Hoạt động bán đấu giá tài sản:
Cần được kiểm tra, chấn chỉnh
Hiện nay, toàn tỉnh có 5 tổ chức hành nghề bán đấu giá tài sản (BĐGTS) chuyên nghiệp với 19 đấu giá viên, gồm: 1 trung tâm dịch vụ bán đấu giá tài sản và 4 DN bán đấu giá tài sản. Trong 2 năm 2011-2012, các tổ chức này đã bán đấu giá thành công 313/407 hợp đồng ủy quyền bán đấu giá tài sản, thu phí được gần 2,3 tỉ đồng, trong đó nộp ngân sách trên 406 triệu đồng.
Tuy nhiên, đợt giám sát mới đây của Ban Pháp chế HĐND tỉnh về BĐGTS cho thấy hoạt động này còn bộc lộ nhiều bất cập…
Ông Lê Việt Hùng, Tổng Giám đốc Công ty TNHH đấu giá tài sản Đông Dương: “Nạn thông thầu tồn tại như luật bất thành văn, ai cũng biết song giải quyết triệt để hay không mới là chuyện khó”. Ảnh: THU HÀ
Bán xong, không giao được nhà
Năm 2011 và 2012, Trung tâm dịch vụ BĐGTS (thuộc Sở Tư pháp) đã tổ chức bán đấu giá thành 263 hợp đồng với tổng giá bán trên 170 tỉ đồng. Tuy nhiên, vẫn còn 5 trường hợp người đấu giá trúng từ những năm trước đó nhưng chưa nhận được tài sản.
Trong đó, có trường hợp đấu giá trúng đã 11 năm nay nhưng chưa nhận được tài sản. Sau khi bản án phúc thẩm có hiệu lực, Cục Thi hành án dân sự tỉnh ủy quyền cho Trung tâm BĐGTS là nhà và đất của ông Lê Văn Minh (tổ 9, KV 9, phường Trần Quang Diệu, Quy Nhơn). Người mua đấu trúng với giá 800 triệu đồng, nộp đủ tiền từ tháng 10.2003, nhưng ông Minh vẫn liên tục khiếu kiện. 11 năm qua, tòa án các cấp đã xét xử vụ án này đến 12 lần, nhưng cho đến nay, vụ việc vẫn chưa ngã ngũ. Vì vậy, người đấu giá trúng vẫn phải tiếp tục chờ.
Ngoài ra, việc chậm trễ giao tài sản đã đấu giá trúng còn xuất phát từ nguyên nhân cơ quan thi hành án các cấp chưa tích cực tổ chức cưỡng chế thi hành án giao lại cho người mua. Như trường hợp bán đấu giá thành nhà và đất ở của ông Nguyễn Lâm (xã Nhơn Lý, Quy Nhơn) từ tháng 3.2006; nhà và đất ở của ông Nguyễn Bốn (Hoài Hải, Hoài Nhơn) từ tháng 1.2011, đến nay vẫn chưa giao được cho người đấu giá trúng. Việc này được Cục thi hành án dân sự giải thích là do ông Lâm, ông Bốn đều già cả, lại không có chỗ ở nên chưa thể cưỡng chế được.
Ông Lê Công Tâm, Giám đốc Trung tâm dịch vụ BĐGTS, nhận xét: “Những tài sản thi hành án được đưa ra bán đấu giá chưa “sạch” hoặc cơ quan thi hành án không tích cực cưỡng chế giao tài sản cho người mua không chỉ gây bất lợi cho hoạt động của Trung tâm, mà còn tạo nên sự chán nản, bức xúc cho người mua tài sản thi hành án”.
Về sự phối hợp của chính quyền địa phương trong việc tổ chức BĐGTS, ông Lê Việt Hùng, Tổng Giám đốc Công ty TNHH đấu giá tài sản Đông Dương (617 Nguyễn Thái Học, Quy Nhơn), cho biết: “Trong một số trường hợp, khi nhân viên Công ty đến niêm yết thông báo bán đấu giá tài sản tại nơi có tài sản bán đấu giá phải luôn trong tư thế sẵn sàng “vọt lẹ” vì sợ bị chủ nhà hành hung. Ngay cả chính quyền địa phương cũng ngại phản ứng của họ nên không dám hỗ trợ chúng tôi”.
