Khánh thành Hợp phần Khu tưới Văn Phong:
Phát huy hiệu quả hồ chứa nước Định Bình
Hôm nay (27.4), Bộ NN&PTNT cùng UBND tỉnh tổ chức trọng thể lễ khánh thành, đưa vào sử dụng Hợp phần Khu tưới Văn Phong (HPKTVP) thuộc Dự án Thủy lợi hồ chứa nước Định Bình. Đây là công trình thủy lợi lớn nhất tỉnh, phục vụ sản xuất nông nghiệp và dân sinh, góp phần phát triển KT-XH tỉnh nhà.
Năm 2009, hồ chứa nước Định Bình nằm ở đầu nguồn sông Côn trên địa bàn huyện Vĩnh Thạnh được xây dựng hoàn thành với dung tích 226 triệu m3. Đây là công trình “đại thủy nông” lớn nhất tỉnh, mang lại niềm tự hào và khấp khởi hy vọng cho người dân vùng hạ du.
Về đích đúng hẹn
Thế nhưng đối với nông dân ở các huyện Tây Sơn, An Nhơn, Phù Cát…, việc xây dựng hồ Định Bình mới mang lại cho bà con một nửa niềm vui vì thiếu công trình đập dâng và hệ thống thủy lợi nên công trình hồ chứa chưa phát huy hiệu quả. Sau khi khánh thành hồ Định Bình, tháng 6.2009, Bộ NN&PTNT đã cho phép khởi công xây dựng HPKTVP. Sau hơn 6 năm thi công, đến nay công trình đã về đích an toàn.
HPKTVP được Bộ NN&PTNT phê duyệt dự án đầu tư với tổng số vốn 2.070 tỉ đồng, gồm hệ thống đập dâng 544 tỉ; hệ thống kênh tưới 1.526 tỉ, được đầu tư bằng nguồn vốn trái phiếu Chính phủ. Trong đó, công trình đập dâng Văn Phong do Ban quản lý (BQL) Đầu tư và Xây dựng thủy lợi 6 thuộc Bộ NN&PTNT làm chủ đầu tư, hệ thống kênh tưới Văn Phong do UBND tỉnh làm chủ đầu tư.
Kỹ sư Nguyễn Minh Nhân, Phó Giám đốc BQL Đầu tư và Xây dựng thủy lợi 6, cho biết: Đập dâng Văn Phong là một trong những công trình đầu tiên và là công trình lớn nhất trong nước được thiết kế phần đập tràn piano, kết hợp với đập tràn có cửa, nhằm tăng lưu lượng thoát lũ cho đập, giảm ngập ở thượng lưu khi lũ về; tiết kiệm chi phí xây dựng công trình. Đây cũng là đập piano có quy mô lớn nhất hiện nay trên thế giới. Hệ thống kênh tưới được thiết kế hầu hết kiên cố hóa, đảm bảo ổn định lâu dài và nâng cao hiệu quả tưới tiêu.
Qua quá trình gần 6 năm nỗ lực vượt qua nhiều khó khăn về điều kiện thời tiết, khí hậu, cùng với sự miệt mài lao động của các đơn vị thi công, và quá trình giám sát chặt chẽ của chủ đầu tư, công trình đã về đích đúng hẹn. Đáng ghi nhận là chủ đầu tư và các đơn vị thiết kế, thi công đã xử lý nhiều vấn đề về kỹ thuật, công nghệ; đặc biệt là nghiên cứu áp dụng thi công bê tông bằng phương pháp tự đầm, một phương pháp thi công tiên tiến lần đầu tiên được áp dụng để thi công các cánh tràn piano kết cấu mỏng, nhiều cốt thép với khối lượng bê tông lớn... đã đáp ứng yêu cầu nhằm đẩy nhanh tiến độ và nâng cao chất lượng công trình. Việc thi công hệ thống kênh tưới cũng khá phức tạp, khó khăn do dàn trải trên địa bàn rộng lớn, địa hình địa chất đa dạng; công tác đền bù, giải phóng mặt bằng khá phức tạp, với tổng diện tích đất phải thu hồi toàn dự án là 257 ha, trên 10.000 hộ bị ảnh hưởng, trong đó có 57 hộ tái định cư.
Theo đánh giá bước đầu, HPKTVP được tổ chức quản lý, xây dựng bảo đảm an toàn, đạt chất lượng tốt về kỹ thuật, đẹp về mỹ thuật, đáp ứng tiến độ. Hệ thống công trình được tạm đưa vào sử dụng từ cuối tháng 5.2014, phát huy hiệu quả sớm, kịp thời phục vụ chống hạn cho gần 4.000ha cây trồng vụ Hè Thu. Từ tháng 10.2014, công trình đã được thử tải toàn bộ, đảm bảo yêu cầu, và đã vận hành an toàn trong mùa mưa lũ vừa qua.
