Ký ức tháng Ba
Đêm đã khuya lắm rồi… Bản tình ca buồn ngợi ca tình yêu con người và cuộc đời của nhạc sĩ họ Trịnh từ quán cà phê cuối hẻm cũng vừa dứt. Đang tận hưởng cảm giác lâng lâng đến ngất ngây, bởi nỗi niềm được vuốt ve qua những âm thanh đầy mỹ cảm ấy, lòng chợt bừng tỉnh… Những cơn gió đuổi nhau ngang qua cửa kính, tán cây sát mái nhà oằn xuống quệt vào nghe sột soạt. Ngồi dậy, mở toang cửa sổ cho gió khuya mặc sức ùa vào. Đường phố nhòa nhạt sương giăng cùng ngọn đèn ngái ngủ. Lòng chợt dậy lên nỗi nhớ rưng rưng…
Tháng Ba cùng những cơn mưa cuối mùa nhẹ hạt. Và sương, dường như cũng mang sẵn cái lạnh đến phụ họa cùng mưa phủ khắp cánh đồng chỉ còn trơ gốc rạ. Giữa đồng chiều khói sương như ảo ảnh, những trẻ chăn trâu lầm lụi, lom khom bắt từng con cua, cái ốc. Bùn bê bết nhưng nụ cười rạng rỡ. Tuổi thơ thật yên bình…
Vậy là đã gần hai mươi năm xa quê. Mỗi năm chỉ về thăm trong những ngày giỗ, ngày Tết. Góc sân nghèo chắc giờ đã rêu phong. Bờ ao bên nhà cỏ mọc um tùm không ai buồn dọn. Cha khuất núi vài năm, mẹ lưng còng mắt kém quẩn quanh nơi chái bếp hiên nhà… Nhớ những ngày này hôm xưa, cha mẹ dậy sớm nhóm bếp, đun nước pha chè. Thứ nước chè sánh vàng chát ngọt dịu cơn khát ban trưa dưới gốc đa đầu ngõ. Lúc cha ra vườn lấy rơm khô đun bếp, sương quấn lấy thân không nhìn rõ được người. Cha đưa hai bàn tay hơ lửa, miệng nhẩm tính điều gì theo kinh nghiệm nhà nông. Rồi và vội bát cơm rang độn ngô, cha lùa trâu ra đồng cày sớm. Con nghé lon ton chạy sau vấp tiếng chó giật mình, cái xóm nhỏ xôn xao thức giấc. Mẹ lên nhà kéo chăn đắp cho mấy con rồi quày quả lo đàn gà, đàn heo. Trùm chăn kín đầu vẫn không xua đi được cái lạnh. Thềm giếng trơn làm bước chân mẹ lập cập. Tiếng gàu múc nước va lanh canh vào thành giếng cóng lạnh đến ê răng… Khi mặt trời ló dạng, mẹ gọi các con dậy đến trường. Cũng vội vội vàng vàng ăn bát cơm rang hay vài củ sắn luộc, mấy con dắt díu ra đường. Mẹ nói với theo nhớ mang mũ nón trưa về kẻo nắng.
Ừ nhỉ! Cùng sương mai là cái nắng hanh hao đầu mùa luôn cồn cào trong ký ức. Dù đêm khuya về sáng trời lạnh buốt nhưng ban trưa lại là nắng. Cái nắng vàng ươm như mật rót xuống đồng, dọc bãi và neo trên những tàn cây… Không oi nồng như nắng hạ, không mỏng manh nhợt nhạt như nắng mùa đông, cái nắng giao mùa trong khoảng nhớ vàng mơ, đằm thắm chút lạnh sẻ sàng dễ chịu.
Hình như trong dáng áo tháng Ba không thể nào thiếu đi sắc đỏ ngời của hoa gạo. Gốc cây xù xì đầu làng đã âm thầm cất giấu những kỷ niệm tuổi thơ. Yêu sao cái màu hoa dân dã, khiêm nhường đã khắc khảm vào lòng không thể nào dứt được. Ngày con ra đi, mẹ vịn tay vào gốc gạo nhìn theo. Cơn gió chiều vô cớ thổi từng cánh hoa rơi… Tháng Ba, sương, nắng và hoa gạo… giờ đã chìm sâu trong góc nhớ tuổi dại khờ. Nhưng nay giữa phố lạ xứ người, đông nghịt xe và khói bụi, chợt thèm nhớ những hình ảnh thân quen nơi quê nhà xa lắc… Thương đến thắt lòng vùng ký ức chưa xa đang tìm về mặn đắng nhưng cũng thật yên bình, ấm áp.
SƠN TRẦN