“Hậu trường” chuyện xét danh hiệu

Thực hiện Kế hoạch xét tặng danh hiệu Nghệ sĩ Nhân dân, Nghệ sĩ Ưu tú lần thứ 8 – năm 2015, Bộ VH-TT&DL đã nhận được 57 hồ sơ đề nghị xét tặng danh hiệu Nghệ sĩ nhân dân (NSNS) và 145 hồ sơ đề nghị xét tặng danh hiệu Nghệ sĩ ưu tú (NSƯT) của 26 Hội đồng cấp cơ sở. Sau khi tổ chức họp xét, ngày 21.5 vừa qua, Hội đồng cấp Bộ VH-TT&DL đã thông báo kết quả danh sách gồm 39 hồ sơ đủ điều kiện trình Hội đồng cấp Nhà nước xét tặng danh hiệu NSND, 119 hồ sơ đủ điều kiện trình xét tặng danh hiệu NSƯT trên các lĩnh vực âm nhạc, điện ảnh, múa, sân khấu. Như vậy, so với đề xuất từ các Hội đồng cấp cơ sở, có 18 hồ sơ đề nghị xét tặng danh hiệu NSND, 26 hồ sơ đề nghị xét tặng danh hiệu NSƯT đã “bị loại”.

Trong danh sách đã được đăng tải trên cổng Thông tin điện tử của Bộ VH-TT&DL để lấy ý kiến nhân dân trước khi Hội đồng cấp Bộ hoàn thiện hồ sơ trình Hội đồng cấp Nhà nước theo quy định, có tổng cộng 73 hồ sơ đề nghị xét tặng danh hiệu NSND, NSƯT trên lĩnh vực sân khấu, thì hầu hết đều là nghệ sĩ đang công tác ở các đơn vị nghệ thuật chuyên nghiệp “cấp Trung ương”, tập trung trên địa bàn TP Hà Nội chứ không thấy ở các tỉnh, thành khác trong cả nước.

Diễn viên Hoàng Thanh Bình (bên phải) của Nhà hát Tuồng Đào Tấn là một trong 5 nghệ sĩ được Hội đồng cấp tỉnh đề nghị phong tặng danh hiệu NSƯT, nhưng không được Hội đồng cấp Bộ VH-TT&DL xét chọn.

Xét riêng ở sân khấu truyền thống, thì có đến 16 nghệ sĩ ở Nhà hát Chèo Việt Nam, 13 nghệ sĩ ở Nhà hát Tuồng Việt Nam, 10 nghệ sĩ ở Nhà hát Cải lương Việt Nam được đề nghị xét tặng danh hiệu NSND, NSƯT. 

Căn cứ vào Nghị định số 89 của Chính phủ và các kế hoạch, hướng dẫn sau đó của Bộ VH-TT&DL, từ tháng 3.2015, ở Bình Định, Hội đồng cấp tỉnh xét tặng danh hiệu NSND, NSƯT lần thứ 8  đã đề nghị xét tặng 1 NSND, 5 NSƯT cho các diễn viên, nhạc công ở Nhà hát tuồng Đào Tấn và Đoàn Ca kịch Bài chòi Bình Định. Tuy nhiên, đã không có nghệ sĩ nào ở Bình Định được Hội đồng cấp Bộ VH-TT&DL đưa vào danh sách trình Hội đồng cấp Nhà nước trong đợt xét tặng lần này. 

Sự “vắng bóng” này về mặt chủ quan có thể là do các nghệ sĩ ở Bình Định chưa đáp ứng được đầy đủ tiêu chuẩn cao theo quy định, nên bị loại khi “so bó đũa chọn cột cờ” trong lực lượng nghệ sĩ cả nước. Hoặc cũng có thể là do việc xét tặng danh hiệu NSND, NSƯT ở Hội đồng cấp Bộ VH-TT&DL vẫn chưa hợp tình hợp lý. Lâu nay sau mỗi đợt xét tặng, chuyện nghệ sĩ ở tỉnh lẻ thua thiệt trong quá trình xét tặng các danh hiệu so với các nghệ sĩ ở thành phố lớn là câu chuyện “hậu trường” lại râm ran. Cú trắng tay lần này khiến độ nóng tăng lên nhiều hơn so với mọi năm.

MAI THƯ