Bất cập từ các quy định
Nghị định 17/2010/NĐ-CP, Thông tư 23/2010/TT-BTP và Thông tư 48/2012/TT- BTC quy định chi tiết về việc bán đấu giá một số loại tài sản phải giao cho tổ chức bán đấu giá thực hiện. Tuy nhiên, theo phản ánh của các tổ chức BĐGTS, hiện vẫn tồn tại “hội đồng bán đấu giá quyền sử dụng đất” cấp huyện để bán đấu giá quyền sử dụng đất. Một số cơ quan, đơn vị nhà nước chưa thực hiện việc chuyển giao tài sản cho tổ chức bán đấu giá mà tự mình đứng ra thành lập hội đồng để BĐGTS.
Về vấn đề này, ông Trần Quang Lộc, Phó Chủ tịch UBND huyện Tuy Phước, lại ý kiến rằng, Nghị định 17/2010/NĐ-CP gây bất lợi không ít cho địa phương vì phải phụ thuộc vào kế hoạch của tổ chức BĐGTS chuyên nghiệp. Trong trường hợp đã tổ chức bán đấu giá nhưng không có người mua thì vẫn phải trả chi phí cho đơn vị tổ chức bán đấu giá, rất tốn kém.
Một bất cập khác từ thực tế hoạt động BĐGTS hiện nay là tình trạng thông thầu, dàn xếp trong các cuộc bán đấu giá tài sản vẫn xảy ra. Người muốn đấu giá trúng phải chấp nhận “chung chi” cho các “cò” đấu giá. Tuy nhiên, do bản thân người trong cuộc không tố cáo nên ngành chức năng cũng không có cơ sở nào để xử lý. Thậm chí có người sẵn sàng chi vài chục triệu đồng cho mỗi người tham gia buổi BĐGTS để mua cho được tài sản này. Về vấn đề này, ông Lê Việt Hùng nêu ý kiến tại buổi làm việc với Đoàn giám sát HĐND tỉnh: “Nạn thông thầu tồn tại như luật bất thành văn, ai cũng biết, song giải quyết triệt để được hay không mới là điều quan trọng. Theo tôi, để hạn chế tình trạng trên, nên bỏ quy định công bố trước bước giá cho người tham gia đấu giá, mà thay vào đó là cho đấu giá viên công bố bước giá khi bắt đầu cuộc đấu giá tài sản và có thể điều chỉnh bước giá cho phù hợp với từng vòng đấu giá trong khi điều hành cuộc bán đấu giá”.
Ông Lê Công Tâm cũng cho rằng, hoạt động BĐGTS trong một thời gian qua chưa có sự kiểm tra, thanh tra để rút kinh nghiệm, chấn chỉnh sai sót. Vì vậy, ông Tâm đề nghị cơ quan chủ quản là Sở Tư Pháp cần thường xuyên kiểm tra định kỳ và đột xuất để phát hiện, xử lý nghiêm các tổ chức bán đấu giá, hội đồng bán đấu giá đối với tài sản quyền sử dụng đất, tài sản thanh lý của nhà nước không đúng với quy định của pháp luật BĐGTS.
Ông Nguyễn Bá, Phó Giám đốc Sở Tư pháp:
Phòng Bổ trợ Tư pháp (Sở Tư pháp) có chức năng kiểm tra, giám sát hoạt động BĐGTS nhưng hiện chỉ có 3 người phụ trách theo dõi hơn chục đầu việc nên chưa thể bao quát, quán xuyến mọi hoạt động BĐGTS.
Ồng Phạm Hồng Sơn, Trưởng Ban Pháp chế HĐND tỉnh, Trưởng đoàn giám sát:
Đề nghị Sở Tư pháp tăng cường thanh tra, kiểm tra hoạt động BĐGTS, hạn chế tình trạng cạnh tranh không lành mạnh giữa các tổ chức BĐGTS. Ngoài ra, cần tham mưu cho UBND tỉnh quản lý công tác BĐGTS theo đúng quy định của pháp luật, hạn chế tình trạng thông thầu như hiện nay.
THU HÀ