục tiêu cần hết sức quan tâm.
Hôm nay (22.4), Diễn đàn tập trung vào các giải pháp cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh.
Ý kiến cộng đồng doanh nghiệp nước ngoài: Chính sách cần thực sự minh bạch, công bằng
Trong tham luận gửi tới Diễn đàn, đại diện Phòng Thương mại châu Âu tại Việt Nam (EuroCham) cho rằng, môi trường kinh doanh nhìn chung rất khả quan. Mỗi quý, EuroCham đều xuất bản khảo sát Chỉ số môi trường kinh doanh (Business Climate Index – BCI).
Kết quả khảo sát BCI hàng quý số 17, được thực hiện vào tháng 12-2014, cho thấy lòng tin của cộng đồng kinh doanh đã tăng hơn một chút so với quý trước, từ 74 lên 78 điểm. Kết quả này rất gần với kết quả cao nhất từ trước đến nay, vào đầu năm 2011.
Tuy nhiên, trong lĩnh vực phát triển cơ sở hạ tầng thông qua hình thức đối tác công - tư (Public - Private Partnerships - PPP), EuroCham đề nghị Chính phủ chỉ đạo việc nhận diện các dự án PPP tiềm năng, đánh giá các dự án và tổ chức quy trình đấu thầu công khai và cạnh tranh.
Theo quan điểm của EuroCham, các doanh nghiệp nhà nước “không nên được hưởng lợi ích từ những lợi thế như hỗ trợ tiếp cận vay vốn, trợ cấp trực tiếp hoặc gián tiếp của Chính phủ”.
Cũng nhấn mạnh yêu cầu minh bạch và công bằng trong chính sách, ông Atsusuke KAWADA, Trưởng đại diện văn phòng Tổ chức Xúc tiến Mậu dịch Nhật Bản (JETRO) Hà Nội, Phó Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp Nhật Bản tại Việt Nam cho biết, từ tháng 10 đến tháng 12 năm ngoái, JETRO đã thực hiện một bản điều tra về đánh giá môi trường kinh doanh tại các nước nhận đầu tư.
Kết quả phản hồi từ doanh nghiệp cho thấy vẫn có trên 40% doanh nghiệp đang tiếp tục chỉ ra rằng ở tiêu chí “hệ thống pháp luật chưa hoàn thiện, vận hành thiếu minh bạch”. Việt Nam là nước đứng thứ 3 trong tốp các nước tệ nhất trong các nước được khảo sát.
Đáng lưu ý, liên quan đến “sự phức tạp trong thủ tục hành chính”, có những vấn đề được chỉ ra như là “bị yêu cầu những lệ phí không chính thức” trong thuế quan, “thời gian thẩm tra không rõ ràng” khi thay đổi hay gia hạn giấy phép đầu tư hay “tiêu chuẩn thẩm tra thiếu minh bạch” trong giấy phép đầu tư của các công ty kinh doanh ngành dịch vụ”. Mặt khác, nhiều doanh nghiệp Nhật Bản đầu tư vào Việt Nam cho rằng việc quyển dụng nhân sự cấp quản lý nói trôi chảy tiếng Nhật hoặc tiếng Anh ở các tỉnh là cực kỳ khó khăn.
Theo SGGP