Thực hiện Nghị định 67/CP: Tập trung tháo gỡ khó khăn, đẩy nhanh tiến độ
Theo Bộ NN&PTNT, qua 8 tháng triển khai Nghị định 67/NÐ-CP ngày 7.7.2014 của Chính phủ về một số chính sách phát triển thủy sản, đến nay có 23/28 tỉnh, thành đã phê duyệt danh sách chủ tàu đủ điều kiện vay vốn đóng 628 tàu mới (267 tàu vỏ thép, 44 tàu vật liệu mới và 317 tàu vỏ gỗ) và 80 chủ tàu vay vốn nâng cấp tàu cá, chiếm 27% tổng số tàu Trung ương phân bổ. Trong đó, Bình Ðịnh được đánh giá là một trong những địa phương thực hiện tốt NÐ 67.
Thực tế cho thấy, chính sách hỗ trợ phát triển thủy sản theo tinh thần NĐ 67 đã và đang đi vào cuộc sống, ngư dân rất phấn khởi khi được hưởng chính sách này.
Kết quả bước đầu
Theo Phó Chủ tịch UBND tỉnh Trần Thị Thu Hà: Đến nay, UBND tỉnh đã phê duyệt 2 đợt gồm 76 chủ tàu đủ điều kiện vay vốn đóng 48 tàu vỏ thép, 3 tàu vỏ composite, 24 tàu vỏ gỗ và 1 tàu vỏ gỗ bọc composite. Đã có 25 chủ tàu ở huyện Hoài Nhơn, Phù Cát, TP Quy Nhơn ký hợp đồng đóng tàu mới với các cơ sở đóng tàu trong nước. UBND tỉnh cũng đã chỉ đạo Sở NN&PTNT phối hợp với Trường Đại học Nha Trang thiết kế 2 mẫu tàu vỏ gỗ, 2 mẫu tàu composite và 2 mẫu tàu vỏ gỗ bọc composite cho các ngành nghề khai thác thủy sản xa bờ chủ lực của tỉnh, như câu cá ngừ, mành chụp, lưới rê, vây khơi.
UBND tỉnh cũng đã chỉ đạo các ngành chức năng và các huyện, thành phố lập dự trù kinh phí thực hiện chính sách bảo hiểm theo NĐ 67 trong năm 2015 là 69,323 tỉ đồng; dự trù kinh phí hỗ trợ đào tạo hướng dẫn thuyền viên vận hành tàu vỏ thép và tàu vỏ vật liệu mới; hỗ trợ phí vận chuyển hàng hóa đối với tàu dịch vụ hậu cần nghề cá; chi phí duy tu bảo dưỡng tàu mới từ 400 CV trở lên để báo cáo các bộ, ngành Trung ương với tổng nhu cầu kinh phí 73,418 tỉ đồng.
Ông Nguyễn Ảnh, ở thôn Lâm Trúc 2, xã Hoài Thanh (huyện Hoài Nhơn) phấn khởi cho biết: “Ngày 22.4.2015, tôi đã ký hợp đồng với Công ty Nam Triệu để đóng tàu vỏ thép hành nghề lưới rê theo mẫu thiết kế đã được Bộ NN&PTNT ban hành, tổng trị giá hợp đồng trọn gói gần 19,15 tỉ đồng. Theo hợp đồng, khoảng 6 tháng sau tính từ ngày ký hợp đồng, tôi sẽ thanh toán đầy đủ cho doanh nghiệp và nhận tàu”.
Tập trung tháo gỡ khó khăn, đẩy nhanh tiến độ thực hiện
Vừa qua, Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Văn Ninh đã chủ trì Hội nghị trực tuyến toàn quốc về tình hình thực hiện Nghị định 67/CP. Hội nghị đã tập trung thảo luận, bàn các giải pháp khắc phục khó khăn, vướng mắc nảy sinh nhằm đẩy nhanh tiến độ thực hiện NĐ 67.
