Nuôi tôm tự phát ở xã Mỹ Thành (huyện Phù Mỹ): Gây ra nhiều hệ lụy
Thời gian gần đây, thấy việc nuôi tôm trên cát mang lại hiệu quả kinh tế, nhiều người dân đã ồ ạt lấp đất ruộng, đất vườn để làm hồ nuôi tôm theo kiểu tự phát. Việc này đã và đang xảy ra tại xã Mỹ Thành (huyện Phù Mỹ) với diện tích nuôi tôm trái phép đã lên tới 36 ha. Song việc ngăn chặn, xử lý của chính quyền địa phương vừa chậm trễ, lại thiếu kiên quyết nên đã gây ra nhiều hệ lụy.
Đất vườn biến thành hồ nuôi tôm (ảnh chụp tại thôn Hưng Tân, xã Mỹ Thành, huyện Phù Mỹ).
Thời điểm cuối tháng 4 này, dọc đường bê tông qua các thôn Hưng Tân, Hưng Lạc, Vĩnh Lợi (xã Mỹ Thành), sẽ không khó để nhận ra hàng chục ao, hồ nuôi tôm chen lẫn với những vườn cây, ruộng lúa. Cảnh người cho tôm ăn, kẻ kéo lưới kiểm tra sinh trưởng của tôm, tiếng máy sục khí chạy đều khắp xóm. Song, hầu hết các ao nuôi tôm này đều nằm ngoài vùng quy hoạch.
Ông Ngô Hải, Chủ tịch UBND xã Mỹ Thành, cho biết: Địa phương chỉ quy hoạch vùng nuôi tôm trong diện tích 70 ha, thuộc vùng ven đầm hạ triều. Với nhiều hồ tôm tự phát như hiện nay là hoàn toàn không phù hợp, vì nằm về phía cao triều, khó lấy nước mặn, cũng như không có đường thoát cho nước thải. Tuy nhiên, vì chút lợi trước mắt khiến nhiều hộ dân tìm cách biến những khu vườn và đất sản xuất nông nghiệp thành những hồ nuôi, bất chấp sự ngăn cản từ chính quyền địa phương.
Việc nuôi tôm trên cát chưa được ngành chức năng của tỉnh quy hoạch cụ thể, cộng thêm việc quản lý lỏng lẻo từ chính quyền sở tại đã khiến cho tình hình nuôi tôm diễn ra tràn lan như hiện nay. Đáng nói, đa phần các hồ nuôi tôm ở đây đều không có hệ thống xử lý nước thải cho từng cụm vùng, làm cho nước mặn và chất thải thấm sâu vào đất các khu dân cư gây nên hiện tượng nước sinh hoạt bị ô nhiễm không thể sử dụng được; hiện tượng nhiễm mặn đã xuất hiện phổ biến và gây rất nhiều trở ngại trong sinh hoạt cho bà con trên địa bàn xã.
Nhiều hộ dân tại thôn Hưng Tân lo lắng: Nguồn nước ngầm ở địa phương đang bị cạn kiệt; những giếng có nước thì cũng bị nhiễm mặn và có mùi tanh nên chỉ có thể sử dụng để giặt giũ, nước uống phải đi mua từng bình rất tốn kém.
Trước câu hỏi vì sao tình trạng người dân ồ ạt lấp đất ruộng, đất vườn để nuôi tôm diễn ra trong thời gian dài, nhưng địa phương lại không có biện pháp ngăn chặn kịp thời, ông Ngô Hải, Chủ tịch UBND xã Mỹ Thành, cho biết: Năm 2010 đến năm 2014, là thời điểm nạn nuôi tôm trái phép phát triển rầm rộ, trước tình trạng này, xã đã thành lập tổ công tác gồm công an, địa chính, tư pháp về từng thôn, xóm kiểm tra; lập biên bản các trường hợp vi phạm, xử phạt hành chính và buộc làm cam kết san lấp diện tích đã đào, trả lại nguyên trạng. Nhưng sau đó họ thuê xe cơ giới đợi đến 1, 2 giờ sáng để làm; chỉ 2 - 3 tiếng đồng hồ sau là hình thành 1 cái ao. Thậm chí, xã còn cử tổ công tác, tổ chức ngăn chặn xe cơ giới đi vào những địa bàn “nóng”, nhưng do lực lượng cán bộ xã quá mỏng nên không thể canh chừng, kiểm soát mỗi đêm nên cuối cùng đành bó tay.
Theo UBND xã Mỹ Thành, năm 2010 ở địa phương có khoảng 5 hộ ở thôn Hưng Tân nuôi tôm có lãi. Sau đó, nhiều hộ dân ở các thôn lân cận đổ xô làm theo, khiến nạn nuôi tôm trái phép nhanh chóng lan rộng như hiện nay. Đến nay, đã có 36 trường hợp nuôi tôm trái phép đã bị xử lý hành chính.
Còn ông Hà Ngọc Tân, Phó Chủ tịch UBND huyện Phù Mỹ, thẳng thắn nhìn nhận: “Việc xử lý dứt điểm và yêu cầu người nuôi tôm trao trả lại nguyên trạng diện tích đất vườn, đất ruộng đã bị lấp để nuôi tôm trái phép là quá khó. Giải pháp hiện nay là ngăn chặn và không cho phát sinh diện tích hồ nuôi tôm mới; đồng thời, huyện đã chỉ đạo UBND xã Mỹ Thành thực hiện việc giám sát chặt chẽ quy trình nuôi, nhằm hạn chế tình trạng ô nhiễm môi trường”.
TRỌNG LỢI