Sẽ “mạnh tay” hơn với vi phạm về giá
Để cạnh tranh, doanh nghiệp (DN) giảm giá bán khá sâu, trong khi đơn vị khác vô tư đưa vào kinh doanh mặt hàng chưa được đăng ký giá, hoặc tăng giá bán.
Đó là kết quả ghi nhận qua đợt kiểm tra liên ngành về giá, do Đoàn kiểm tra về giá của tỉnh tiến hành vào trung tuần tháng 6.2015. Đoàn đã kiểm tra các hoạt động kê khai giá, niêm yết và bán hàng theo giá niêm yết tại 17 DN sản xuất, kinh doanh 4 mặt hàng đang được tiêu thụ mạnh và có tác động nhiều bởi sự biến động của thị trường, gồm: vật liệu xây dựng (VLXD - 9 DN), thức ăn chăn nuôi (5 DN), phân bón (2 DN) và khí hóa lỏng (1 DN).
Hiện đang mùa “cao điểm” xây dựng nên giá các mặt hàng VLXD luôn biến động.
- Trong ảnh: Hoạt động kinh doanh sắt thép tại một cơ sở kinh doanh VLXD ở TP Quy Nhơn.
Ông Trương Văn Phương - Trưởng đoàn kiểm tra về giá của tỉnh - cho biết, có 9 DN thực hiện tương đối đầy đủ các quy định về kê khai, niêm yết và bán hàng theo đúng giá niêm yết. 8 đơn vị chấp hành chưa đúng quy định; trong đó 6 DN bị xử phạt vi phạm hành chính với hình thức cảnh cáo và phạt tiền 2 DN.
Nơi giảm, nơi tăng
Với xu hướng bán hàng trực tiếp đến các đại lý, vi phạm chủ yếu của các đơn vị sản xuất là không thực hiện niêm yết giá hàng hóa theo giá đã đăng ký với Sở Tài chính. Còn cơ sở kinh doanh thì sai phạm lại nằm ở việc buôn bán hàng hóa không đúng với giá kê khai, hoặc chưa kê khai giá; đặc biệt đối với vật liệu xây dựng hiện đang “cao điểm” biến động giá hằng ngày.
Tại thời điểm kiểm tra, Công ty TNHH Xuân Hiếu (TP Quy Nhơn) - đại lý phân phối các mặt hàng VLXD - DN này chưa kê khai giá hai mặt hàng xi măng Cẩm Phả và Sông Gianh; còn mặt hàng xi măng Phúc Sơn lại được “đôn” lên so với giá kê khai. Đại diện của Công ty TNHH Xuân Hiếu cho rằng, đây là hai mặt hàng mới, được mua về thi công sửa chữa kho hàng và bán giới thiệu sản phẩm ra thị trường, chưa kịp đăng ký giá bổ sung. Mặt khác, theo Công ty TNHH Xuân Hiếu, hai mặt hàng này được lấy từ các nhà cung cấp trên địa bàn tỉnh là Công ty TNHH SX-TM Vinh Phong và DNTN TM Trung Dư đã thực hiện kê khai đăng ký giá với cơ quan nhà nước.
Với mặt hàng xi măng Phúc Sơn bán “lệch giá” đến 9,86% so với giá đăng ký - kê khai 1,52 triệu đồng/tấn (cả VAT), nhưng giá bán ra theo hóa đơn số 339 ngày 4.6.2015 là 1,67 triệu đồng/tấn (cả VAT) - Công ty TNHH Xuân Hiếu cho rằng, có chênh lệch giá là do phát sinh phí vận chuyển từ TP Quy Nhơn đi huyện Phù Cát và bốc xếp một đầu là 150 ngàn đồng/tấn. Trong giải trình, theo ông Nguyễn Thành An, Giám đốc Công ty TNHH Xuân Hiếu, Công ty phải vận chuyển hàng đến các địa phương như sông Cầu (tỉnh Phú Yên), Phù Cát, Phù Mỹ, An Lão… nên mức giá này bao gồm chi phí vận chuyển và bốc xếp như hợp đồng kinh tế đã ký kết.