HPKTVP được xây dựng hoàn thành là một sự kiện rất có ý nghĩa trong thời điểm hạn hán đang diễn ra gay gắt hiện nay; và cũng là thành tích chào mừng Đại hội Đảng các cấp, tiến tới Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XII, chào mừng 70 năm ngày thành lập Bộ Canh nông, nay là Bộ NN&PTNT.
Dòng nước mang lại ấm no
Thời điểm trước lễ khánh thành HPKTVP, đưa chúng tôi đi tham quan công trình, gương mặt của kỹ sư Nguyễn Minh Nhân đã “dãn” ra và tươi hơn rất nhiều so với trước đây. Ông tâm sự: “HPKTVP hoàn thành sẽ phát huy hết công suất thiết kế của hồ chứa nước Định Bình. Ước mơ của nhân dân các vùng hạ du hưởng lợi từ công trình đến nay đã trở thành hiện thực. Hàng chục ngàn héc ta đất nông nghiệp, nuôi trồng thủy sản sẽ được cấp đủ nước và ổn định để phát triển sản xuất; môi trường sinh thái sẽ được cải thiện đáng kể, góp phần vào công cuộc phát triển KT-XH của tỉnh trong thời gian đến”.
Ông Lê Văn Trung, nông dân ở thôn Kiên Long, xã Bình Thành (huyện Tây Sơn), không giấu được niềm vui: Lâu nay, bà con chúng tôi luôn ước ao có hệ thống kênh mương cung cấp nước tưới cho sản xuất nông nghiệp tại địa phương. Bây giờ, khi tận mắt chứng kiến hệ thống kênh tưới, đập dâng được xây dựng hoàn chỉnh và hoành tráng, bà con ai cũng vui mừng. Lâu nay do không có nguồn nước đảm bảo nên người dân địa phương chỉ sản xuất độc canh 1 vụ lúa hoặc hoa màu/năm. Giờ đây, hệ thống kênh mương được xây dựng kiên cố giúp cho người dân hết nỗi lo bị thiếu nước sản xuất. Bà con đã tổ chức thâm canh, tăng vụ để tăng hiệu quả sản xuất, tăng thu nhập. Trong vụ Đông Xuân vừa qua, nhờ nguồn nước tưới dồi dào từ hệ thống kênh tưới Văn Phong, cả xã được mùa lúa, rất phấn khởi.
Ông Phan Trọng Hổ, Giám đốc Sở NN&PTNT, không giấu được niềm vui: Việc đưa vào khai thác, sử dụng HTKTVP có ý nghĩa rất quan trọng đối với sự phát triển KT-XH của tỉnh. Hệ thống kênh tưới Văn Phong còn đáp ứng yêu cầu chống hạn, cung cấp nước sinh hoạt cho các xã vùng hạ lưu của tỉnh. Để phát huy hiệu quả công trình, Sở NN&PTNT đang phối hợp với chính quyền các địa phương vùng hưởng lợi tổ chức quy hoạch lại sản xuất, bố trí cây trồng phù hợp nhằm tăng năng suất, tăng hiệu quả kinh tế, tăng thu nhập cho người dân.
NGUYỄN HÂN
HPKTVP gồm công trình đập dâng Văn Phong và hệ thống kênh tưới Văn Phong. Công trình đầu mối đập dâng Văn Phong trên địa bàn xã Bình Tường, huyện Tây Sơn; cách hồ chứa nước Định Bình 30 km về phía hạ lưu. Đây là công trình cấp 2, có chiều cao lớn nhất 27,70m, dài 565 m; với 10 khoang tràn, lắp cửa van cung bằng thép, đóng mở bằng hệ thống xy lanh thủy lực. Còn lại là đập không tràn và nhà máy thủy điện ở 2 bờ. Trên đỉnh đập có cầu giao thông trọng tải HL93.
Hệ thống kênh tưới Văn Phong bao gồm kênh chính dài 34,52 km và gần 212 km kênh cấp dưới cùng gần 3.000 công trình các loại trên kênh. Tổng khối lượng thi công cả HPKTVP gồm hơn 5,3 triệu m3 đất đá đào đắp, hơn 397.000 m3 bê tông, 5.900m3 đá xây lát, trên 4.000 tấn thép và cơ khí các loại.
HPKTVP đưa nguồn nước hồ Định Bình tưới cho 12.545 ha đất canh tác, kết hợp phát điện với công suất lắp máy 6 MW; đồng thời cấp nước cho dân sinh và chăn nuôi, kết hợp cải tạo môi trường trong khu vực.