Phát biểu ý kiến tại Hội nghị, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Trần Thị Thu Hà cho rằng, 21 mẫu tàu vỏ thép do Bộ NN&PTNT giới thiệu chưa đáp ứng chính xác và đầy đủ yêu cầu của ngư dân, nên chủ tàu mất nhiều thời gian làm việc lại với đơn vị tư vấn thiết kế để sửa đổi, bổ sung, điều chỉnh thiết kế và trình Trung tâm Đăng kiểm tàu cá (Tổng cục Thủy sản) phê duyệt. Giá đóng tàu thực tế cũng vượt quá nhiều so với dự toán của Bộ NN&PTNT, gây khó khăn cho ngư dân trong việc vay vốn và hoàn trả nợ vay. Ngư dân cũng rất khó đáp ứng được khoản vốn đối ứng theo quy định của Chính phủ và yêu cầu của ngân hàng thương mại (NHTM). Theo quy định của Chính phủ, chủ tàu phải đóng góp vốn đối ứng 30% đối với tàu vỏ gỗ và từ 5-10% đối với tàu vỏ thép, tàu vật liệu mới; các NHTM đề nghị chủ tàu góp vốn đối ứng 1 lần trước khi đóng tàu, hệ quả là nhiều chủ tàu không đủ vốn để thực hiện dự án. Một vấn đề được nhiều ngư dân quan tâm là máy tàu. Theo nhiều ngư dân Bình Định, sử dụng máy tàu đã qua sử dụng, nhưng chất lượng còn tốt, giá thành chỉ bằng 30-40% so với máy mới cùng công suất. Việc buộc phải sử dụng máy tàu mới khi có sẵn máy tàu cũ là một việc làm rất hoang phí. Chính vì vậy, nhiều ngư dân đề nghị được sử dụng máy tàu cũ. Làm theo phương án này sẽ giảm chi phí đầu tư và tăng khả năng hoàn trả vốn vay cho ngân hàng.
Tại Hội nghị, lãnh đạo nhiều tỉnh, thành phố ven biển cũng đề xuất, kiến nghị Chính phủ và Bộ NN&PTNT cho các địa phương thiết kế mẫu tàu vỏ gỗ, vỏ gỗ bọc composite, vỏ composite, nhằm tạo điều kiện cho ngư dân lựa chọn mẫu để đóng tàu. Trung tâm Đăng kiểm tàu cá hướng dẫn cụ thể việc thẩm định và phê duyệt thiết kế mẫu tàu cá để các địa phương thực hiện.
Đối với trường hợp thay đổi thiết kế mẫu, Bộ NN&PTNT hướng dẫn và giao cho Sở NN&PTNT các tỉnh thành lập Hội đồng thẩm định để thẩm định, phê duyệt lại thiết kế trên cơ sở thiết kế mẫu đã được phê duyệt. Ngân hàng Nhà nước hướng dẫn, chỉ đạo các NHTM chịu trách nhiệm thẩm định hoặc thuê tổ chức thẩm định và chịu trách nhiệm về dự toán giá trị tàu đóng mới, nâng cấp, ngư lưới cụ, trang thiết bị để xác định giá trị thực của con tàu và mức vay của các chủ tàu; cho phép chủ tàu được tham gia vốn đối ứng theo tiến độ giải ngân của ngân hàng…
Phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị, Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Văn Ninh yêu cầu các Bộ, ngành Trung ương, các NHTM tập trung tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc nảy sinh, đẩy nhanh tiến độ thực hiện NĐ 67. Chính phủ cho phép chủ tàu có công suất 400 CV trở lên (không thay máy) được vay vốn để nâng cấp, gia cố vỏ tàu, hầm bảo quản, mua ngư lưới cụ và được hưởng hỗ trợ lãi suất vốn vay; cho phép các thành viên của nghiệp đoàn nghề cá được hưởng chính sách bảo hiểm. Bộ NN&PTNT lựa chọn đơn vị xây dựng, công bố thiết kế mẫu tàu bằng vật liệu mới; giao cho các địa phương lựa chọn đơn vị xây dựng và công bố thiết kế mẫu tàu vỏ gỗ theo quy định để ngư dân lựa chọn. Bộ Tài chính hướng dẫn việc xác định giá thành và thẩm định giá đóng mới, nâng cấp tàu làm cơ sở cho việc xác định khoản vay và giám sát thực hiện. Các NHTM tham gia NĐ 67 phải đơn giản hóa các thủ tục, nhanh chóng giải ngân cho ngư dân vay vốn đóng tàu.
Bài và ảnh: PHẠM TIẾN SỸ