Ở chiều ngược lại, Đoàn kiểm tra về giá cũng ghi nhận tình trạng một số DN kinh doanh VLXD giảm giá sản phẩm khá “sâu”, thậm chí có nơi giảm đến mức gần 10% cho các sản phẩm sắt thép và xi măng. Các chủ cơ sở đều chung lý do động tác giảm giá này đơn thuần là mang tính chất cạnh tranh, giữ chân bạn hàng mà thôi (?!).
Ông Trương Văn Phương cho biết: “Theo các quy định của Luật Giá, đối với các nhóm sản phẩm, hàng hóa nằm trong diện phải thực hiện kê khai giá thì biến động cho phép trong tăng, hoặc giảm không quá 3%; vượt ngưỡng này nhưng không thực hiện kê khai lại, đồng nghĩa với vi phạm về kê khai giá. Đây là cách để khống chế, tránh tình trạng DN tăng giá, hoặc giảm giá vô tội vạ nhằm trục lợi bất chính, hoặc lũng đoạn thị trường”.
Cần mạnh tay hơn
Đợt kiểm tra vào trung tuần tháng 6 vừa qua là đợt thứ 3 được các cơ quan chức năng tiến hành trong năm 2015. Xác định kiểm tra trọng tâm 4 mặt hàng: phân bón, thức ăn chăn nuôi, VLXD và khí hóa lỏng là bởi nhóm sản phẩm thức ăn chăn nuôi và phân bón là mặt hàng bình ổn giá vừa có hướng dẫn của liên Bộ Tài chính - NN&PTNT; trong khi VLXD đang “vào mùa”, kết hợp nhiều công trình trọng điểm được thi công trên địa bàn tỉnh nên có những biến động nhất định về giá.
17 DN được kiểm tra thì đến 8 DN có sai phạm. Nhưng điều đáng nói, các DN sản xuất và kinh doanh trong các lĩnh vực nói trên tại địa bàn tỉnh ta có đến hàng ngàn cơ sở. Trong khi đó, Đoàn kiểm tra về giá của tỉnh chỉ gói gọn trong… 5 ngày. Chỉ riêng mặt hàng VLXD, chưa kể các cơ sở kinh doanh, theo ông Nguyễn Minh Hiếu - Trưởng phòng Quản lý xây dựng (thuộc Sở Xây dựng) - hiện đã có 75 DN được cấp phép khai thác đá làm VLXD, 6 đơn vị chế biến; 46 DN khai thác cát… Vì thế, số lượng cơ sở kiểm tra cũng chỉ như “muối bỏ bể”.
Ghi nhận qua các đợt kiểm tra của Đoàn kiểm tra về giá của tỉnh cho thấy, có khá nhiều DN thương mại hoạt động theo Luật Giá, có đăng ký kinh doanh và quy mô tương đối. Tuy nhiên, mức độ vi phạm các quy định của những cơ sở này lại không hề nhỏ.
“Cách thức tổ chức quản lý thường thấy của nhiều DN thương mại là hình thức “công ty gia đình”, nhân lực ít, nhận thức kém. Nhiều đơn vị kinh doanh rất “vô tư” theo kiểu bán được thì tiếp tục bán, còn không bán được thì thôi, không theo các quy định của pháp luật. Nhưng mức phạt của các lỗi vi phạm trong Luật Giá lại khá nặng, chỉ riêng lỗi không thực hiện kê khai lại giá của mặt hàng sản phẩm hàng hóa cũng đã là 45 triệu đồng. “Đồng tiền đi liền khúc ruột”, nên các đơn vị vi phạm, bị xử phạt tiền thường tìm mọi cách trì hoãn, hoặc khiếu nại để không thực hiện quyết định xử phạt. Đây là khó khăn thường gặp phải trong các đợt kiểm tra” - ông Phương nhận định.
Thực tế các đợt kiểm tra về giá cho thấy, các vi phạm về kê khai, niêm yết và bán hàng hóa không đúng giá niêm yết vẫn xảy ra. Theo Sở Tài chính, chỉ từ đầu năm 2015 đến nay, kết quả kiểm tra tại 39 tổ chức và cá nhân sản xuất, kinh doanh hàng hóa, dịch vụ trên địa bàn tỉnh đã có đến 9 cơ sở có chung vi phạm không kê khai giá, với số tiền phạt lên đến 375 triệu đồng. Vì thế, việc “mạnh tay” hơn với các vi phạm về giá là cần thiết, tránh tình trạng DN trục lợi và lũng đoạn thị trường.
HOÀNG ANH