Vụ kiện yêu cầu hủy quyết định hành chính: Bao giờ TAND thị xã An Nhơn xét xử sơ thẩm lại vụ án?
Bản án hành chính sơ thẩm (HC-ST) của TAND thị xã An Nhơn vi phạm nghiêm trọng về thủ tục tố tụng nên TAND tỉnh Bình Định tuyên hủy án; chuyển giao hồ sơ cho TAND thị xã An Nhơn giải quyết sơ thẩm lại. Tuy nhiên, đã hơn 1 năm, tòa sơ thẩm vẫn chưa đưa vụ án ra xét xử.
Từ các quyết định hành chính
Tháng 4.1993, ông Lê Tấn Lộc (trú thôn An Thành, xã Nhơn Lộc, thị xã An Nhơn) được UBND huyện An Nhơn - nay là thị xã An Nhơn - cấp Giấy chứng nhận Quyền sử dụng đất, được thể hiện tại thửa đất số 342a, tờ bản đồ số 03, diện tích 305m2, tọa lạc tại thôn An Thành. Sau đó, ông Lộc xây dựng nhà, tường rào trên thửa đất số 342a; đồng thời, chừa lối đi có chiều rộng hơn 2, dài 11m để đi vào nhà của hộ liền kề là bà Trần Thị Đo. Đến năm 2012, ông Lộc nhận thấy thuế đất hàng năm vẫn nộp đủ cho diện tích 305m2; trong khi đó, bà Đo không đóng góp vào khoản chi phí nộp thuế (diện tích chừa lối đi) nên ông Lộc tự ý đập tường, thu hẹp lối đi còn 1m chiều rộng.
Trước việc làm của ông Lộc, gia đình bà Đo gửi đơn khiếu nại đến UBND xã Nhơn Lộc đề nghị xem xét, giải quyết. Sau nhiều lần hòa giải không thành, ngày 18.1.2013, ông Cao Văn Nghĩa - Chủ tịch UBND xã Nhơn Lộc ban hành Quyết định số 06/QĐ-KPHQ (QĐ 06) áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả do ông Lộc vi phạm hành chính; buộc ông Lộc thu dọn hàng rào lưới B40, trụ bê tông, trả lại lối đi theo đúng hiện trạng trước kia (rộng 2m, dài 11m).
Không đồng ý với QĐ 06, ông Lộc gửi đơn đến Chủ tịch UBND xã Nhơn Lộc để khiếu nại. Đến ngày 7.2.2013, UBND xã Nhơn Lộc ban hành Quyết định số 19/QĐ-UBND (QĐ 19) sửa một phần Điều 1 QĐ 06 (các nội dung khác giữ nguyên). Không “tâm phục khẩu phục”, ông Lộc tiếp tục gửi đơn khởi kiện đến TAND thị xã An Nhơn yêu cầu tòa án hủy QĐ 06 của Chủ tịch UBND xã Nhơn Lộc và QĐ 19 của UBND xã Nhơn Lộc.
… đến bản án sơ thẩm vi phạm thủ tục tố tụng
Ngày 11.12.2013, TAND thị xã An Nhơn mở phiên tòa HC-ST xét xử vụ án hành chính về “Yêu cầu hủy quyết định hành chính” giữa nguyên đơn ông Lê Tấn Lộc và bị đơn Chủ tịch UBND xã Nhơn Lộc với người đại diện là ông Cao Văn Nghĩa - thời điểm đó là Chủ tịch UBND xã Nhơn Lộc.
Theo nhận định của Hội đồng xét xử (HĐXX) tại Bản án số 01/2013/HC-ST (BA 01), thì: Về hình thức, QĐ 06 căn cứ điểm a, khoản 1, Điều 9 Nghị định 105/2009/NĐ-CP ngày 11.11.2009 để buộc ông Lộc khôi phục lại tình trạng ban đầu do vi phạm hành chính gây ra là không đúng quy định. Mặt khác, thẩm quyền giải quyết khiếu nại đối với quyết định hành chính thuộc về Chủ tịch UBND xã chứ không phải UBND xã. Tuy nhiên, những sai sót này không lớn lắm nên chỉ cần rút kinh nghiệm.
