WHO: 1/5 số trẻ em trên thế giới chưa được tiêm chủng
Cứ 5 trẻ em trên thế giới lại có 1 em chưa được tiêm chủng thường lệ và nỗ lực đảm bảo toàn bộ trẻ em trên toàn cầu được tiêm chủng vẫn còn "chệch hướng" - Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) thông báo ngày 22.4.
Trong năm 2013, gần 22 triệu trẻ sơ sinh, trong đó có nhiều em sống ở các nước thuộc nhóm quốc gia nghèo nhất thế giới, không tiêm ngừa bạch hầu, ho gà và uốn ván - WHO dẫn chứng số liệu thống kê mới nhất cho biết. Gần một nửa trong số này là trẻ em của ba nước: Ấn Độ, Pakistan và Nigeria.
Giám đốc bộ phận tiêm chủng của WHO, ông Jean-Marie Okwo-Bele bày tỏ thái độ hết sức lo lắng trước thông tin này và cho biết thêm, hiện nay, mỗi năm, vẫn còn 1,5 triệu trẻ em chết yểu vì những bệnh có thể phòng ngừa được bằng vắc-xin.
Vài chục năm trở lại đây, thế giới đã đạt nhiều tiến bộ lớn việc nâng cao tỉ lệ tiêm phòng, từ mức chỉ 5% tại một số nước vào giữa thập niên 70 lên mức 84% tính trung bình toàn cầu vào năm 2013.
129 nước đạt tỉ lệ tiêm chủng trên 90% và vắc-xin đã cứu sống khoảng 3 triệu người mỗi năm.
Tuy nhiên, ông Okwo-Bele cảnh báo, tiến bộ trên đang chậm lại trong vài năm gần đây bất chấp tất cả các nước thành viên của WHO cam kết vào năm 2012 rằng sẽ triển khai kế hoạch đảm bảo tất cả mọi trẻ em của nước mình đều được tiêm chủng.
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng trên, trong đó có giá vắc-xin, hệ thống y tế yếu kém và không có cơ hội tiếp cận vắc-xin tại các nước nghèo.
Xung đột vũ trang và tình trạng bất ổn an ninh cũng hạn chế khả năng tiếp cận dịch vụ tiêm chủng của người dân. Tình trạng khẩn cấp, chẳng hạn như dịch Ebola tại Tây Phi cũng ảnh hưởng đến tỉ lệ tiêm phòng. Số liệu thống kê chưa được xác thực gần đây cho thấy, tỉ lệ tiêm ngừa tại Guinea, Liberia và Sierra Leone giảm tới 30% trong giai đoạn dịch Ebola hoành hành ác liệt nhất tại ba nước này.
Tại các nước phát triển, nơi tỉ lệ tiêm chủng nói chung là cao, vẫn có một bộ phận nhỏ người dân không chịu đưa con em đi tiêm chủng và đó là nguyên nhân gây ra đợt dịch sởi bùng phát gần đây tại Mỹ và một số nước phương Tây khác.
Tháng trước, giới nghiên cứu nhận định, nhiều khả năng tỉ lệ tiêm chủng thấp (từ 50-86%) tại Mỹ là nguyên nhân chính khiến dịch sởi bùng phát tại nước này.
Tại các nước giàu, tỉ lệ tiêm chủng thấp có thể bắt nguồn từ thái độ chủ quan cho rằng nhiều căn bệnh chết người có thể phòng ngừa được bằng vắc-xin hiếm khi xuất hiện. Ngoài ra, nhiều phụ huynh lo sợ rằng, vắc-xin ngừa sởi, quai bị và rubella làm tăng khả năng mắc bệnh tự kỷ, bất chấp hàng loạt nghiên cứu khoa học liên tục khẳng định lo lắng này là không có cơ sở.
WHO cho biết, tỉ lệ tiêm ngừa trên toàn thế giới khác nhau tùy theo từng loại vắc-xin. 84% số trẻ em toàn cầu được tiêm vắc xin bạch hầu-ho gà-uốn ván, đậu mùa và sởi. Tuy nhiên, chỉ có 14% tiêm ngừa rotavirus, thủ phạm phổ biến gây ra bệnh tiêu chảy nghiêm trọng ở trẻ.
WHO kêu gọi cộng đồng thế giới chung tay nỗ lực nâng cao tỉ lệ tiêm ngừa cho trẻ em nhằm ngăn chặn trường hợp tử vong và khuyết tật không đáng có vì lý do không tiêm vắc-xin.
Tố Uyên (Theo AFP)