Về nội dung, theo HĐXX TAND thị xã An Nhơn, thì: QĐ 06 của Chủ tịch UBND xã Nhơn Lộc đúng thẩm quyền và đúng thời gian. Bên cạnh đó, Điều 1 QĐ 19 sửa một phần Điều 1 QĐ 06 buộc ông Lộc tự tháo dỡ trụ bê tông, lưới B40, trả lại lối đi có chiều rộng 2m, chiều dài 11m là đúng thực tế. Tại phiên tòa ngày 11.12.2013, Chủ tịch UBND xã Nhơn Lộc cũng rút lại và hủy bỏ Điều 2 QĐ 19. Từ những lý do này, HĐXX tuyên bác yêu cầu khởi kiện của ông Lộc.
Không đồng tình, ông Lộc kháng cáo lên cấp phúc thẩm yêu cầu xét xử lại. Theo nội dung tại Bản án số 04//2014/HC-PT ngày 28.4.2014 của Tòa phúc thẩm TAND tỉnh Bình Định, thì: Căn cứ theo các quy định pháp luật hiện hành, QĐ 06 của Chủ tịch UBND xã Nhơn Lộc và QĐ 19 của UBND xã Nhơn Lộc đều là các quyết định hành chính thuộc đối tượng khởi kiện hành chính tại tòa án. Ông Lộc khởi kiện cả 2 quyết định này; tòa sơ thẩm thụ lý yêu cầu khởi kiện, nhưng chỉ đưa Chủ tịch UBND xã Nhơn Lộc là người bị kiện đối với QĐ 06; không đưa UBND xã Nhơn Lộc là người bị kiện đối với QĐ 19 là vi phạm nghiêm trọng về thủ tục tố tụng.
Ngoài ra, tòa sơ thẩm không đưa bà Trần Thị Đo và chồng là ông Trần Thái Độ vào tham gia tố tụng với tư cách người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan là thiếu người tham gia tố tụng được quy định tại khoản 8, Điều 3 và Điều 52 Luật Tố tụng hành chính. Với những vi phạm nghiêm trọng về thủ tục tố tụng của tòa sơ thẩm, HĐXX phúc thẩm xét hủy BA 01; chuyển giao hồ sơ vụ án cho TAND thị xã An Nhơn giải quyết sơ thẩm lại vụ án theo đúng quy định.
Bao giờ TAND thị xã An Nhơn xét xử sơ thẩm lại vụ án?
Ngày 3.6.2014, TAND thị xã An Nhơn ban hành Thông báo số 02/TB-TLVA gửi Chủ tịch UBND xã Nhơn Lộc và ông Trần Thái Độ, bà Nguyễn Thị Đo, với nội dung: Ngày 2.6.2014, TAND thị xã An Nhơn đã thụ lý lại vụ án HC-ST về việc “Khiếu kiện quyết định áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả do vi phạm hành chính gây ra trong lĩnh vực đất đai” theo đơn khởi kiện của ông Lê Tấn Lộc.
Tuy nhiên, từ thời điểm đó đến ngày 11.6.2015, TAND thị xã An Nhơn vẫn chưa đưa vụ án ra xét xử. Ông Lộc trình bày: “Từ khi có thông báo thụ lý lại vụ án đến nay đã hơn 1 năm, vậy mà tòa án vẫn không đưa ra xét xử. Sốt ruột, tôi nhiều lần đến tòa hỏi thì được trả lời “chờ văn bản của Hợp tác xã Nhơn Lộc I gửi đến thì mới giải quyết”. Chờ văn bản gì mà phải tới hơn 1 năm? Nếu không có văn bản, chẳng lẽ họ không xét xử?”.
Mong rằng, TAND thị xã An Nhơn sớm đưa vụ việc ra xét xử, bảo vệ quyền lợi chính đáng các bên liên quan; tránh tình trạng khiếu kiện kéo dài, ảnh hưởng không tốt đến dư luận địa phương.
VĂN LỰC